[:gj]લોકડાઉનને કારણે ભગવાન કેદારનાથ ધામમાં મૌન છે. પરંતુ તે દરમિયાન, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના રોડ હેડ નીતિન ગડકરી દ્વારા રચિત સ્વપ્ન પ્રોજેક્ટ આકાર લેવાનું શરૂ કર્યું છે.
ભારે બરફવર્ષા પછી પુનર્નિર્માણનું કામ અટક્યું હતું. લગભગ ત્રણ વર્ષ પહેલાં, 20 ઓક્ટોબર 2017 ના રોજ, વડા પ્રધાન મોદીએ ધામમાં 700 કરોડ રૂપિયાની પાંચ યોજનાઓના પુનર્નિર્માણ માટે શિલાન્યાસ કર્યો હતો.
અદ્યાગુરુ શંકરાની પ્રતિમા
પ્રથમ તબક્કામાં આશરે 20 કરોડના ખર્ચે સમાધિનું નિર્માણ કરવામાં આવશે. આ એકીકૃત આઇડિયા એજન્સી લિમિટેડના મોડેલ મુજબ કરવામાં આવશે. સમાધિ સુધી પહોંચવાનો અને પાછા ફરવાનો માર્ગ અલગ હશે. આશરે 13 મીટરની ગોળ પર બનાવવામાં આવી રહેલ સમાધિની મધ્યમાં અદ્યાગુરુ શંકરાચાર્યની ભવ્ય પ્રતિમા સ્થાપિત કરવામાં આવશે. નવેમ્બરના રોજ વડા પ્રધાને સમાધિના નિર્માણ માટે જરૂરી માર્ગદર્શિકા આપી હતી. તેને ધ્યાનમાં રાખીને, સમાધિ પર કામ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
કેદારનાથ મંદિરના પશ્ચિમ ભાગમાં સ્થિત અદ્યાગુરુ શંકરાચાર્યની સમાધિ પણ 16 જૂન 2013 ના આપત્તિ દરમિયાન નાશ પામી હતી. ત્યારબાદ સતત સમાધિના નવીનીકરણની વાત ચાલી રહી હતી. વડા પ્રધાનની કેદારનાથની મુલાકાત પછી તેને વેગ મળ્યો છે.
તાપમાનના માઈનસ ડિગ્રીમાં પણ કામ કરવામાં આવશે. મુસાફરો આગામી મુસાફરીની સીઝનમાં સમાધિની મુલાકાત લઈ શકશે.
શંકરાચાર્યનો તીર્થ
માનવામાં આવે છે કે આદિ ગુરુ શંકરાચાર્યએ કેદારનાથ ખાતે સમાધિ લીધી હતી. આ સમાધિ કેદારનાથ મંદિરની પાછળ સ્થિત છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે જ્યારે 2013 માં કેદારનાથ છલકાઇ ગયો હતો, ત્યારે એક પત્થર ચમત્કારિક રીતે મંદિરની કબર પર રોકીને રક્ષિત હતો.
700 કરોડની 5 યોજનામાં શંકરાચાર્ય સમાધિસ્થલ પણ શામેલ છે. તેણે તેને દૈવી અને ભવ્ય બનાવવાની વાત કરી. 7 નવેમ્બર, 2018 ના રોજ, વડા પ્રધાન ફરીથી કેદારનાથની પુનર્નિર્માણ કામગીરીનું નિરીક્ષણ કરવા ગયા. મંદિરની પાછળ આદિગુરુ શંકરાચાર્યની સમાધિસ્થળનું નિર્માણ કાર્ય સાડા ચાર મહિના પછી ફરી શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.
વહીવટી સંગઠન વુડ સ્ટોન આદિગુરુ શંકરાચાર્યના સમાધિસ્થળના તરા પર ત્રણ સ્તરીય આરસીસી દિવાલ માટે બાર નેટ ઉભું કરી રહ્યું છે. કેદારનાથ મંદિરની પાછળ ડાબી બાજુ દિવ્ય પથ્થર નજીક આદિગુરુ શંકરાચાર્યની સમાધિસ્થળનું પુનર્નિર્માણ ઓક્ટોબર 2018 માં શરૂ થયું હતું. લગભગ એક વર્ષમાં, છ મીટર ઊંડા અને 36 મીટર પરિપત્ર ખોદીને સમાધિ તરાપોનું બાંધકામ પૂર્ણ થયું. આદિગુરુ શંકરાચાર્યની સમાધિસ્થળનું પુનર્નિર્માણ ફરી શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. કેડરનાથ વુડ સ્ટોન કન્સ્ટ્રકશન કંપનીના ટીમ ઈન્ચાર્જ દેવેન્દ્રસિંહ બિશ્ટે જણાવ્યું હતું કે સો કામદારો આ કામમાં રોકાયેલા છે.
કોણ હતા શંકરાચાર્ય
આદિશંકરાચાર્ય અને ગુરુ ગોરખનાથે આ દેશની સિદ્ધ અને સંત પરંપરા પર oundંડી અસર કરી છે. આજે પણ, ભારતમાં સંતો-સંતોની જે પણ પરંપરા, સંપ્રદાય અથવા ક્ષેત્ર અસ્તિત્વમાં છે, તે બધા શંકરાચાર્ય અથવા ગુરુ ગોરખનાથની પરંપરાથી સંબંધિત છે.
શંકરાચાર્યનો જન્મ વૈશાક શુક્લ પંચમી પર નંબુદ્રી બ્રાહ્મણનો જન્મ કેરળના માલાબાર ક્ષેત્રમાં કાલરી નામના સ્થળે થયો હતો. માત્ર 32 વર્ષની વયે તેઓ નિર્વાણ પ્રાપ્ત કરી બ્રહ્મલોકમાં ગયા. આ ખૂબ જ નાની ઉંમરે, તેમણે આખા ભારતમાં પ્રવાસ કર્યો અને એક જ દોરમાં હિન્દુ સમાજને એક કરવા માટે મઠો સ્થાપ્યા. મઠના શંકરાચાર્યને હિંદુઓના કેન્દ્રિય આચાર્ય માનવામાં આવે છે. તેમના હેઠળ અન્ય ઘણા મઠો છે.
જેમાં 4 મુખ્ય મઠો છે
1. વેદાંત જ્નાથજ્ઞ, શ્રીંગેરી (દક્ષિણ ભારત)
2. ગોવર્ધન મઠ, જગન્નાથપુરી (પૂર્વ ભારત)
3 શારદા (કાલિકા) મઠ, દ્વારકા (પશ્ચિમ ભારત)
4 જ્યોતિપીઠ, બદ્રીકશરામ (ઉત્તર ભારત)[:en]PM reviews development work at Kedarnath Dham
There is silence in Lord Kedarnath Dham due to the lockdown. In the first phase, the tomb will be constructed at a cost of about 20 crores. This will be done as per the model of Integrated Idea Agency Limited. The way to reach and return to samadhi will be different. A grand statue of Adyaguru Shankaracharya will be installed in the middle of the Samadhi being built in the roundness of about 13 meters. On November 7, the Prime Minister gave the necessary guidelines for the construction of Samadhi. Keeping this in mind, work is being done on the tomb.
The Samadhi of Adyaguru Shankaracharya, located in the western part of the Kedarnath temple, was also destroyed during the disaster of 16 June 2013. Since then there was talk of the renovation of the Samadhi continuously. It has gained momentum after the Prime Minister’s visit to Kedarnath.
Work will also be done in minus degrees of temperature. Travelers will be able to visit the Samadhi in the upcoming travel season.
Reconstruction work came to a standstill after heavy snowfall. About three years ago, on 20 October 2017, Prime Minister Modi laid the foundation stone for the reconstruction of five schemes worth Rs 700 crore in Dham.
Shankaracharya
Adi Guru Shankaracharya is believed to have taken samadhi at Kedarnath. The tomb is located behind the temple of Kedarnath. It is said that when Kedarnath was flooded in 2013, a rock miraculously guarded the temple by stopping at the tomb.
Shankaracharya Samadhi Sthal is also included in 5 plans of 700 crores. He spoke of making it divine and grand.
On November 7, 2018, the Prime Minister again visited Kedarnath to inspect the reconstruction work. The construction work of the Samadhi Sthal of Adiguru Shankaracharya behind the temple has been resumed after four and a half months.
The executive organization is erecting a bar net for a three round RCC wall on the raft of the tombstone site of Wood Stone Adiguru Shankaracharya. The reconstruction of the Samadhi Sthal of Adiguru Shankaracharya near the divine rock on the left side behind the Kedarnath temple was started in October 2018.
In about one year the work of raft was completed by digging six meters deep and 36 meters circular. The reconstruction of the Samadhi Sthal of Adiguru Shankaracharya has been resumed. Devendra Singh Bisht, team in-charge of Wood Stone Construction Company, Kedarnath said that there are hundred workers engaged in these works.
Other work including construction of a bridge over the Mandakini river to connect
Shankaracharya
Adi Shankaracharya and Guru Gorakhnath have made a profound impact on the Siddha and saint tradition of India. Even today, whatever tradition, sector arena of saints, and saints exists in India, they have all been related to the tradition of Shankaracharya or Guru Gorakhnath.
Shankaracharya was born on Vaishaka Shukla Panchami to Namboodri Brahmin at a place called Kalri in Malabar region of Kerala. At the age of just 32, he attained nirvana and went to Brahmlok. At this very young age, he traveled all over India and established 4 monasteries to unite Hindu society in one thread. Shankaracharya of the 4 Maths is considered the central Acharya of Hindus. There are many other monasteries under them. The 4 major monasteries are-
1. Vedanta Gyanamath, Sringeri (South India).
2. Govardhan Math, Jagannathpuri (East India)
3. Sharda (Kalika) Math, Dwarka (Western India)
4. Jyotirpeeth, Badrikashram (North India)[:hn]लॉकडाउन की वजह से भगवान केदारनाथ धाम में सन्नाटा पसरा हुआ है। भारी बर्फबारी के बाद पुनर्निर्माण कार्य ठप हो गए थे। करीब तीन साल पहले 20 अक्तूबर, 2017 को प्रधानमंत्री मोदी ने धाम में 700 करोड़ की पांच योजनाओं के पुनर्निर्माण का शिलान्यास किया था।
शंकराचार्य के समाधि स्थल पर भव्य प्रतिमा
माना जाता है कि आदि गुरु शंकराचार्य ने केदारनाथ में समाधी ली थी। समाधि स्थल केदारनाथ के मंदिर के पीछे स्थित है। पहले चरण में करीब 20 करोड़ की लागत से समाधि स्थल का निर्माण होगा। समाधि तक जाने और लौटने का रास्ता अलग-अलग होगा। करीब 13 मीटर की गोलाई में बन रही समाधि के मध्य में आद्यगुरु शंकराचार्य की भव्य प्रतिमा स्थापित की जाएगी। प्रधानमंत्री ने सात नवंबर को समाधि निर्माण के लिए आवश्यक दिशा-निर्देश दिए थे। इसी बात को ध्यान में रखते हुए समाधि पर कार्य हो रहा है।
16 जून 2013 की आपदा के दौरान केदारनाथ मंदिर के पाश्र्व भाग में स्थित आद्यगुरु शंकराचार्य की समाधि भी जमींदोज हो गई थी। तब से लगातार समाधि की जीर्णोद्धार की बात चल रही थी। प्रधानमंत्री के केदारनाथ भ्रमण के बाद इसमें तेजी आई है। माइनस डिग्री तापमान में भी इस पर काम किया । आगामी यात्रा सीजन में यात्री समाधि के दर्शन कर सकेंगे।
700 करोड की 5 योजना में शंकराचार्य समाधि स्थल भी शामिल है। उन्होंने इसे दिव्य और भव्य बनाने की बात कही थी। 7 नवंबर, 2018 को पुन: केदारनाथ पहुंचे प्रधानमंत्री ने पुनर्निर्माण कार्यों का निरीक्षण किया था। मंदिर के पीछे आदिगुरु शंकराचार्य के समाधि स्थल का निर्माण कार्य साढ़े चार माह बाद फिर शुरू कर दिया गया है। कार्यदायी संस्था वुड स्टोन आदिगुरु शंकराचार्य के समाधि स्थल के राफ्ट पर थ्री राउंड आरसीसी दीवार के लिए सरिये का जाल खड़ा कर रही है। केदारनाथ मंदिर के पीछे बाई तरफ दिव्य शिला के निकट आदिगुरु शंकराचार्य के समाधि स्थल का पुनर्निर्माण अक्तूबर, 2018 में शुरू किया गया था। छह मीटर गहराई और 36 मीटर गोलाकार खुदाई कर लगभग एक साल में समाधि की बुनियाद (राफ्ट) का कार्य पूरा किया गया। आदिगुरु शंकराचार्य के समाधि स्थल का पुनर्निर्माण फिर से शुरू किया गया है। देवेंद्र सिंह बिष्ट, टीम प्रभारी वुड स्टोन कंस्ट्रक्शन कंपनी, केदारनाथ ने कहा इन कार्यों में सौ मजदूर लगे हैं।
कौन हे शंकराचार्य
आदिशंकराचार्य और गुरु गोरखनाथ ने इस देश की सिद्ध और संत परंपरा पर बहुत गहरा असर डाला है। आज भी भारत में साधु और संतों की जो भी परंपरा, संप्रदाय या अखाड़े विद्यमान हैं, वे सभी शंकराचार्य या गुरु गोरखनाथ की परंपरा से संबंधित ही रहे हैं।
शंकराचार्य का जन्म केरल के मालाबार क्षेत्र के कालड़ी नामक स्थान पर नम्बूद्री ब्राह्मण के यहां वैशाख शुक्ल पंचमी को हुआ था। मात्र 32 वर्ष की उम्र में वे निर्वाण प्राप्त कर ब्रह्मलोक चले गए। इस छोटी-सी उम्र में ही उन्होंने भारतभर का भ्रमण कर हिन्दू समाज को एक सूत्र में पिरोने के लिए 4 मठों की स्थापना की। 4 मठों के शंकराचार्य ही हिन्दुओं के केंद्रीय आचार्य माने जाते हैं। इन्हीं के अधीन अन्य कई मठ हैं। 4 प्रमुख मठ निम्न हैं-
1. वेदांत ज्ञानमठ, श्रृंगेरी (दक्षिण भारत)।
2. गोवर्धन मठ, जगन्नाथपुरी (पूर्वी भारत)
3. शारदा (कालिका) मठ, द्वारका (पश्चिम भारत)
4. ज्योतिर्पीठ, बद्रिकाश्रम (उत्तर भारत)[:]
