[:gj]गुजरात में दुनिया के सबसे बड़े सौर और पवन ऊर्जा पार्क पर विवाद, Controversy over world’s largest solar and wind power park in Gujarat
ગાંધીનગર, 16 મે 2023
વિશ્વના સૌથી મોટા 30 હજાર મેગાવોટની વીજક્ષમતા ધરાવતા કચ્છ જિલ્લાના ખાવડા ખાતે સૂર્ય ઉર્જા – વિન્ડ પાર્ક બની રહ્યો છે જે ડિસેમ્બર 2026માં પૂરો થઈ જશે. 90 હજાર કરોડથી 1 લાખ કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ થઈ રહ્યું છે. 50 ટકા વીજળી ડિસેમ્બર-2024 સુધીમાં મળથી થશે. 25,000 મેગાવોટની ફાળવણી વિવિધ ડેવલપરોને કરવામાં આવી છે. માર્ગ-મકાન વિભાગ દ્વારા 30 કિ.મીના એપ્રોચ રોડની કામગીરી પૂર્ણ કરવામાં આવી છે. માર્ગનું કામ પૂરું થાય તેની સાથે જ ઉત્પાદન શરૂ કરી દેવાનું હતું. મોદીના મિત્ર અદાણી કંપની અને બીજી જગ્યાએ રિલાયંસને જમીનો આપી છે.
ગૌતમ અદાણીની કંપની અદાણી ગ્રીન એનર્જી લિ. (AGEL) 10,000 મેગાવોટ વીજ ઉત્પાદન ક્ષમતા સ્થાપશે. તેમાં 8,000 મેગાવોટ સોલર અને 2,000 મેગાવોટ વિન્ડ પાવર જનરેશન થશે. આ માટે અદાણી જૂથ રુ. 30,000 કરોડ રોકાણ કરી રહી છે.
શું છે વિવાદ?
આ પણ વાંચો ચોંકાવનારો અહેવાલ ……….
https://allgujaratnews.in/gj/pm-modi-to-lay-foundation-of-worlds-largest-power-park-what-is-the-controversy/
કચ્છના નાના રણની 600 ચોરસ કિલોમીટર જમીન વીજ કંપનીઓને આપી દેવા મોદીનું દબાણ
https://allgujaratnews.in/gj/modi-pressure-to-give-600-sq-km-of-desert-land-of-kutch-to-power-companies/
25 જાન્યુઆરી 2019ના દિવસે જયારે આ પાર્ક માટે લેન્ડ એલોટમેન્ટ પોલિસી જાહેર થઈ હતી તેમાં ક્યાંય રુ 2 લાખ પ્રતિ મેગાવોટ સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ જમા કરાવવાની વાત નહોતી. 14 સપ્ટેમ્બર 2020ના રોજ નીતિમાં સુધારો કરીને રુ 2 લાખ પ્રતિ મેગાવોટ સિક્યોરિટી ડિપોઝિટનો નિયમ ઉમેરાયો.
જોકે આશ્ચર્યની વાત એ છે કે કેટલીક કંપનીઓએ આ નિયમ ઉમેરાયો અગાઉ જ આ ડિપોઝિટ ભરી દીધી હતી. આ મુદ્દે સોલર પાવર ફેસીલીટેશન કંપનીએ મૌન જાળવ્યું છે. ગુજરાત પાવર કોર્પોરેશન લિમિટેડે કોઈ પ્રતિક્રિયા આપી નથી. ચીફ પ્રોજેક્ટ ઓફિસર રાજુ મિસ્ત્રીએ કોઈ ટિપ્પણી કરવાનો ઈન્કાર કર્યો છે અને આ મુદ્દે મંત્રી સાથે વાત કરવા જણાવ્યું છે. MD એસ બી ખ્યાલીયાએ પણ માહિતી આપવાનો ઇન્કાર કર્યો છે. અહીં સૂર્ય ઉર્જા કંપનીઓ GPSL ઉપર શંકાની સોય તાકી રહી છે.
ગુજરાતની સૂર્ય ઉર્જા-વિન્ડ હાઇબ્રીડ નીતિ
ડિસેમ્બર 2020 માં, રાજ્ય સરકારે 2022 સુધીમાં 30,000 મેગાવોટ ઉત્પાદનના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરવા માટે સૌર ઊર્જા ઉત્પાદન ક્ષમતા પરના નિયંત્રણો દૂર કરવા માટે નવી નીતિની જાહેરાત કરી હતી. કચ્છનું રણ, લગભગ 72,600 હેક્ટર અથવા 726 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું છે, જેને વિશ્વના સૌથી મોટા હાઇબ્રિડ સોલાર-વિન્ડ પાવર પાર્ક તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
ગુજરાત સોલર/વિન્ડ હાઇબ્રિડ આરઇ પાર્ક (30 GW)
30 GW હાઇબ્રિડ રિન્યુએબલ એનર્જી પાર્ક, કચ્છ, ગુજરાત. 15-06-2021 સુધીની પ્રોજેક્ટ સ્થિતિ જાહેર કરી હતી જેમાં, સરકારની પડતર જમીન નીતિ હેઠળ કચ્છ જિલ્લામાં આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદ નજીક વિઘકોટ BSF ચોકી પર એક વિશાળ 30 GW RE પાર્કની ઓળખ કરવામાં આવી હતી.
રૂ. 1.5 લાખ કરોડના મેગા-સાઇઝના રોકાણ સાથે 30 GW છે. સરકારે સિંગાપોરના કદની સમકક્ષ 726 ચોરસ કિમી જમીન અલગ રાખી છે અને તે સૌથી મોટો સોલાર-વિન્ડ હાઇબ્રિડ પ્રોજેક્ટ હોવાનું કહેવાય છે.
NTPC એ જાહેરાત કરી હતી કે સરકારી માલિકીની કંપનીને ખાવડા ખાતે 4,750 મેગાવોટનો રિન્યુએબલ એનર્જી પાર્ક સ્થાપવા માટે સરકાર પાસેથી મંજૂરી મળી છે.
પાર્કના બે ઝોન છે. પ્રથમ ઝોનમાં 49,600 હેક્ટર જમીન પર હાઇબ્રિડ પાર્ક બનશે. બીજો ઝોનમાં 23,000 હેક્ટર જમીન પર ફક્ત વિન્ડ પાવર આધારિત વીજલી પેદા થશે.
ભારત-પાકિસ્તાન સરહદ નજીક ખાવડા ગામ અને વિઘાખોટ ગામ વચ્ચે બનાવવામાં આવી રહ્યો છે. હાઇબ્રિડ પાર્ક આંતરરાષ્ટ્રીય બોર્ડરથી ફક્ત છ કિલોમીટર દૂર છે. જ્યારે વિન્ડ પાર્ક આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદથી 1થી 6 કિલોમીટરના અંતરે આવેલો છે.
ખાવડા ખાતે 1 લાખ હેક્ટર જમીન પડતર પડી હતી. જેમાંથી 72,600 હેક્ટર જમીન પર સંરક્ષણ મંત્રાલયે સોલર પાર્ક બનાવવાની મંજૂરી આપી હતી. જે સરહદ પર બાઉન્ડ્રી જેવું કામ કરશે.
રાજ્ય સરકાર માટે 300 હેક્ટર અનામત રાખવામાં આવી છે. 10 GWના 3 પૂલિંગ સબ-સ્ટેશન માટે જમીન છે. પાર્કની અંદરના રસ્તાની સાથે ટ્રાન્સમિશન લાઇન માટે જરૂરી (1500 મીટર) માર્ગ માટે પણ જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. પાણી માટે કંપનીઓએ તેમના પાર્ક વિસ્તારમાં ખારા ભૂગર્ભજળ ડિસેલિનેશન પ્લાન્ટ્સ સ્થાપશે.
27,700 મેગાવોટ RE ક્ષમતા માટે 6 ડેવલપર્સ કંપનીઓને 72,400 હેક્ટર જમીન ફાળવવામાં આવી હતી.
ડેવલપરોએ નવો એપ્રોચ રોડ એટલે કે 31.12.2021ના પૂર્ણ થયા પછી 3 વર્ષમાં 50% ક્ષમતા અને 5 વર્ષમાં 100% ક્ષમતા વિકસાવવાની શરત છે.
ફાળવેલ જમીનમાં પાર્ક ડેવલપર્સ સોલર-વિન્ડ હાઇબ્રિડ કેપેસિટી (MW)નું નામ (હે.)
1 ગુજરાત ઇન્ડસ્ટ્રીયલ પાવર કંપની લિમિટેડ (GIPCL) 2375(MW) 4750 હેક્ટર જમીન આપી છે.
2 ગુજરાત સ્ટેટ ઇલેક્ટ્રિસિટી કોર્પોરેશન લિમિટેડ (GSECL) 3325(MW) 6650 હેક્ટર જમીન આપી છે.
3 નેશનલ થર્મલ પાવર કોર્પોરેશન લિમિટેડ (NTPC) 4750(MW) 9500 હેક્ટર જમીન આપી છે.
4 અદાણી ગ્રીન એનર્જી લિમિટેડ (AGEL) 9500(MW) 19000 હેક્ટર જમીન આપી છે.
5 સર્જન રિયાલિટી લિમિટેડ (SRL) 4750(MW) 9500 હેક્ટર જમીન આપી છે.
6 સોલાર એનર્જી કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (SECI) 3000(MW) (ફક્ત પવન) 23000 હેક્ટર જમીન આપી છે.
કુલ 27700 મેગાવોટ 72400 હેક્ટર જમીન આપી છે.
પાર્કમાં કઈ કંપનીઓ કેટલું વીજ ઉત્પાદન કરશે?
પાવર ઇવેક્યુએશન અને ટ્રાન્સમિશન સિસ્ટમનું આયોજન CEA અને CTU (PGCIL) દ્વારા કરવામાં આવ્યું છે. લોકેશન સ્ટડી અને રૂટ સર્વે કરાયો હતો. ટેન્ડરો મંગાવવામાં આવ્યા હતા. ટ્રાન્સમિશન સ્કીમના વાસ્તવિક અમલ માટે કંપનીઓએ કનેક્ટિવિટી અને લોંગ ટર્મ ઓપન એક્સેસ (LTA) માટે CTUને અરજી દાખલ કરવી પડશે અને તેના માટે CTU સાથે કરાર કરવાનું નક્કી કરાયું હતું.
વિકાસકર્તાઓ દ્વારા અરજી કરવા અને લાગુ પડતા શુલ્કની ચુકવણી પર DISCOM (PGVCL) દ્વારા બાંધકામ શક્તિ પ્રદાન કરવામાં આવશે.
2030 સુધીમાં દેશમાં 4 લાખ 50 હજાર મેગાવોટ (450 ગીગાવોટ) વીજળીના ઉત્પાદન કરવાનું નક્કી કરાયું છે.
ગ્રીન હાઇડ્રોજન
જાહેર ક્ષેત્રની નેશનલ થર્મલ પાવર કોર્પોરેશન કચ્છના રણમાં ખાવડામાં 4750 મેગાવોટ રિન્યુએબલ એનર્જી પાર્ક સ્થાપી રહી છે. કંપનીની સંપૂર્ણ માલિકીની સબસિડિયરી NTPC એનર્જી લિ. દ્વારા આ પ્લાન્ટ સ્થપવામાં આવે છે. NTPC RELની યોજના આ પાર્કમાંથી વ્યાવસાયિક ધોરણે ગ્રીન હાઇડ્રોજન પેદા કરવાની છે.
2032 સુધીમાં 60 GW રિન્યુએબલ ઊર્જા ક્ષમતાનું ઉત્પાદન કરવાનું લક્ષ્ય ધરાવે છે. 2021માં રાજ્યની માલિકીની પાવર મેજર પાસે નિર્માણાધીન 70 પાવર પ્રોજેક્ટ્સમાં વધારાની 18 GWની ક્ષમતા સાથે 66 GWની સ્થાપિત ક્ષમતા છે.
ભૂપેન્દ્ર પટેલનો નિર્ણય
રિન્યુએબલ એનર્જી પાર્કના વિકાસ માટે 6,000 હેક્ટર જમીન બનાસકાંઠા જિલ્લામાં ફાળવવાનું નક્કી કર્યું છે. રાજ્યની રાજધાની ગાંધીનગરમાં હાઇ પાવર્ડ કમિટી (HPC)ની બેઠક બાદ આ નિર્ણયની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. સરકારી બંજર જમીન ફાળવવામાં આવશે. કચ્છ પ્રદેશના નાના રણમાં આવેલી છે. ગુજરાતે એવી વ્યૂહરચના અપનાવી છે કે જેના હેઠળ રિન્યુએબલ એનર્જી પ્રોજેક્ટ માટે જમીન આપી શકાય. રિલાયંસના પ્રોજેક્ટની ક્ષમતા 9,000 મેગાવોટ હશે. રિલાયન્સે ગુજરાત માટે રૂ. 5.955 લાખ કરોડની રિન્યુએબલ એનર્જી યોજનાની જાહેરાત કરી હતી.
ગુજરાતમાં સૂર્ય ઉર્જા ઉત્પાદન
પાટણના ચારણકા સૂર્ય ઉર્જા પાર્ક ખાતે 730 મેગાવોટની ક્ષમતા ધરાવતા પાર્કમાં 36 કંપનીઓ દ્વારા 100 ટકા ક્ષમતા વીજ ઉત્પાદન કરવામાં આવી રહી છે. 3 વર્ષમાં ચારણકા સૂર્ય ઉર્જા પાર્ક ખાતે 2,514.71 મિલિયન યુનિટ વીજળી મળી હતી.
રાધાનેસડા સૂર્ય ઉર્જા પાર્ક ખાતે 500 મેગાવોટ વીજળી પેદા કરે છે. રાધાનેસડા પાર્ક ખાતે 1,258.18 મિલિયન યુનિટનું વીજ ઉત્પાદન થયું છે.
ધોલેરા ખાતે 300 મેગાવોટ સૂર્ય ઉર્જા પાર્ક વીજળી પેદા કરી રહ્યો છે. 3 વર્ષમાં ધોલેરા પાર્ક ખાતે 504.79 મિલિયન યુનિટ વીજળી મળી હતી.
છેલ્લા બે વર્ષમાં આ ત્રણેય સૂર્ય ઉર્જા પાર્ક દ્વારા 4,304.68 મિલિયન યુનિટ વીજ ઉત્પાદન કરાયું હતું.
આ પણ વાંચો
કચ્છના વિશ્વના મોટા સૂર્ય ઉર્જા પ્રોજેક્ટથી 9 કરોડ વૃક્ષોનો ફાયદો
કચ્છના વિશ્વના મોટા સૂર્ય ઉર્જા પ્રોજેક્ટથી 9 કરોડ વૃક્ષોનો ફાયદો, રૂપાણીની શ્રેષ્ઠતા
દેશના સૂર્ય ઉર્જા પાર્ક
ભડલા સોલર પાર્ક રાજસ્થાનના ભડલા ગામ ખાતે 5,783 હેક્ટર જમીનમાં કુલ ક્ષમતા 2,245 મેગાવોટ છે.
પવાગડ સોલર પાર્ક કર્ણાટકના તમાકુરુ જિલ્લામાં 13,000 એકર જમીનમાં 2,050 મેગાવોટનો પ્લાન્ટ છે.
આંધ્ર પ્રદેશના પનમ મંડલ ખાતે કૂરનૂલ સૂર્ય ઉર્જા વીજ મથક 1,000 મેગાવોટ 2,400 હેક્ટર જમીન પર છે. વરસાદના પાણીમાંથી ખાસ તળાવો બનાવવામાં આવ્યા છે, આ પાણીથી જ સોલર પેનલને સાફ કરવામાં આવે છે.
આંધ્ર પ્રદેશના એનપી કૂંતામાં અનંતપુરમ અસ્ટ્રા મેગા સોલર પાર્ક 3,207 હેક્ટર જમીનમાં 2018 સુધીમાં 750 મેગાવોટની ક્ષમતા હતી.
દુનિયાના 10 મોટા સોલર એનર્જી પાર્ક:
1) ભડલા સોલર પાર્ક, જોધપુર રાજસ્થાન, વિસ્તાર: 5,700 હેક્ટર, ક્ષમતા : 2,245 મેગાવોટ
2) ગોલમુડ ડેઝર્ટ સોલર પાર્ક, સ્થળ : ગોલમુડ, ચીન, ક્ષમતા : 1,800 મેગાવોટ,
3) પવાગડ સોલર પાર્ક, તમાકુરુ-કર્ણાટક, 5,260 હેક્ટર, 2,050 મેગાવોટ વીજળી.
4) બેનબાન સોલર પાર્ક , પશ્ચિમી ઇજિપ્ત (રણ), 3,700 હેક્ટર, 1,650 મેગાવોટ વીજળી.
5) ટેંગર ડેઝર્ટ સોલર પાર્ક, ઉત્તર-મધ્ય ચીન, 4,300 હેક્ટર, 1,547 મેગાવોટ વીજળી.
6) નૂર અબુ ધાબી, યુનાઇટેડ આરબ ઇમારત (UAE), 8 ચોરસ કીલોમીટર, 1,177 મેગાવોટ વીજળી.
7) મહમ્મદ બિન રસીદ અલ મકતુમ સોલર પાર્ક, યુનાઇટેડ આરબ ઇમારત, 7,700 હેક્ટર, 1,012 મેગાવોટ વીજળી.
8) કૂરનૂલ અલ્ટ્રા મેગા સોલર પાર્ક, સ્થળ : પનમ મંડલ, આંધ્રપ્રદેશ, 2,400 હેક્ટર, 1,000 મેગાવોટ વીજળી.
9) ડેટોંગ સોલર પાવર પ્રોજેક્ટ, ચીન, 1,000 મેગાવોટ વીજળી.
10) એનપી કૂંતા અલ્ટ્રા પાવર પ્લાન્ટ, અનંતપુર, આંધ્રપ્રદેશ, 3,207 હેક્ટર, 900 મેગાવોટ વીજળી.
ગુજરાતમાં 6 માર્ચ 2023 સુધીમાં પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જાની સ્થાપિત ક્ષમતા 18762.40 મેગાવોટ સાથે દેશમાં મોખરે હતું. દેશની સરખામણીએ 15.3 ટકા હતી. જેમાં પવન ઊર્જાની સ્થાપિત ક્ષમતા 52 ટકા અને સૌરઊર્જા 46 ટકા જેટલી ક્ષમતા રાજ્યમાં છે.
ઉર્જા પ્રોજેક્ટ હેઠળ 9712.06 મેગાવોટ, સૌર ઊર્જા પ્રોજેક્ટ હેઠળ 8640 મેગાવોટ, વિન્ડ સોલાર હાઇબ્રીડ માં 238.94 મેગાવોટ, બાયો માસમાં 81.55 મેગાવોટ, સ્મોલ હાઇડ્રો પાવરમાં 82.15 મેગાવોટ અને વેસ્ટ 3 એનર્જીમાં 7.50 મેગાવોટ મળી કુલ 18,764.4 ક્ષમતા છે.
ભારત વર્ષ 2030 સુધીમાં પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જા મારફતે 500 ગીગા વોટની સ્થાપિત ક્ષમતા હાંસલ કરશે. ગુજરાત 90 ગીગાવોટની ક્ષમતા હાંસલ કરવાનો લક્ષ્ય છે. ભારતે વીજ ઉર્જાની જરૂરિયાત માટે કુલ સ્થાપિત ક્ષમતા પૈકીના 50% સ્થાપિત ક્ષમતા પુન: પ્રાપ્ય ઉર્જા મારફતે પૂર્ણ કરાશે. જેમાં ગુજરાત પણ વર્ષ 2030 સુધીમાં આ લક્ષ્યાંક પૂર્ણ કરશે. દેશમાં પ્રોજેક્ટ કાર્બન એમિશન પૈકી 1 બિલિયન ટનનો ઘટાડો કરાશે. દેશનાઅર્થતંત્રની કાર્બન ઈન્ટેસીટી 45 ટકા જેટલી ઘટાડશે.
ભારતની વર્ષ 2030 સુધીમાં નેટ ઝીરોને લક્ષ્યાંક હાંસલ કરાશે. નેટ ઝીરો એટલે કે કોઈપણ કંપની 100 ટન કાર્બન ઉત્સર્જન કરે તો તેની સામે વૃક્ષો વાવીને અથવા કાર્બન કેપ્ચર કરે અથવા રીન્યુએબલ એનર્જીની સ્થાપના કરી નેટ ઝીરો કાર્બન ડાયોક્સાઇડ વાતાવરણમાં ભળતો અટકાવે એ માટે પણ પ્રાધાન્ય આપી આયોજન કરાશે.
વીન્ડિ સોલાર હાઇબ્રીડ પ્રોજેક્ટની મંજૂરી માટે નોડલ એજન્સી તરીકે જેડાને નિયત કરાઈ છે. વીન્ડ સોલાર હાઇબ્રીડ પ્રોજેક્ટના વિકાસકારો દ્વારા જેટકો પાસેથી આ પ્રોજેક્ટ દ્વારા થનાર વીજ ઉત્પાદનને સહાય કરવા માટેની મંજૂરી તથા હાઇબ્રિડ પ્રોજેક્ટ માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવનાર જમીનનો કાયદેસરનો કબજો મેળવી નિયત કરવા અરજીપત્રકમાં અરજી કરવા જેડા દ્વારા વિકાસકારને હાઇબ્રીડ પ્રોજેક્ટ આપવાની મંજૂરી આપવામાં આવે છે.
આવા વિન્ડક સોલાર હાઇબ્રીડ પ્લાન્ટની રાત દિવસ વીજ ઉત્પાદન થાય છે અને વીન્ડ સોલાર હાઇબ્રીડ વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાથી વીજ વિતરણ માળખાનો પણ શ્રેષ્ઠ અને કાર્યક્ષમ રીતે ઉપયોગ કરી શકાય. આ પાવર પોલિસી હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 238.88 મેગાવોટ કેપીસીટીના હાઇબ્રીડ પ્રોજેક્ટ કાર્યરત થયા છે. જેમાં મોરબીમાં 133.70 મેગાવોટ, જામનગરમાં 55.50 મેગાવોટ, અમરેલીમાં 22.50 મેગાવોટ અને રાજકોટમાં 27.18 મેગાવોટ ની ક્ષમતા છે.
રાજ્યમાં સૌ પ્રથમવાર સ્મોલ હાઇડ્રોપાવર પોલિસી વર્ષ 2005થી અમલી બનાવી છે. ત્યારબાદ બીજી પોલીસી વર્ષ 2016થી અમલી છે. આ સ્મોલ પ્રોજેક્ટ હેઠળ રાજ્યમાં 116.06 મેગાવોટ ની ક્ષમતા વાળા 24 પ્રોજેક્ટ નોંધાયા છે. તે પૈકી 82.15 મેગાવોટ ની ક્ષમતા ધરાવતા 18 પ્રોજેક્ટ કાર્યાન્વીત થયા છે જ્યારે 33.91 મેગાવોટની ક્ષમતા ધરાવતા 6 પ્રોજેક્ટ અમલી કરણ હેઠળના વિવિધ તબક્કે છે.[:en]Gandhinagar, 16 May 2023
The world’s largest 30,000 MW solar-wind park is under construction at Khavda in Kutch district, which will be completed in December 2026. 90 thousand crore to 1 lakh crore rupees are being invested. By December-2024, 50 percent electricity will be generated from sewage. 25,000 MW has been allotted to various developers. The 30 km approach road has been completed by the Road Construction Department. Production was to begin as soon as the road work was completed. Lands have been given to Modi’s friend Adani company and elsewhere to Reliance.
Gautam Adani’s company Adani Green Energy Ltd. (AGEL) will set up 10,000 MW power generation capacity. It will have 8,000 MW of solar and 2,000 MW of wind power generation. Adani Group will spend Rs 500 crore for this. 30,000 crore is being invested.
What is controversy?
Also read the shocking report.
https://allgujaratnews.in/en/pm-modi-to-lay-foundation-of-worlds-largest-power-park-what-is-the-controversy/
Modi’s pressure to give 600 square kilometers of small desert of Kutch to power companies
https://allgujaratnews.in/en/modi-press-to-give-600-sq-km-of-desert-land-of-kutch-to-power-companies/
When the land allotment policy for this park was announced on January 25, 2019, there was no mention of depositing a security deposit of Rs 2 lakh per MW anywhere. On September 14, 2020, the policy was amended and a security deposit rule of Rs 2 lakh per MW was added.
However, what is surprising is that some companies have already paid this deposit before this rule was added. Solar Power Facilitation Company has kept silence on this issue. Gujarat Power Corporation Limited did not respond. Chief Project Officer Raju Mistry declined to comment and asked to speak to the minister on the issue. MD SB Khatia has also refused to give information. Here the solar power companies are eyeing GPSL with a needle of suspicion.
Solar-Wind Hybrid Policy of Gujarat
In December 2020, the state government announced a new policy to remove restrictions on solar power generation capacity to help achieve the target of 30,000 MW of generation by 2022. Spread over an area of about 72,600 hectares or 726 square kilometres, the Kutch desert is touted as the world’s largest hybrid solar-wind power park.
Gujarat Solar/Wind Hybrid RE Park (30 GW)
30 GW Hybrid Renewable Energy Park, Kutch, Gujarat. Released the status of the project as on 15-06-2021 in which a large RE park of 30 GW has been identified at Vighkot BSF post near international border in Kutch district under wasteland policy of the government.
Rupee. 30 GW with a mega-sized investment of Rs 1.5 lakh crore. The government has set aside 726 sq km of land, equivalent to the size of Singapore, and is said to be the largest solar-wind hybrid project.
NTPC announced that the state-owned company has received approval from the government to set up a 4,750 MW renewable energy park at Khavda.
There are two zones in the park. In the first zone, a hybrid park will be built on 49,600 hectares of land. In the second zone, 23,000 hectares of land will generate only wind energy based electricity.
It is being built between Khavda village and Vighakot village near the India-Pakistan border. Hybrid Park is just six kilometers away from the international border. While Wind Park is located at a distance of 1 to 6 km from the international border.
One lakh hectares of land was left fallow in Khavda. Out of which 72,600 hectares of land was approved by the Ministry of Defense for setting up a solar park. Which will work as a boundary on the border.
300 hectares have been reserved for the state government. There is land for 3 pooling sub-stations of 10 GW each. Necessary (1500 m) route has also been made for the transmission line on the side of the road inside the park. For water, companies will set up brackish groundwater desalination plants in their park areas.
72,400 hectares of land was allotted to 6 developer companies for 27,700 MW RE capacity.
Developers are required to develop 50% capacity within 3 years and 100% capacity within 5 years after completion of new approach road i.e. 31.12.2021.
Name of Parks to develop Solar-Wind Hybrid Capacity (MW) in the allotted land (Hect.)
1 Gujarat Industrial Power Company Limited (GIPCL) has given 2375 (MW) 4750 hectares of land.
2 Gujarat State Electricity Corporation Limited (GSECL) has given 3325 (MW) 6650 hectares of land.
3 National Thermal Power Corporation Limited (NTPC) has given 4750 (MW) 9500 hectares of land.
4 Adani Green Energy Limited (AGEL) has given 9500 (MW) 19000 hectares of land.
Surjan Realty Limited (SRL) has given 4750 (MW) 9500 hectares of land.
6 Solar Energy Corporation of India Limited (SECI) has given 3000 (MW) (wind only) 23000 hectares of land.
Total 27700 MW 72400 hectare land has been given.
How much electricity will the companies generate in the park?
The power evacuation and transmission system has been planned by CEA and CTU (PGCIL). Location study and route survey was done. Tenders were invited. A request has been made to the CTU for connectivity and Long Term Open Access (LTA) to the companies for the actual implementation of the transmission scheme.
Dan has to be submitted and for this it was decided to enter into an agreement with CTU.
Generation power will be provided by the Discom (PGVCL) on application and payment of applicable charges by the developers.
It has been decided to produce 4 lakh 50 thousand MW (450 GW) electricity by 2030 in the country.
green hydrogen
Public sector National Thermal Power Corporation is setting up a 4750 MW renewable energy park at Khavda in the Rann of Kutch. NTPC Energy Limited is a wholly owned subsidiary of the company. This plant has been set up by NTPC REL is planning to produce green hydrogen on a commercial scale from this park.
It aims to generate 60 GW of renewable energy capacity by 2032. In 2021, the state-owned power major has an installed capacity of 66 GW with an additional 18 GW in 70 power projects under construction.
Bhupendra Patel’s decision
It has been decided to allot 6,000 hectares of land in Banaskantha district for the development of renewable energy park. The decision was announced after a High Powered Committee (HPC) meeting in state capital Gandhinagar. Government barren land will be allotted. It is situated in the small desert of Kutch region. Gujarat has adopted a strategy under which land can be given for renewable energy projects. Reliance’s project will have a capacity of 9,000 MW. Reliance for Gujarat Rs. 5.955 lakh crore renewable energy scheme was announced.
solar energy production in gujarat
The 730 MW capacity park at Charanka Surya Energy Park in Patan is generating 100 per cent capacity power by 36 companies. Charanka Surya Urja Park received 2514.71 lakh units of electricity in 3 years.
Radhaneda Solar Power Park generates 500 MW of electricity. 1,258.18 million units of electricity has been generated at Radhanesada Park.
A 300 MW solar power park is generating electricity at Dholera. 504.79 lakh units of electricity was received in Dholera Park in 3 years.
These three solar parks generated 4,304.68 million units of electricity in the last two years.
read this also
Kutch’s world’s largest solar power project benefits 90 million trees
https://allgujaratnews.in/en/9cr-trees-to-benefit-from-worlds-largest-solar-power-project-in-kutch-good-work-rupani/
country’s solar power park
The Bhadla Solar Park in Rajasthan’s Bhadla village has a total capacity of 2,245 MW on 5,783 hectares of land.
Pavagadh Solar Park is a 2,050 MW plant on 13,000 acres of land in Tamkuru district of Karnataka.
The 1,000 MW Kurnool Solar Power Plant is located on 2,400 hectares of land in Panam mandal of Andhra Pradesh. Special ponds have been made with rain water, solar panels are cleaned with this water.
The Anantapuram Astra Mega Solar Park in NP Konta, Andhra Pradesh had a capacity of 750 MW as of 2018 on 3,207 hectares of land.
10 largest solar power parks in the world:
1) Bhadla Solar Park, Jodhpur Rajasthan, Area: 5,700 hectares, Capacity: 2,245 MW
2) Golmud Desert Solar Park, Location: Golmud, China, Capacity: 1,800 MW,
3) Pavagadh Solar Park, Tamkuru-Karnataka, 5,260 hectares, 2,050 MW power.
4) Benban Solar Park, Western Egypt (desert), 3,700 hectares, 1,650 MW.
5) Tanger Desert Solar Park, north-central China, 4,300 hectares, 1,547 MW.
6) Noor Abu Dhabi, United Arab Emirates (UAE), 8 square kilometers, 1,177 MW of power.
7) Mohammed bin Rashid Al Maktoum Solar Park, United Arab Emirates, 7,700 hectares, 1,012 MW of power.
8) Kurnool Ultra Mega Solar Park, Location: Panam Mandal, Andhra Pradesh, 2,400 hectares, 1,000 MW power.
9) Datong Solar Power Project, China, 1,000 MW power.
10) NP Koonta Ultra Power Plant, Anantapur, Andhra Pradesh, 3,207 ha, 900 MW power.
Gujarat topped the country with 18762.40 MW renewable energy installed capacity as on 6 March 2023. It was 15.3 percent compared to the country. In which the installed capacity of wind energy in the state is 52 percent and that of solar energy is 46 percent.
9712.06 MW under energy project, 8640 MW under solar project, 238.94 MW in wind solar hybrid, 81.55 MW in biomass, 82.15 MW in small hydro and 7.50 MW in waste 3 energy. The total capacity is 18,764.4.
India will achieve an installed capacity of 500 GW through renewable energy by 2030. Gujarat is aiming to achieve 90 GW capacity. For India’s electricity requirement, 50% of the total installed capacity will be met through renewable energy. In which Gujarat will complete this target also by 2030. The project will reduce carbon emissions in the country by 1 billion tonnes. The carbon intensity of the country’s economy will be reduced by 45 percent.
India’s net zero target will be achieved by 2030. Net zero means that if a company emits 100 tonnes of carbon, it will be given priority to plant trees or capture carbon or install renewable energy to prevent adding net zero carbon dioxide to the atmosphere.
Jeddah has been appointed as the nodal agency for approval of Windy Solar Hybrid Project. Developers of wind solar hybrid project are required to apply in JEDA to obtain approval from JETCO to support power generation through this project and to determine the legal possession of the land to be used for the hybrid project. Is allowed.
Such wind solar hybrid plants generate electricity round the clock and by promoting wind solar hybrid development, the power distribution infrastructure can also be utilized optimally and efficiently. Hybrid projects of 238.88 MW KPCT have been commissioned so far under this power policy. In which Morbi has 133.70 MW, Jamnagar 55.50 MW, Amreli 22.50 MW and Rajkot 27.18 MW.
For the first time in the state, after 2005, the Small Hydro Power Policy has been implemented. After that the second policy is effective from the year 2016. Under this small project, 24 projects of 116.06 MW capacity have been registered in the state. Of these, 18 projects with a capacity of 82.15 MW have been commissioned while 6 projects with a capacity of 33.91 MW are under various stages of implementation.[:hn]गांधीनगर, 16 मई 2023
कच्छ जिले के खावड़ा में दुनिया का सबसे बड़ा 30 हजार मेगावाट का सोलर-विंड पार्क निर्माणाधीन है, जो दिसंबर 2026 में पूरा हो जाएगा। 90 हजार करोड़ से 1 लाख करोड़ रुपए का निवेश किया जा रहा है। दिसंबर-2024 तक 50 फीसदी बिजली मल से पैदा होगी। विभिन्न विकासकर्ताओं को 25,000 मेगावाट आवंटित किया गया है। पथ निर्माण विभाग द्वारा 30 किमी का एप्रोच रोड पूर्ण कर लिया गया है। सड़क का काम पूरा होते ही उत्पादन शुरू किया जाना था। जमीनें मोदी की दोस्त अडानी कंपनी को और दूसरी जगह रिलायंस को दी गई हैं।
गौतम अदानी की कंपनी अदाणी ग्रीन एनर्जी लि. (एजीईएल) 10,000 मेगावाट बिजली उत्पादन क्षमता स्थापित करेगी। इसमें 8,000 मेगावाट सौर और 2,000 मेगावाट पवन ऊर्जा उत्पादन होगा। इसके लिए अडानी ग्रुप 500 करोड़ रुपए खर्च करेगा। 30,000 करोड़ का निवेश किया जा रहा है।
विवाद क्या है?
साथ ही पढ़ें चौंकाने वाली रिपोर्ट………..
https://allgujaratnews.in/hn/pm-modi-to-lay-foundation-of-worlds-largest-power-park-what-is-the-controversy/
मोदी का कच्छ के 600 वर्ग किलोमीटर छोटे रेगिस्तान को बिजली कंपनियों को देने का दबाव
https://allgujaratnews.in/hn/modi-press-to-give-600-sq-km-of-desert-land-of-kutch-to-power-companies/
25 जनवरी 2019 को जब इस पार्क के लिए भूमि आवंटन नीति की घोषणा की गई थी तो कहीं भी प्रति मेगावाट 2 लाख रुपए की जमानत राशि जमा करने का जिक्र नहीं था। 14 सितंबर 2020 को पॉलिसी में संशोधन कर 2 लाख रुपए प्रति मेगावॉट का सिक्योरिटी डिपॉजिट नियम जोड़ा गया।
हालांकि, आश्चर्य की बात यह है कि कुछ कंपनियों ने इस नियम को जोड़े जाने से पहले ही इस जमा राशि का भुगतान कर दिया है। सोलर पावर फैसिलिटेशन कंपनी ने इस मसले पर चुप्पी साध रखी है। गुजरात पावर कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने कोई जवाब नहीं दिया। मुख्य परियोजना अधिकारी राजू मिस्त्री ने टिप्पणी करने से इनकार कर दिया और इस मुद्दे पर मंत्री से बात करने को कहा। एमडी एसबी खटिया ने भी जानकारी देने से मना कर दिया है। इधर सौर ऊर्जा कंपनियां जीपीएसएल पर शक की सुई से नजर गड़ाए हुए हैं।
गुजरात की सौर ऊर्जा-पवन हाइब्रिड नीति
दिसंबर 2020 में, राज्य सरकार ने 2022 तक 30,000 मेगावाट उत्पादन के लक्ष्य को प्राप्त करने में मदद करने के लिए सौर ऊर्जा उत्पादन क्षमता पर प्रतिबंध हटाने के लिए एक नई नीति की घोषणा की। लगभग 72,600 हेक्टेयर या 726 वर्ग किलोमीटर में फैले कच्छ के रेगिस्तान को दुनिया के सबसे बड़े हाइब्रिड सौर-पवन ऊर्जा पार्क के रूप में जाना जाता है।
गुजरात सौर/पवन हाइब्रिड आरई पार्क (30 गीगावाट)
30 GW हाइब्रिड नवीकरणीय ऊर्जा पार्क, कच्छ, गुजरात। 15-06-2021 तक परियोजना की स्थिति जारी की जिसमें सरकार की बंजर भूमि नीति के तहत कच्छ जिले में अंतरराष्ट्रीय सीमा के पास विघकोट बीएसएफ चौकी पर 30 गीगावॉट के एक बड़े आरई पार्क की पहचान की गई।
रु. 1.5 लाख करोड़ रुपये के मेगा-आकार के निवेश के साथ 30 GW। सरकार ने सिंगापुर के आकार के बराबर 726 वर्ग किमी भूमि अलग रखी है, और इसे सबसे बड़ी सौर-पवन हाइब्रिड परियोजना कहा जाता है।
एनटीपीसी ने घोषणा की कि राज्य के स्वामित्व वाली कंपनी को खावड़ा में 4,750 मेगावाट नवीकरणीय ऊर्जा पार्क स्थापित करने के लिए सरकार से मंजूरी मिल गई है।
पार्क में दो जोन हैं। पहले जोन में 49,600 हेक्टेयर भूमि पर हाईब्रिड पार्क बनाया जाएगा। दूसरे जोन में 23,000 हेक्टेयर भूमि से केवल पवन ऊर्जा आधारित बिजली पैदा होगी।
इसे भारत-पाकिस्तान सीमा के पास खावड़ा गांव और विघाकोट गांव के बीच बनाया जा रहा है। हाईब्रिड पार्क अंतरराष्ट्रीय सीमा से महज छह किलोमीटर दूर है। जबकि विंड पार्क अंतरराष्ट्रीय सीमा से 1 से 6 किमी की दूरी पर स्थित है।
खावड़ा में एक लाख हेक्टेयर जमीन परती छोड़ दी गई। जिसमें से 72,600 हेक्टेयर भूमि को रक्षा मंत्रालय ने सोलर पार्क बनाने के लिए मंजूरी दी थी। जो सीमा पर बाउंड्री का काम करेगी।
300 हेक्टेयर राज्य सरकार के लिए आरक्षित किया गया है। प्रत्येक 10 गीगावॉट के 3 पूलिंग सब-स्टेशनों के लिए जमीन है। पार्क के अंदर सड़क के किनारे ट्रांसमिशन लाईन हेतु आवश्यक (1500 मी.) मार्ग का भी प्रावधान किया गया है। पानी के लिए कंपनियां अपने पार्क क्षेत्रों में खारा भूजल विलवणीकरण संयंत्र स्थापित करेंगी।
27,700 मेगावाट आरई क्षमता के लिए 6 डेवलपर कंपनियों को 72,400 हेक्टेयर भूमि आवंटित की गई थी।
विकासकर्ताओं को 3 साल के भीतर 50% क्षमता और 31.12.2021 यानी नई अप्रोच रोड के पूरा होने के बाद 5 साल के भीतर 100% क्षमता विकसित करने की आवश्यकता है।
आवंटित भूमि में सौर-पवन हाइब्रिड क्षमता (मेगावाट) विकसित करने वाले पार्कों का नाम (हेक्टेयर)
1 गुजरात इंडस्ट्रियल पावर कंपनी लिमिटेड (जीआईपीसीएल) ने 2375 (मेगावाट) 4750 हेक्टेयर जमीन दी है।
2 गुजरात राज्य विद्युत निगम लिमिटेड (जीएसईसीएल) ने 3325 (मेगावाट) 6650 हेक्टेयर भूमि दी है।
3 नेशनल थर्मल पावर कॉरपोरेशन लिमिटेड (एनटीपीसी) ने 4750 (मेगावाट) 9500 हेक्टेयर जमीन दी है।
4 अदानी ग्रीन एनर्जी लिमिटेड (एजीईएल) ने 9500 (मेगावाट) 19000 हेक्टेयर जमीन दी है।
सुरजन रियल्टी लिमिटेड (एसआरएल) ने 4750 (मेगावाट) 9500 हेक्टेयर जमीन दी है।
6 सोलर एनर्जी कॉरपोरेशन ऑफ इंडिया लिमिटेड (एसईसीआई) ने 3000 (मेगावाट) (केवल पवन) 23000 हेक्टेयर भूमि दी है।
कुल 27700 मेगावाट 72400 हेक्टेयर जमीन दी गई है।
पार्क में कंपनियां कितनी बिजली पैदा करेंगी?
सीईए और सीटीयू (पीजीसीआईएल) द्वारा बिजली निकासी और पारेषण प्रणाली की योजना बनाई गई है। लोकेशन स्टडी और रूट सर्वे किया गया। निविदाएं आमंत्रित की गई थीं। ट्रांसमिशन स्कीम के वास्तविक कार्यान्वयन के लिए कंपनियों को कनेक्टिविटी और लॉन्ग टर्म ओपन एक्सेस (एलटीए) के लिए सीटीयू को एक आवेदन प्रस्तुत करना होगा और इसके लिए सीटीयू के साथ एक समझौता करने का निर्णय लिया गया।
डिस्कॉम (पीजीवीसीएल) द्वारा आवेदन और डेवलपर्स द्वारा लागू शुल्कों के भुगतान पर निर्माण शक्ति प्रदान की जाएगी।
देश में 2030 तक 4 लाख 50 हजार मेगावाट (450 गीगावाट) बिजली का उत्पादन करने का फैसला किया गया है।
हरा हाइड्रोजन
सार्वजनिक क्षेत्र का नेशनल थर्मल पावर कॉरपोरेशन कच्छ के रण में खावड़ा में 4750 मेगावाट अक्षय ऊर्जा पार्क स्थापित कर रहा है। एनटीपीसी एनर्जी लिमिटेड कंपनी की पूर्ण स्वामित्व वाली सहायक कंपनी है। यह संयंत्र द्वारा स्थापित किया गया है एनटीपीसी आरईएल इस पार्क से व्यावसायिक स्तर पर हरित हाइड्रोजन का उत्पादन करने की योजना बना रही है।
इसका लक्ष्य 2032 तक 60 GW नवीकरणीय ऊर्जा क्षमता का उत्पादन करना है। 2021 में, राज्य के स्वामित्व वाली बिजली प्रमुख की निर्माणाधीन 70 बिजली परियोजनाओं में अतिरिक्त 18 GW के साथ 66 GW की स्थापित क्षमता है।
भूपेंद्र पटेल का फैसला
अक्षय ऊर्जा पार्क के विकास के लिए बनासकांठा जिले में 6,000 हेक्टेयर भूमि आवंटित करने का निर्णय लिया गया है। राज्य की राजधानी गांधीनगर में एक उच्चाधिकार प्राप्त समिति (एचपीसी) की बैठक के बाद निर्णय की घोषणा की गई। शासकीय बंजर भूमि आवंटित की जायेगी। कच्छ क्षेत्र के छोटे रेगिस्तान में स्थित है। गुजरात ने एक रणनीति अपनाई है जिसके तहत नवीकरणीय ऊर्जा परियोजनाओं के लिए जमीन दी जा सकती है। रिलायंस की परियोजना की क्षमता 9,000 मेगावाट की होगी। गुजरात के लिए रिलायंस रु। 5.955 लाख करोड़ की नवीकरणीय ऊर्जा योजना की घोषणा की गई।
गुजरात में सौर ऊर्जा उत्पादन
पाटन के चरणका सूर्य ऊर्जा पार्क में 730 मेगावॉट की क्षमता वाला पार्क 36 कंपनियों द्वारा 100 प्रतिशत क्षमता बिजली पैदा कर रहा है। चरणका सूर्य ऊर्जा पार्क में 3 साल में 2514.71 लाख यूनिट बिजली प्राप्त हुई।
राधानेदा सोलर पावर पार्क में 500 मेगावाट बिजली पैदा होती है। राधनेसदा पार्क में 1,258.18 मिलियन यूनिट बिजली का उत्पादन किया गया है।
धोलेरा में 300 मेगावाट का सौर ऊर्जा पार्क बिजली पैदा कर रहा है। धोलेरा पार्क में 3 साल में 504.79 लाख यूनिट बिजली प्राप्त हुई।
इन तीनों सोलर पार्कों से पिछले दो वर्षों में 4,304.68 मिलियन यूनिट बिजली का उत्पादन हुआ।
इसे भी पढ़ें
कच्छ की दुनिया की सबसे बड़ी सौर ऊर्जा परियोजना से 9 करोड़ पेड़ लाभान्वित होते हैं
https://allgujaratnews.in/hn/9cr-trees-to-benefit-from-worlds-largest-solar-power-project-in-kutch-good-work-rupani/
देश का सौर ऊर्जा पार्क
राजस्थान के भादला गाँव में भादला सोलर पार्क की कुल क्षमता 5,783 हेक्टेयर भूमि पर 2,245 मेगावाट है।
पावागढ़ सोलर पार्क कर्नाटक के तमकुरु जिले में 13,000 एकड़ भूमि पर 2,050 मेगावाट का संयंत्र है।
1,000 मेगावाट का कुरनूल सौर ऊर्जा संयंत्र आंध्र प्रदेश के पनम मंडल में 2,400 हेक्टेयर भूमि पर स्थित है। बारिश के पानी से विशेष तालाब बनाए गए हैं, इस पानी से सोलर पैनल साफ किए जाते हैं।
आंध्र प्रदेश के एनपी कोंटा में अनंतपुरम एस्ट्रा मेगा सोलर पार्क की 2018 तक 3,207 हेक्टेयर भूमि पर 750 मेगावाट की क्षमता थी।
दुनिया के 10 सबसे बड़े सौर ऊर्जा पार्क:
1) भादला सोलर पार्क, जोधपुर राजस्थान, क्षेत्रफल: 5,700 हेक्टेयर, क्षमता: 2,245 मेगावाट
2) गोलमुड डेजर्ट सोलर पार्क, स्थान: गोलमुड, चीन, क्षमता: 1,800 मेगावाट,
3) पावागढ़ सोलर पार्क, तमकुरु-कर्नाटक, 5,260 हेक्टेयर, 2,050 मेगावाट बिजली।
4) बेनबन सोलर पार्क, पश्चिमी मिस्र (रेगिस्तान), 3,700 हेक्टेयर, 1,650 मेगावाट बिजली।
5) टैंगर डेजर्ट सोलर पार्क, उत्तर-मध्य चीन, 4,300 हेक्टेयर, 1,547 मेगावाट बिजली।
6) नूर अबू धाबी, संयुक्त अरब अमीरात (यूएई), 8 वर्ग किलोमीटर, 1,177 मेगावाट बिजली।
7) मोहम्मद बिन राशिद अल मकतूम सोलर पार्क, संयुक्त अरब अमीरात, 7,700 हेक्टेयर, 1,012 मेगावाट बिजली।
8) कुरनूल अल्ट्रा मेगा सोलर पार्क, स्थान: पनम मंडल, आंध्र प्रदेश, 2,400 हेक्टेयर, 1,000 मेगावाट बिजली।
9) दातोंग सौर ऊर्जा परियोजना, चीन, 1,000 मेगावाट बिजली।
10) एनपी कूंटा अल्ट्रा पावर प्लांट, अनंतपुर, आंध्र प्रदेश, 3,207 हेक्टेयर, 900 मेगावाट बिजली।
गुजरात 6 मार्च 2023 तक 18762.40 मेगावाट नवीकरणीय ऊर्जा स्थापित क्षमता के साथ देश में शीर्ष पर रहा। यह देश के मुकाबले 15.3 फीसदी थी। जिसमें राज्य में पवन ऊर्जा की स्थापित क्षमता 52 प्रतिशत एवं सौर ऊर्जा की 46 प्रतिशत है।
ऊर्जा परियोजना के तहत 9712.06 मेगावाट, सौर परियोजना के तहत 8640 मेगावाट, पवन सौर हाइब्रिड में 238.94 मेगावाट, बायोमास में 81.55 मेगावाट, लघु जल विद्युत में 82.15 मेगावाट और अपशिष्ट 3 ऊर्जा में 7.50 मेगावाट की कुल क्षमता 18,764.4 है।
भारत 2030 तक नवीकरणीय ऊर्जा के माध्यम से 500 GW की स्थापित क्षमता हासिल कर लेगा। गुजरात 90 GW क्षमता हासिल करने का लक्ष्य लेकर चल रहा है। भारत की बिजली की आवश्यकता के लिए कुल स्थापित क्षमता का 50% नवीकरणीय ऊर्जा के माध्यम से पूरा किया जाएगा। जिसमें गुजरात इस लक्ष्य को भी 2030 तक पूरा कर लेगा। परियोजना के बीच देश में कार्बन उत्सर्जन में 1 अरब टन की कमी आएगी। देश की अर्थव्यवस्था की कार्बन तीव्रता 45 प्रतिशत कम हो जाएगी।
भारत का नेट जीरो टारगेट 2030 तक हासिल कर लिया जाएगा। नेट जीरो का अर्थ है कि यदि कोई कंपनी 100 टन कार्बन का उत्सर्जन करती है, तो उसे वातावरण में शुद्ध शून्य कार्बन डाइऑक्साइड को मिलाने से रोकने के लिए पेड़ लगाने या कार्बन पर कब्जा करने या नवीकरणीय ऊर्जा स्थापित करने को प्राथमिकता दी जाएगी।
विंडी सोलर हाइब्रिड प्रोजेक्ट की मंजूरी के लिए जेद्दाह को नोडल एजेंसी नियुक्त किया गया है। पवन सौर हाइब्रिड परियोजना के विकासकर्ताओं को JEDA द्वारा इस परियोजना के माध्यम से बिजली उत्पादन का समर्थन करने और हाइब्रिड परियोजना के लिए उपयोग की जाने वाली भूमि के कानूनी कब्जे का निर्धारण करने के लिए जेटको से अनुमोदन प्राप्त करने के लिए आवेदन पत्र में आवेदन करने की अनुमति है।
ऐसे पवन सौर संकर संयंत्र चौबीसों घंटे बिजली पैदा करते हैं और पवन सौर संकर विकास को बढ़ावा देकर, बिजली वितरण बुनियादी ढांचे का भी बेहतर और कुशलता से उपयोग किया जा सकता है। इस विद्युत नीति के तहत अब तक 238.88 मेगावाट केपीसीटी की हाईब्रिड परियोजनाएं चालू की जा चुकी हैं। जिसमें मोरबी की 133.70 मेगावॉट, जामनगर की 55.50 मेगावॉट, अमरेली की 22.50 मेगावॉट और राजकोट की 27.18 मेगावॉट क्षमता है।
राज्य में पहली बार 2005 के बाद लघु जल विद्युत नीति लागू की गई है। उसके बाद दूसरी नीति वर्ष 2016 से प्रभावी है। इस लघु परियोजना के तहत प्रदेश में 116.06 मेगावॉट क्षमता की 24 परियोजनाओं का पंजीयन किया जा चुका है। इनमें 82.15 मेगावाट क्षमता वाली 18 परियोजनाएं चालू की जा चुकी हैं जबकि 33.91 मेगावाट क्षमता वाली 6 परियोजनाएं कार्यान्वयन के विभिन्न चरणों में हैं।[:]
