[:gj]Tribals of Gujarat are at No. 1 in ginger cultivation, but income has declined
अदरक की खेती में गुजरात के आदिवासी पहले नंबर पर, लेकिन आय में गिरावट
દિલીપ પટેલ, 21 એપ્રિલ, 2022
ઓર્ગેનિક આદુના ઘટેલા ભાવને કારણે ખેડૂતો ખર્ચ પણ કાઢી શકતા નથી. ગુજરાતમાં 5069 હેક્ટરમાં 1.10 લાખ ટન આદુ-જીંજર ગયા વર્ષે પાક્યા હતા. આ વર્ષે એટલું જ વાવેતર અને ઉત્પાદન ગયા વર્ષ કરતાં વધું છે. જેમાં 14 ટકા વિસ્તાર સજીવ આદુની ખેતી તરીકે હોવાનું અનુમાન છે. પણ ભાવ નીચે ગયા છે. તેથી 12થી 15 હજાર ખેડૂતોને નુકસાની ભોગવાનો વારો આવ્યો છે. સરકાર સજીવખેતી કરવા કહે છે પણ સજીવ આદુની બજાર વ્યવસ્થા માટે કોઈ વ્યવસ્થા નથી.
આદુના ભાવમાં ઘટાડાથી ખેડૂતોને ગરીબ બનાવી દીધો છે. દાહોદમાં 380થી600નો ભાવ છે. વડોદરામાં 400-440, સુરતમાં 300-400નો ભાવ છે. જે ઘણો નીચો છે. હાલ સરેરાશ 20 રૂપિયા ખેડૂતોને એક કિલોના મળી રહ્યાં છે.
આદુ 8થી 9 મહીનામાં પાકે છે. હેક્ટરે 7-8 લાખનો ખર્ચ આવે છે. 50થી 120 રૂપિયા પ્રતિ કિલો ભાવ મળતા હતા. ખેડૂતને કિલોના 50 રૂપિયા મળે તો જ નફો મળે છે.
આદુની ખેતી પર્વતીય વિસ્તારોમાં થાય છે, જ્યાં ઉષ્ણકટિબંધીય વાતાવરણ આ પાક માટે અનુકૂળ છે. જૈવિક રીતે ઉગાડવામાં આવેલા આદુની ઉચ્ચ ગુણવત્તાનું ઉત્પાદન કરે છે જેની અન્ય દેશોમાંથી પણ માંગ છે.
આદિવાસી
આદિવાસીઓના પર્વતીય વિસ્તારો આદુ પકવવામાં ગુજરાતમાં સૌથી વધું આગળ છે. જ્યાં આર્ગેનિક આદુ પાકે છે. ગુજરાતમાં સૌથી વધુ આદુનું વાવેતર મધ્ય ગુજરાતમાં 4200 હેક્ટરમાં 95 હજાર ટન સાથે છે. દાહોદમાં આખા ગુજરાતમાં સૌથી વધું 2271 હેક્ટરમાં વાવેતર છે. જ્યાં 50-52 હજાર ટન આદુ પાકે છે. મહિસાગરમાં 900 હેક્ટરમાં 2100 ટન, પંચમહાલમાં 375 હેક્ટરમાં 8700 ટન, અરાવલીમાં 235 હેક્ટરમાં 3900 ટન, છોટા ઉદેપુરમાં 375 હેક્ટરમાં 7700 ટન, ભરૂચ 138 હેક્ટરમાં 2700 ટન, નવસારીમાં 137 હેક્ટરમાં 2700 ટન આદુ પાકે છે.
બીન આદિવાસી વિસ્તારોમાં ઉપરાંત આણંદ, ખેડા, વોડોદરા, સાબરકાંઠા, સુરત, નર્મદા છે. સૌરાષ્ટ્રમાં માત્ર અમરેલીમાં 4 હેક્ટરમાં જ આદુ પાકે છે. કચ્છમાં આદુની આયાત થાય છે.
સજીવ નિકાસ
બોરીયાવીની હળદળ દેશમાં વખણાય છે. આણંદ જિલ્લાના બોરિયાવી ગામના ખેડૂત આઈ.ટી એન્જીનીયર દેવેશ પટેલે 20 વીઘા જમીન પર સત્વ ઓર્ગેનિક હળદર આચાર, હળદર લાટા, આદુનો સુકો પાઉડર (સૂંઠ), ચા મસાલા જેવા 27 ઉત્પાદનો બનાવે છે. મહિને 15 હજાર ઓર્ડર મળે છે. જે અમેરિકા અને યુરોપના દેશોમાં 6 ટન આદુ નિકાસ કરે છે. જેમાં વર્ષે 1.50 કરોડનો ધંધો કરે છે. 2010થી ગ્રેડીંગ, પેકીગ, કરી માર્કેટિંગ કરે છે. તેમના પત્ની બજાર વ્યવસ્થા સંભાળે છે. 20 વિઘામાં 200 વિઘા જેટલી ઉપજ લે છે. દેવેશનું કુટુંબ 1992થી ઓર્ગેનિક ખેતી કરે છે.
સ્થાનિક બજારો આદુથી ભરપૂર છે જે ઓર્ગેનિક નથી.
આદુના બમ્પર પાકે ખેડૂતોને ખુશીને બદલે નિરાશામાં ડુબાડી દીધા છે. માંગમાં ઘટાડો અને ભાવમાં ઘટાડો થવાને કારણે છે. ખેડૂતો પ્રભાવિત છે.
ઓડિશામાં કોરાપુટ આદુની ઉચ્ચ ગુણવત્તા માટે જાણીતું છે. 2,599 હેક્ટર જમીન આદુની ખેતી હેઠળ છે. ત્યાં પણ ગુજરાતના આદુ પકવતા ખેડૂતો જેવી જ છે.
ગયા વર્ષે આદુ 80 રૂપિયાના કિલો વેચાયુ હતું આ વર્ષે ભાવ ઘટીને 20 રૂપિયા પ્રતિ કિલો થઈ ગયો છે.
સરકાર
આદુ માટે ન્યૂનતમ ટેકાના ભાવની માંગણી કરી રહ્યા છે. સરકાર આદુના ખેડૂતોની અરજીઓ પર ધ્યાન આપી રહી નથી. આદુના ભાવમાં ઘટાડાથી ખેડૂતો કમર તૂટી ગઈ છે. આદુના ઘણા ખેડૂતોને લાગે છે કે જ્યાં સુધી રાજ્ય સરકાર હસ્તક્ષેપ નહીં કરે ત્યાં સુધી તેમની મુશ્કેલીઓ ચાલુ રહેશે.
તેથી મોટા બજારોમાં સારો ધંધો કરી શકે. ખેડૂતો એક હેક્ટરથી વધુ જમીનમાં આદુ ઉગાડે તો સબસિડી આપવી જોઈએ.
યોગ્ય પ્રોસેસિંગ અને માર્કેટિંગ સુવિધાઓના અભાવે વેચાણમાં પણ ઘટાડો થયો છે. કોલ્ડ સ્ટોરેજ, આદુ પ્રોસેસિંગ પ્લાન્ટ નથી. આદુ ધોવા અને સૂકવવાના મશીનો ખેડૂતોને આપવાની જરૂર છે.
EU દેશોમાં નિકાસ થઈ નથી. ગુજરાતમાં આંધ્રપ્રદેશ અને કર્ણાટકથી આદુ આયાત કરવામાં આવી રહ્યું છે.
પરંપરાગત અને વૈકલ્પિક દવાઓમાં આદુનો ઉપયોગ થાય છે.
પાચન, ઉબકા, તાવ, ફલૂ અને સામાન્ય શરદી સામે લડવામાં આદુ મદદ કરે છે.
આદુની અનન્ય સુગંધ અને સ્વાદ તેના કુદરતી તેલમાંથી આવે છે.
આંધ્રપ્રદેશ અને કર્ણાટકમાંથી સસ્તા આદુના વિપુલ ઉત્પાદનના કારણે આદુના ભાવમાં ઘટાડો થયો છે.
ઓડિશામાં કોરાપુટમાં લગભગ 30,000 ખેડૂતોમાંથી મોટા ભાગના આદિવાસી છે. જે ગુજરાતની જેમ જૈવિક આદુની ખેતી કરે છે.
કોરાપુટ જિલ્લામા એક હેક્ટર જમીનમાંથી 20 ક્વિન્ટલ આદુનું ઉત્પાદન થાય છે. ગુજરાતના આદિવાસીઓ હેક્ટરે 23 ટન આદુ પકવે છે.
દક્ષિણ સિક્કિમમાં 50 હજાર ટન સજીવ આદુ પાકે છે.[:en]Dilip Patel, 21 April, 2022
Due to low cost of organic ginger, farmers cannot afford it. In Gujarat, 1.10 lakh tonnes of ginger was harvested in 5069 hectares last year. This year also the same quantity of planting and production has been done as compared to last year. It is estimated that 14% of the area is under organic ginger cultivation. Even the prices have come down. Therefore it is the turn of 12 to 15 thousand farmers to bear the loss. The government calls for organic farming but there is no market for organic ginger.
The fall in ginger prices has made farmers poor. Prices in Dahod range from 380 to 600. Price in Vadodara is 400-440 and in Surat is 300-400. which is very less. At present, farmers are getting an average of Rs 20 per kg.
Ginger ripens in 8 to 9 months. The cost per hectare is 7-8 lakhs. The price ranged from Rs 50 to Rs 120 per kg. The farmer gets the benefit only after getting Rs 50 per kg.
Ginger is grown in mountainous regions, where the tropical climate is favorable for this crop. Organically grown ginger produces high quality which is in demand from other countries as well.
tribal
The hilly areas of the tribals are at the forefront of ginger ripening in Gujarat. Where organic ginger grows, Gujarat has the highest cultivation of ginger in 4200 hectares with 95 thousand tonnes in central Gujarat. Dahod has the highest area of 2271 hectares in the whole of Gujarat. Where 50-52 thousand tons of ginger are harvested. Mahisagar grows 2100 tons in 900 hectares, Panchmahal 8700 tons in 375 hectares, Aravalli 3900 tons in 235 hectares, 7700 tons in 375 hectares in Chhota Udaipur, 2700 tons in 138 hectares in Bharuch and 2700 tons in 137 hectares in Navsari.
Apart from non-tribal areas, there are Anand, Kheda, Vadodara, Sabarkantha, Surat, Narmada. In Saurashtra, only 4 hectares of ginger is cultivated in Amreli. Ginger is imported into Kutch.
organic export
The turmeric of Boriyavi is admired in the country. Devesh Patel, a farmer and IT engineer from Boriyavi village in Anand district, makes 27 products like Sattva Organic Turmeric Pickle, Haldi Lata, Ginger Dry Powder (Ginger), Chai Masala on 20 bighas of land. 15,000 orders are received every month. Which exports 6 tons of ginger to the countries of America and Europe. 1.50 crore annually. Grading, packing, marketing curry since 2010. His wife manages the market. Out of 20 Vidhans, 200 Vidhans are produced. Devesh’s family is doing organic farming since 1992.
Local markets are full of ginger that is not organic.
The bumper crop of ginger has drowned the farmers in despair instead of happiness. This is because of fall in demand and fall in prices. Farmers are affected.
Koraput in Odisha is known for its high quality ginger. Ginger is cultivated on 2,599 hectares of land. There also ginger growers of Gujarat are like farmers.
Last year ginger was selling at Rs 80 per kg but this year the price has come down to Rs 20 per kg.
Government
The government is not paying heed to the petitions of ginger farmers demanding minimum support price for ginger. The fall in ginger prices has broken the back of farmers. Many ginger farmers feel that unless the state government intervenes, their plight will continue.
So you can do good business in big markets. Subsidy should be given to farmers growing ginger in more than one hectare of land.
Sales have also declined due to lack of proper processing and marketing facilities. Cold Storage, Ginger Processing Plant No. There is a need to provide ginger washing and drying machines to the farmers.
Not exported to EU countries. Ginger in Gujarat is being imported from Andhra Pradesh and Karnataka.
Ginger is used in traditional and alternative medicine.
Ginger helps with digestion, nausea, fever, flu and common cold.
Ginger’s unique aroma and taste comes from its natural oil.
Due to abundant production of cheap ginger from Andhra Pradesh and Karnataka, the prices of ginger have come down.
Most of the 30,000 farmers in Odisha’s Koraput are tribals. Who cultivates organic ginger like Gujarat.
Koraput district produces 20 quintals of ginger from one hectare of land. The tribals of Gujarat grow 23 tonnes of ginger per hectare.
South Sikkim produces 50,000 tonnes of organic ginger.[:hn]Tribals of Gujarat are at No. 1 in ginger cultivation, but income has declined
दिलीप पटेल, 21 अप्रैल, 2022
जैविक अदरक की कीमत कम होने के कारण किसान इसे वहन नहीं कर सकते। गुजरात में पिछले साल 5069 हेक्टेयर में 1.10 लाख टन अदरक की कटाई हुई थी। पिछले वर्ष की तुलना में इस वर्ष भी उतनी ही मात्रा में रोपण एवं उत्पादन हुआ है। ऐसा अनुमान है कि 14% क्षेत्र जैविक अदरक की खेती के अधीन है। यहां तक कि कीमतें भी कम हो गई हैं। इसलिए 12 से 15 हजार किसानों को नुकसान झेलने की बारी है। सरकार जैविक खेती का आह्वान करती है लेकिन जैविक अदरक का कोई बाजार नहीं है।
अदरक की कीमतों में गिरावट ने किसानों को गरीब बना दिया है। दाहोद में कीमतें 380 से 600 के बीच हैं। वडोदरा में कीमत 400-440 और सूरत में 300-400 है। जो बहुत कम है। इस समय किसानों को औसतन 20 रुपये प्रति किलो मिल रहा है।
अदरक 8 से 9 महीने में पक जाती है। प्रति हेक्टेयर लागत 7-8 लाख है। कीमत 50 रुपये से 120 रुपये प्रति किलो के बीच थी। 50 रुपये प्रति किलो मिलने पर ही किसान को लाभ मिलता है।
अदरक पर्वतीय क्षेत्रों में उगाया जाता है, जहां की उष्ण कटिबंधीय जलवायु इस फसल के लिए अनुकूल होती है। जैविक रूप से उगाया गया अदरक उच्च गुणवत्ता का उत्पादन करता है जिसकी अन्य देशों से भी मांग है।
जनजातीय
आदिवासियों के पहाड़ी इलाके गुजरात में अदरक पकने में सबसे आगे हैं। जहां जैविक अदरक उगता है गुजरात में सबसे ज्यादा अदरक की खेती 4200 हेक्टेयर में 95 हजार टन के साथ मध्य गुजरात में होती है। दाहोद का क्षेत्रफल पूरे गुजरात में सबसे अधिक 2271 हेक्टेयर है। जहां 50-52 हजार टन अदरक की कटाई होती है। महिसागर 900 हेक्टेयर में 2100 टन, पंचमहल में 375 हेक्टेयर में 8700 टन, अरावली में 235 हेक्टेयर में 3900 टन, छोटा उदयपुर में 375 हेक्टेयर में 7700 टन, भरूच में 138 हेक्टेयर में 2700 टन और नवसारी में 137 हेक्टेयर में 2700 टन बढ़ता है।
गैर-आदिवासी क्षेत्रों के अलावा, आनंद, खेड़ा, वडोदरा, साबरकांठा, सूरत, नर्मदा हैं। सौराष्ट्र में अमरेली में सिर्फ 4 हेक्टेयर अदरक की खेती होती है। अदरक का आयात कच्छ में किया जाता है।
जैविक निर्यात
बोरियावी की हल्दी की देश में प्रशंसा की जाती है। आणंद जिले के बोरियावी गांव के किसान और आईटी इंजीनियर देवेश पटेल 20 वीघा जमीन पर सत्व ऑर्गेनिक हल्दी अचार, हल्दी लता, अदरक सूखा पाउडर (अदरक), चाय मसाला जैसे 27 उत्पाद बनाते हैं। हर महीने 15 हजार ऑर्डर मिलते हैं। जो अमेरिका और यूरोप के देशों को 6 टन अदरक का निर्यात करता है। 1.50 करोड़ सालाना। 2010 से ग्रेडिंग, पैकिंग, करी मार्केटिंग कर रहे हैं। उसकी पत्नी बाजार का प्रबंधन करती है। 20 विधानों में से 200 विधाओं की उपज होती है। देवेश का परिवार 1992 से जैविक खेती कर रहा है।
स्थानीय बाजार अदरक से भरे हुए हैं जो जैविक नहीं है।
अदरक की बंपर फसल ने किसानों को खुशी की जगह निराशा में डुबो दिया है। इसकी वजह मांग में गिरावट और कीमतों में गिरावट है। किसान प्रभावित हैं।
ओडिशा में कोरापुट अपने उच्च गुणवत्ता वाले अदरक के लिए जाना जाता है। 2,599 हेक्टेयर भूमि पर अदरक की खेती होती है। वहां भी गुजरात के अदरक उत्पादक किसानों की तरह हैं।
पिछले साल अदरक 80 रुपये प्रति किलो बिक रहा था लेकिन इस साल कीमत घटकर 20 रुपये प्रति किलो रह गई है।
सरकार
अदरक के लिए न्यूनतम समर्थन मूल्य की मांग सरकार अदरक किसानों की याचिकाओं पर ध्यान नहीं दे रही है. अदरक की कीमतों में गिरावट ने किसानों की कमर तोड़ दी है। कई अदरक किसानों को लगता है कि जब तक राज्य सरकार हस्तक्षेप नहीं करती, तब तक उनकी दुर्दशा जारी रहेगी।
तो बड़े बाजारों में अच्छा कारोबार कर सकते हैं। एक हेक्टेयर से अधिक भूमि में अदरक उगाने वाले किसानों को सब्सिडी दी जानी चाहिए।
उचित प्रसंस्करण और विपणन सुविधाओं की कमी के कारण बिक्री में भी गिरावट आई है। कोल्ड स्टोरेज, अदरक प्रसंस्करण संयंत्र नहीं। किसानों को अदरक धोने और सुखाने की मशीन उपलब्ध कराने की आवश्यकता है।
यूरोपीय संघ के देशों को निर्यात नहीं किया गया। गुजरात में अदरक आंध्र प्रदेश और कर्नाटक से आयात किया जा रहा है।
अदरक का उपयोग पारंपरिक और वैकल्पिक चिकित्सा में किया जाता है।
अदरक पाचन, मतली, बुखार, फ्लू और सामान्य सर्दी में मदद करता है।
अदरक की अनूठी सुगंध और स्वाद इसके प्राकृतिक तेल से आता है।
आंध्र प्रदेश और कर्नाटक से सस्ते अदरक के प्रचुर उत्पादन के कारण अदरक की कीमतों में कमी आई है।
ओडिशा के कोरापुट में 30,000 किसानों में से अधिकांश आदिवासी हैं। गुजरात की तरह जैविक अदरक की खेती कौन करता है।
कोरापुट जिला एक हेक्टेयर भूमि से 20 क्विंटल अदरक का उत्पादन करता है। गुजरात के आदिवासी प्रति हेक्टेयर 23 टन अदरक उगाते हैं।
दक्षिण सिक्किम में 50,000 टन जैविक अदरक का उत्पादन होता है।[:]
