[:gj]ગાંધીનગર, 19 ઓગસ્ટ 2020
સમગ્ર ગુજરાતમાં ઉગાડી શકાય એવી જાનકી નામની નવી તુવેર જાત બહાર આવી છે. તુવેરની નવી જાત દક્ષિણ ગુજરાત કૃષિ યુનિવર્સિટીના નવસારી કઠોળ અને દિવેલા સંશોધન કેન્દ્રના કૃષિ વિજ્ઞાનીઓએ 2019માં તૈયાર કરી છે. જે હવે વાવવા ભલામણ કરવામાં આવી છે. એન.પી.ઈ.કે.15-14 (જીટી 105 – જાનકી)નું ઉત્પાદન હેક્ટર દીઠ 1829 કિલો પાકે છે. જે અન્ય જાતો કરતાં વધું ઉત્પાદન આપે છે. જેમાં ગુજરાત તુવેર 101 કરતાં 14.8 ટકા, ગુજરાત તુવેર 103 કરતાં 13.60 ટકા, ઉપાસ 120 કરતાં 27.5 ટકા, પી 992 કરતાં 17.80 ટવા વધું ઉત્પાદન આપે છે. ભારતમાં સરેરાશ એક હેક્ટર દીઠ ઉત્પાદકતા 713 કિલો છે. સમગ્ર ભારતમાં સૌથી વધું ઉત્પાદન આપતી આ જાત છે. ગુજરાતના કૃષિ વિજ્ઞાનીઓ માટે આ ગૌરવ છે.
નવી જાત 135 કે 145 દિવસમાં પાકી જાય છે. વહેલી પાકે છે. મધ્યમ ઘેરાવો, પીળા રંગના ફૂલ, લીલી શીંગ છે. જેમાં કરેક શીંગમાં 3થી 5 સફેદ દાણા હોય છે. ઉત્પાદકતા વધું છે. વંદ્યત્વ રોગ સામે પ્રતિકારકતા ધરાવે છે. લીલી ઈયળ તમામ તુવેરમાં ભારે નુકસાન કરે છે. લીલી ઈટળને મારવા માટે કવિનાલફોસ 25 ઈસી, 20મીલી દવા 10 લીટર પાણીમાં નાંખીને છાંટવી.
325 કરોડનો ફાયદો
હાલમાં જે વહેલી પાકતી જાતો છે તેમાં થોડા સમય પહેલા આણંદ કૃષિ વિશ્વ વિદ્યાલયના કઠોળ સંશોધન યોજના પર વડોદરાના મોડેલ ફાર્મ શોધાયેલી નવી જાત એજીટી – 2 છે. વડોદરા ફોન નંબર 0265 2280426 છે. જે 23 ટકા વધું ઉત્પાદન આપે છે. પણ તે 1650 કિલો એક હેક્ટરે ઉત્પાદન આપે છે. તેનો મતલબ કે નવી શોધાયેલી જાત કરતાં પણ જાનકી શ્રેષ્ઠ છે. 2019-20માં 2.10 લાખ હેક્ટરમાં વાવેતર સાથે 2.77 લાખ ટન ઉત્પાદન થવાની ધારણા વચ્ચે હેક્ટરે ઉત્પાદકતાં 1319 કિલોની છે. આમ ઉત્પાદકતાં નવી જાતની સૌથી વધું છે. 331 કિલોનું ઉત્પાદન સીધું વધારી શકાય છે. 25 ટકાનું ઉત્પાદન આખા ગુજરાતમાં વધારી શકાય તેમ છે. જો તેમ થાય તો 2.70 લાખ ટનના કુલ ઉત્પાદનમાં સીધો 65 હજાર ટન વધું ઉત્પાદન મળી શકે છે. એક લોકોના રૂ.50 ખેડૂતને મળે તો રૂ.325 કરોડનો સીધો ફાયદો એક નવા સંશોધનથી એક વર્ષમાં થઈ શકે છે.
10 વર્ષમાં ઉત્પાદકતામાં 70 ટકાનો વધારો
10 વર્ષ પહેલાં 2010-11માં 2.76 લાખ હેક્ટરમાં ઉત્પાદન 2.72 લાખ ટન હતું. ઉત્પાદકતા 986 કિલોની હતી. આમ ગુજરાતના કૃષિ વિજ્ઞાનીઓએ ઉત્પાદકતાં 70 ટકા વધારીને ગુજરાતના ખેડૂતોને સારો એવો ફાયદો કરાવીને સસ્તી તુવેર અપાવી છે. વિશ્વની 82% ભારતમાં તુવેર પાકે છે, જેમાં 3000 વર્ષથી ગુજરાતમાં તુવેરની ખેતી થાય છે. ગુજરાતમાં સારું એવું વાવેતર છે. ભારતમાં 2018-19માં 37 લાખ ટન અને 2017-18માં 40 લાખ ટન અને 2016-17માં 48.70 લાખ ટન તુવેર પાકી હતી, હવે તેમાં ઓછા વિસ્તારમાં વધું ઉત્પાદન મેળવી શકાશે.
સૌથી વધુ ભરૂચમાં તુવેર પાકે છે
2018માં તુવેરના ટેકાના ભાવે કિલોએ રૂ.56.75ની ખરીદી કરી હતી, 2.56 લાખ હેક્ટર વાવેતર હતું. 2019માં ગુજરાતમાં તુવેરનું વાવેતર 213500 હેક્ટર થયું હતું. જેમાં 124200 હેક્ટર દક્ષિણ ગુજરાતમાં થયું હતું. ગુજરાતમાં પાકતી તુવેરમાં 27.41 ટકા ભરૂચ, વડોદરા15.44 ટકા મળીને 45 ટકા હિસ્સો આ બે જિલ્લાનો છે. ભરૂચમાં 2017-18માં 76 હજાર ટન અને વડોદરામાં 52 હજાર ટન તુવેર પાકી હતી. આમ 1.28 લાખ ટન આ બે જિલ્લામાં તુવેર પાકી હતી.
ખેડૂતોને સારા ભાવ મળતા નથી
2015માં દાળના ભાવ રૂ.200 એક કિલોના હતા, 2019માં 110 સુધી હતા. આ વર્ષે સારી સ્થિતી નથી. આમ ખેડૂતો અને વિજ્ઞાનીઓ તૂવેરનું ઉત્પાદન વધારે છે પણ સારા ભાવ મળતા નથી. સરકાર જ નીચા ભાવે ખરીદી કરે છે.[:en]Gandhinagar, 19 August 2020
A new Tuvar variety called Janaki can be grown throughout Gujarat. The new variety of Tuvar has been developed in 2019 by agricultural scientists from Navsari, South Gujarat Agricultural University Research Center. Which is now advised to sow in all Gujarat. The production of NPEK15-14 (Gujarat 105 – Janaki) is 1829 kg per hectare. Which gives 25% more yield than other varieties of Gujarat. Gujarat Tuvar-100 is over 14.8 per cent higher, Gujarat 101 Tuvar yields 13.60 per cent higher at 103, Upas 27.5 per cent higher, 120 and P 992 yields 17.80 per cent higher. Average productivity in India is 713 kg per hectare. Agricultural scientists from Gujarat are a major achievement across India.
The new variety matures in 135 or 145 days. Early ripening, medium girth, yellow flowers, green horn. In which horn horn contains 3 to 5 white seeds. Productivity is high. There is resistance to infertility disease.
325 crores profit
Currently AGT-2 in early maturing varieties, a new discovery has been made in Vadodara on the pulses research project of Anand Krishi Vishwa Vidyalaya. Vadodara phone number is 0265 2280426. The yield of which is 23 percent more. But its yield is 1650 kg per hectare. This means that Janaki is better than newly discovered species. With planting on 2.10 lakh hectares in 2019-20, production is expected to be 2.77 lakh tonnes, while productivity per hectare is 1319 kg. Thus productivity is highest in the new variety. Production of 331 kg can be increased directly. Production can be increased by 25% throughout Gujarat. If this happens, the total production of 2.70 lakh tonnes could be more than 65,000 tonnes directly. If a farmer gets Rs 50 per person, then with the new research, a direct profit of Rs 325 crore can be made in a year.
70% productivity increase in 10 years
10 years ago, in 2010–11, Tuvar production in Gujarat was 2.72 lakh tonnes in 2.76 lakh hectares. Productivity was 986 kg 10 years ago. Thus, agricultural scientists of Gujarat have increased productivity by 70 percent and have given good benefits to the farmers of Gujarat. 82% of the world’s Tuvar is grown in India, Tuvar has been cultivated in Gujarat for 3000 years. India planted 37 lakh tonnes in 2018-19, 40 lakh tonnes in 2017-18 and 48.70 lakh tonnes in 2016-17.
The most beautiful in Bharuch
In 2018, there was 2.56 lakh hectares under cultivation. In 2019, the area under tur in Gujarat was 2.13 lakh hectares. Out of which 124200 ha was in South Gujarat. In Gujarat, both Bharuch and Vadodara districts have 27.41 percent and 15.44 percent respectively. In 2017-18, 76,000 tonnes of arhar crops were harvested in Bharuch and 52,000 tonnes in Vadodara. Thus, 1.28 lakh tonnes of tur were grown in these two districts.
Not get good prices to farmers
In 2015, pulses were priced at Rs 200 per kg, in 2019 it was up to Rs 110. Not in good condition this year. In this way farmers and scientists increase the production of Tuvar but do not get good prices. The government buys at low prices.[:hn]गांधीनगर, 19 अगस्त 2020
जानकी नामक एक नई तुवर किस्म पूरे गुजरात में उगाई जा सकती है। तुवर की नई किस्म को 2019 में नवसारी, दक्षिण गुजरात कृषि विश्वविद्यालय के अनुसंधान केंद्र के कृषि वैज्ञानिकों द्वारा विकसित किया गया है। जिसे अब बोने की सलाह दी गई है। NPEK15-14 (गुजरात 105 – जानकी) का उत्पादन 1829 किलोग्राम प्रति हेक्टेयर है। जो गुजरात की अन्य किस्मों की तुलना में 25 प्रतिसत अधिक उपज देता है। जातो में, गुजरात तुवर-100 से अधिक 14.8 प्रतिशत, गुजरात 101 तुवर की पैदावार 13.60 प्रतिशत अधिक 103, उपस की 27.5 प्रतिशत अधिक, 120 और पी 992 की पैदावार 17.80 प्रतिशत अधिक है। भारत में औसत उत्पादकता 713 किलोग्राम प्रति हेक्टेयर है। गुजरात के कृषि वैज्ञानिक पूरे भारत में एक बड़ी उपलब्धि हैं।
नई किस्म 135 या 145 दिनों में परिपक्व होती है। जल्दी पकना, मध्यम परिधि, पीला फूल, हरा सींग। जिसमें सींग के सींग में 3 से 5 सफेद बीज होते हैं। उत्पादकता अधिक है। बांझपन रोग के लिए प्रतिरोध है।
325 करोड़ का फायदा
वर्तमान में शुरुआती परिपक्व किस्मों में एजीटी -2, आनंद कृषि विश्व विद्यालय के दाल अनुसंधान परियोजना पर वडोदरा में एक नया खोजा गया है। वडोदरा फोन नंबर 0265 2280426 है। जिसकी पैदावार 23 प्रतिशत अधिक है। लेकिन इसकी पैदावार 1650 किलोग्राम प्रति हेक्टेयर है। इसका मतलब है कि जानकी नई खोजी गई प्रजातियों से भी बेहतर है। 2019-20 में 2.10 लाख हेक्टेयर में रोपण के साथ, उत्पादन 2.77 लाख टन होने की उम्मीद है, जबकि प्रति हेक्टेयर उत्पादकता 1319 किलोग्राम है। इस प्रकार नई किस्म में उत्पादकता सर्वाधिक है। 331 किलो का उत्पादन सीधे बढ़ाया जा सकता है। पूरे गुजरात में 25% उत्पादन बढ़ाया जा सकता है। अगर ऐसा होता है, तो 2.70 लाख टन का कुल उत्पादन सीधे 65,000 टन से अधिक हो सकता है। अगर किसी किसान को प्रति व्यक्ति 50 रुपये मिलते हैं, तो नए शोध के साथ एक साल में 325 करोड़ रुपये का प्रत्यक्ष लाभ कमाया जा सकता है।
10 साल में 70 प्रतिषत उत्पादकता बढी
10 साल पहले, 2010-11 में, गुजरात में तुवर का उत्पादन 2.76 लाख हेक्टेयर में 2.72 लाख टन था। 10 साल पहले उत्पादकता 986 किलोग्राम थी। इस प्रकार, गुजरात के कृषि वैज्ञानिकों ने उत्पादकता में 70 प्रतिशत की वृद्धि की है और गुजरात के किसानों को अच्छा लाभ दिया है। दुनिया की 82% तुवर भारत में उगाई जाती है, तुवर की खेती गुजरात में 3000 वर्षों से की जा रही है। भारत ने 2018-19 में 37 लाख टन, 2017-18 में 40 लाख टन और 2016-17 में 48.70 लाख टन लगाया।
भरूच में सबसे ज्यारा तुवर
2018 में, खेती के तहत 2.56 लाख हेक्टेयर था। 2019 में, गुजरात में अरहर का रकबा 2.13 लाख हेक्टेयर था। जिनमें 124200 हेक्टेयर दक्षिण गुजरात में था। गुजरात में, भरुच और वडोदरा दोनों जिलों में क्रमशः 27.41 प्रतिशत और 15.44 प्रतिशत हैं। 2017-18 में भरूच में 76 हजार टन और वडोदरा में 52 हजार टन अरहर की फसल हुई। इस प्रकार इन दोनों जिलों में 1.28 लाख टन तुअर उगाई गई।
2015 में, दाल की कीमत 200 रुपये प्रति किलोग्राम थी, 2019 में यह 110 रुपये तक थी। इस साल अच्छी हालत में नहीं। इस प्रकार किसान और वैज्ञानिक तुवर के उत्पादन में वृद्धि करते हैं लेकिन अच्छे दाम नहीं पाते हैं। सरकार कम कीमत पर खरीदती है।[:]
