[:gj]ગાંધીનગર, 25 ઓક્ટોબર 2020
ગુજરાત આણંદ દેશી કપાસ -2 (જીએડીસી -2)ને રાષ્ટ્રીય સ્તરે 16 સપ્ટેમ્બર 2020ના રોજ માન્યતા આપવામાં આવી છે. જે 2019માં શોધવામાં આવી હતી. આ કપાસ એવો છે કે જેમાંથી ઉત્તમ પ્રકારના જીન્સ પેન્ટ બને છે. તેના તારની લંબાઈ કાપડ વણવામાં મદદ કરે છે.
વળી વાગડ પ્રદેશમાં કાલા કપાસ તરીકે આ જાત ચોમાસાના પાણીથી જ થાય છે અને તં સંપૂર્ણ ઓર્ગેનિક છે. હવે આ કપાસથી ગુજરાતમાં ઓર્ગેનિક જીન્સ અને કોટન વસ્રો બનાવીને તેનું સારું બજાર ગુજરાતની મિલો મેળવી શકે એવી તાકાત આ એક કપાસની નવી જાતથી મેળવી છે. કાલા કપાસ કરે છે જેના જીંડવા-કેરીને ફોલીને કપાસ કાઢવામાં આવે છે.
આણંદ કૃષિ વિશ્વ વિદ્યાલયની સિધ્ધી
વિરમગામમાં આણંદ કૃષિ યુનિવર્સિટીના પ્રાદેશિક કપાસ સંશોધન કેન્દ્ર દ્વારા વિકસિત ‘દેશી’ કપાસની વિવિધતા ભારત સરકારની પ્લાન્ટ જાતોની રજિસ્ટ્રી દ્વારા માન્યતા આપવામાં આવી છે. તેની સાથે આણંદ કૃષિ વિશ્વ વિદ્યાલયને 6 વર્ષ માટે આ કપાસનું ઉત્પાદન, વેચાણ, બજાર, વિતરણ અને નિકાસ કરવાનો ખાસ અધિકાર મળ્યો છે.
1640 કિલોનું ઉત્પાદન
જીએડીસી -2 એ સુધારેલી દેશી કપાસની નવી જાત છે. તેની હેક્ટર ઉપજ સંભાવના એક હેક્ટરે 1640 કિગ્રા છે. જે અગાઉની ‘દેશી’ જાતો કરતા 8-10% વધારે છે. પરંતુ તેની ઉપજ કરતાં તેની ગુણવત્તા વધું મહત્વની છે.
તારની લંબાઈ
તમામ ‘દેશી’ સુતરાઉ જાતોના તારની લંબાઈ 22 મીમી હતી. હવે તે નવી જાતમાં 24 મિમી છે. તેથી ડેનિમ કપડા બનાવવા માટે ઉપયોગમાં લઈ શકાશે. 4 એમવીથી 4.8 એમવીની રેન્જમાં છે. જે આ કપાસની ઉચ્ચ ગુણવત્તા કે કાપડ ઉત્પાદન મૂલ્ય બતાવે છે.
રોગપ્રતિકાર અને સિંચાઈ નહીં
વાગડ કપાસનું ઉત્પાદન વરસાદ આધારિત છે. જે જીવાતો સામે પ્રતિકાર કરે છે. ઓછા ખાતર વાપરવા પડે છે. બીટી કપાસની તુલનામાં સિંચાઈ ખર્ચ લગભગ શૂન્ય છે.
5 લાખ હેક્ટર સુધી વાવેતર
વાગડ વિસ્તાર માટે યોગ્ય જાત છે. ગુજરાતના કુલ કપાસના ઉત્પાદનમાં 20% એટલે કે 5 લાખ હેક્ટર વાગડ કપાસ થઈ શકે છે. વિરમગામની ઉત્તરે, કચ્છના નાના રણ નજીકના વિસ્તારો-સુરેન્દ્રનગર, મહેસાણા, પાટણ, બનાસકાંઠા, રાપર, ભચાઉ, ઘેડ, ભંભાળિયા, દ્વારકાભાવનગનો કેટલોક પ્રદેશનો સમાવેશ થાય છે. આ પ્રદેશોની જમીન અને હવા ખારા છે.
વાગડ પર વધું સંશોધન
બીટી કપાસ ખેડૂતો ઉગાડવા હવે રાજી નથી ત્યારે વાગડ કપાસ ફરી એક વખત બજાર મેળવશે. અહીં બીટી કપાસ થતો નથી. દેશી સુતરાઉ જાતિઓ રાપર અને ભચાઉ તાલુકાથી કચ્છના પૂર્વ ભાગમાં 50 કિલોમીટરમાં ઉગાડવામાં આવે છે. આરસીઆર, વિરમગામના સહયોગી સંશોધન વૈજ્ઞાનિક ટિકેન્દ્ર ટી. પટેલ તે અંગે વધું સંશોધન કરી રહ્યાં છે.
પહેલી નવી વાગડ જાત
વાગડ કપાસની જાત સુધારણા 20 મી સદીના બીજા દાયકામાં શરૂ થઈ હતી. વાગડ કપાસ ક્ષેત્રના ખેડુતો માટે છેલ્લા 90 વર્ષથી કૃષિ સંશોધનની ભલામણ કરવામાં આવી છે. વાગડ 8 જાત બહાર પાડવામાં આવેલી પ્રથમ વિવિધતા હતી. તેમાં 10 ટકા વધારે બિ ઉત્પાદન અને 3 થી 4 ટકા વધુ બારીક હતો. આ જાતોની રેસાની ગુણવત્તા 19 મીમી કરતા ઓછી અને 15 ડિગ્રીથી વધુની લંબાઈની સ્પિન ક્ષમતા સાથે નબળી હતી.
કલ્યાણ સફળ જાત
1947માં કલ્યાણ નવી જાતે ગુજરાતમાં વાગડ કપાસમાં ક્રાંતિ લાવી આપી હતી. મોટા પ્રમાણમાં તેની કેરી થતી હતી. પ્રતિકુળ વાતાવરણમાં તે જાત થતી હતી. આ જાત ખેડૂતોમાં એટલી લોકપ્રિય બની હતી કે, બહારના ખેડૂતો કલ્યાણ વિસ્તાર તરીકે ઓળખવા લાગ્યા હતા.
અર્ધખુલ્લા જીંડવાની નવી જાત
પછીથી 1966માં નવી જાત વી 797 બહારમાં આવી હતી. તેની સારી ગુણવતાતના કારણે વિરમગામ હજી પણ કાપડ ઉદ્યોગ માટે પ્રિય છે. આણંદ યુનિવર્સિટી અસ્તિત્વમાં આવ્યા પછી, અર્ધ-ખુલ્લા જીંડવાની નવી જાત 1981માં પ્રથમ વખત જી કોટ 13 કૃષિ વિજ્ઞાનીઓએ શોધી હતી. સુરેન્દ્રનગર જિલ્લાના ખેડુતોમાં આ જાત હજું પણ ખૂબ જ પ્રખ્યાત છે. જી કોટ 21, (1998) એ ખેડૂતોએ આવકારી હતી. હાલ જી કોટ 21 કપાસનું સૌથી વધું વાવેતર થાય છે.
ગુજરાત આણંદ દેશી કપાસ
2010માં જાહેર કરેલી આણંદ દેશી કપાસ -1 (એડીસી 1), સરેરાશ હેક્ટરે 1306 કિલોગ્રામનું ઉત્પાદન આપે છે. ત્યારબાદ ગુજરાત આણંદ દેશી કપાસ -2 (જીએડીસી 2) જાત વર્ષ 2015માં બહાર પાડવામાં આવી હતી. જે હેક્ટરે 1640 કિગ્રા કપાસ આપે છે. તેમાં 45.4 ટકાનો ગેઇન આઉટ ટર્ન, 24.2 મીમી તારની લંબાઈ, 2.5% સ્પાન લંબાઈ, 4.88 માઇક્રોનિયર મૂલ્ય નોંધાયું છે.
ગુજરાત આણંદ દેશી કપાસ – 3
વધારે ઉત્પાદન આપતી જીએડીસી 3ને 2019માં કેન્દ્ર સરકારે મંજૂરી આપી હતી. જીએડીસી 3 એ 2150 કિગ્રા પ્રતિ હેક્ટર અને લીન્ટનું ઉત્પાદન 964 કિલો પ્રતિ હેક્ટર થાય છે. જે રાજ્યની ઉત્પાદકતા 577 કિલોગ્રામ અને રાષ્ટ્રીય સરેરાશ હેક્ટરે 501 કિલોથી વધું છે. છે. કાપડમાં કાચા માલ માટે તેની માંગ છે.
વાગડ રેશમ કપાસ નવી ક્રાંતિ લાવશે
કાપડ, વધું ઉત્પાદકતા અને ઓર્ગેનિક કપાસની માંગ પ્રમાણેના ત્રણેય પાસાઓ પૂરા કરતી હોય એવી જાતને 2020 માં પ્રથમ લાંબી મુખ્ય જી જી હર્બેસિયમ વિવિધતા ગુજરાત આનંદ દેશી કપાસ 4 (વાગડ રેશમ) જાત બહાર પાડી છે. જે 30.6 તપ સાથે 29.4 યુએચએમએલ ફાઇબરનું આપે છે. આ અનોખી જાત કાપડ ઉદ્યોગમાં ભારે માંદ ઉભી કરી શકે તેવી છે.[:en]Gandhinagar, 25 October 2020
Gujarat Anand Desi Cotton-2 (GADC-2) has been recognized nationally on 16 September 2020. Which was discovered in 2019. This is the cotton from which the best kind of jeans pants are made. The length of its fiber helps to weave the fabric. Even in the Vagad region as cotton, this variety is made only from monsoon water and is completely organic. Now this new variety of cotton has gained the strength to make a good market in Gujarat by making organic jeans, cotton textiles from this cotton.
Achievement of Anand Agricultural University
The ‘Desi’ cotton variety developed by the Regional Cotton Research Center of Anand Agricultural University in Viramgam has been recognized by the Plant Diversity Registry of the Government of India. In addition, Anand Krishi Vishwavidyalaya has got exclusive right to produce, sell, market, distribute and export this cotton for 6 years.
1640 kg production
GADC-2 is a new variety of superior native cotton. It has a yield capacity of 1640 kg per hectare. Which is 8–10% higher than the previous ‘native’ varieties. But its quality is more important than its yield.
Length of fibre
The wire length of all ‘native’ cotton varieties was 22 mm. It is now 24 mm in the new variety. So denim can be used to make clothes. In the range of 4 mV to 4.8 mV. Which reflects the high quality or textile product value of this cotton.
Immunity and irrigation
The production of Vagad cotton is rainfed. Which resists pests. Less manure has to be used. The cost of irrigation is almost zero as compared to Bt cotton.
Plantation up to 5 lakh hectares
Vagad is the right quality for the region. Vagad cotton can be produced in 5 lakh hectare i.e. 20% of total cotton production of Gujarat. To the north of Veeramgam, Kutch, Surendranagar, Mehsana, Patan, Banaskantha, Rapar, Bhachau, Ghed, Bhambhalia, small areas near Dwarka, Bhavnagar are included. The soil and air of these areas are saline.
More research on Vagad
Vagad cotton will once again find a market, when BT cotton, farmers are no longer ready to grow. BT cotton is not grown here. Native cotton species are grown in Rapar and Bhachau taluka 50 km in Kutch. RCR, Viramgam Associate Research Scientist Tikendra T Patel is doing more research on it.
First New Vagad Quality
The quality of Vagad cotton began to improve in the second decade of the 20th century. Agricultural research has been recommended for the last 90 years for farmers of the Vagad cotton region. Vagad 8 was the first variety to be released. It had 10 percent more production and 3 to 4 percent more fine. The fiber quality of these varieties was poor with spin capacities of less than 19 mm and greater than 15 degrees.
Kalyan verity success
In 1947, Kalyan new variety – Jat himself revolutionized the Vagad cotton in Gujarat. Large quantities of farmers have been planting it in their fields. It also occurs in a hostile environment. This diversity became so popular among farmers that outside farmers began to recognize it as a welfare area.
A new kind of semi-open cotton
Later in 1966 a new variety V797 came out. Viramgam is still a favorite of the textile industry due to its good quality. After the establishment of Anand University, a new variety of semi-open living was discovered in 1981 by 13 G-coat agricultural scientists. This variety is still very popular among the farmers of Surendranagar district. G cot 21, (1998) was welcomed by the farmers. Presently, G-cot 21 cotton is the most grown crop.
Gujarat Anand Desi Cotton
Anand Desi Cotton-1 (ADC1), announced in 2010, yields an average of 1306 kg per hectare. The Gujarat Anand Desi Cotton-2 (GADC2) variety was then released in the year 2015. Which gives 1640 kg of cotton per hectare. It has the advantage of 45.4%, 24.2 mm wire length, 2.5% span length, 4.88 micronier value.
Gujarat Anand Desi Cotton – 3
GADC 3, which produces more, was approved by the central government in 2019. GADC3 produces 2150 kg per hectare and 964 kg per hectare. The productivity of the state is 577 kg and exceeds the national average of 501 kg per hectare. There is a demand for raw materials in textiles industry.
Vagad silk cotton will bring a new revolution
The Gujarat Anand Desi Cotton 4 (Vagad Silk) variety, the first long staple GG vegetarian variety, was launched in 2020 to meet the demand for textiles, high productivity and organic cotton. Which gives 29.4 UHML fibers with 30.6 taps. This unique quality can push in the textile industry.[:hn]गांधीनगर, 25 अक्तुबर 2020
गुजरात आणंद देसी कॉटन -2 (जीएडीसी -2) को 16 सितंबर 2020 को राष्ट्रीय स्तर पर मान्यता दी गई है। जिसे 2019 में खोजा गया था। यह वह कपास है जिसमें से सबसे अच्छी तरह की जींस पैंट बनाई जाती है। इसके तार की लंबाई कपड़े को बुनाई में मदद करती है। काला कपास के रूप में वागड़ क्षेत्र में भी यह किस्म केवल मानसून के पानी से बनाई जाती है और पूरी तरह से जैविक हैं। अब कपास की इस नई किस्म ने इस कपास से जैविक जींस पतलुन और सूती वस्त्र बनाकर गुजरात में एक अच्छा बाजार बनाने की ताकत हासिल कर ली है।
आणंद कृषि विश्व विद्यालय की उपलब्धि
वीरमगाम में आणंद कृषि विश्वविद्यालय के क्षेत्रीय कपास अनुसंधान केंद्र द्वारा विकसित ‘देसी’ कपास की विविधता को भारत सरकार की पौध विविधता रजिस्ट्री द्वारा मान्यता दी गई है। इसके साथ ही, आणंद कृषि विश्व विद्यालय को 6 वर्षों के लिए इस कपास का उत्पादन, बिक्री, बाजार, वितरण और निर्यात का विशेष अधिकार प्राप्त हुंआ है।
1640 किलोग्राम का उत्पादन
जीएडीसी -2 बेहतर देशी कपास की एक नई किस्म है। इसकी प्रति हेक्टेयर उपज क्षमता 1640 किलोग्राम प्रति हेक्टेयर है। जो पिछली ‘देशी ’किस्मों की तुलना में 8-10% अधिक है। लेकिन इसकी पैदावार की तुलना में इसकी गुणवत्ता अधिक महत्वपूर्ण है।
तार की लंबाई
सभी ‘देशी’ कपास किस्मों की तार की लंबाई 22 मिमी थी। अब यह नई किस्म में 24 मिमी है। इसलिए कपड़े बनाने के लिए डेनिम का इस्तेमाल किया जा सकता है। 4 mV से 4.8 mV की सीमा में। जो इस कपास की उच्च गुणवत्ता या कपड़ा उत्पाद मूल्य को दर्शाता है।
प्रतिरक्षा और सिंचाई
वागड़ कपास का उत्पादन वर्षा आधारित है। जो कीटों का प्रतिरोध करता है। कम खाद का उपयोग करना पड़ता है। बीटी कपास की तुलना में सिंचाई की लागत लगभग शून्य है।
5 लाख हेक्टेयर तक वृक्षारोपण
वागड़ क्षेत्र के लिए सही गुणवत्ता है। गुजरात के कुल कपास उत्पादन का 20% यानी 5 लाख हेक्टेयर में वागड़ कपास का उत्पादन किया जा सकता है। वीरमगाम के उत्तर में, कच्छ-सुरेंद्रनगर, मेहसाणा, पाटन, बनासकांठा, रापर, भचाऊ, घेड, भंभालिया, द्वारकाभवनग के कुछ क्षेत्रों के पास छोटे इलाके शामिल हैं। इन क्षेत्रों की मिट्टी और हवा खारा है।
वागड पर अधिक शोध
वागड़ कपास एक बार फिर एक बाजार मिलेगा जब बीटी कपास किसान अब बढ़ने के लिए तैयार नहीं हैं। बीटी कपास यहाँ नहीं उगाया जाता है। कच्छ से 50 किलोमीटर पहले रापार और भचाऊ तालुका में देशी कपास की प्रजातियां उगाई जाती हैं। आरसीआर, वीरमगाम एसोसिएट रिसर्च साइंटिस्ट टिकेंद्र टी पटेल उस पर और अधिक शोध कर रहे हैं।
पहली नई वागड़ गुणवत्ता
20 वीं शताब्दी के दूसरे दशक में वागड़ कपास की गुणवत्ता में सुधार शुरू हुआ। वागड़ कपास क्षेत्र के किसानों के लिए पिछले 90 वर्षों से कृषि अनुसंधान की सिफारिश की गई है। वागड़ 8 रिलीज़ होने वाली पहली किस्म थी। इसमें 10 प्रतिशत अधिक बी उत्पादन और 3 से 4 प्रतिशत अधिक ठीक था। इन किस्मों की फाइबर गुणवत्ता 19 मिमी से कम और 15 डिग्री से अधिक की स्पिन क्षमता के साथ खराब थी।
कल्याण की सफलता
1947 में, कल्याण नई किस्म – जात ने स्वयं गुजरात में वागड़ कपास की क्रांति की। इसे बड़ी मात्रा में किसान अपने खेतो में लगाते आऐ है। यह एक शत्रुतापूर्ण वातावरण में भी पैदा होती है। यह विविधता किसानों के बीच इतनी लोकप्रिय हो गई कि बाहर के किसान इसे कल्याण क्षेत्र के रूप में पहचानने लगे।
एक नए तरह का अर्ध-खुला कपास
बाद में 1966 में एक नई किस्म V797 सामने आई। अपनी अच्छी गुणवत्ता के कारण विरामगाम अभी भी कपड़ा उद्योग का पसंदीदा है। आणंद विश्वविद्यालय की स्थापना के बाद, 1981 में अर्ध-खुले रहने वाले एक नए किस्म की खोज जी-कोट 13 कृषि वैज्ञानिकों द्वारा की गई थी। यह किस्म अभी भी सुरेन्द्रनगर जिले के किसानों में बहुत लोकप्रिय है। जी कोट 21, (1998) का किसानों द्वारा स्वागत किया गया। वर्तमान में जी कोट 21 कपास सबसे अधिक उगाई जाने वाली फसल है।
गुजरात आणंद देसी कपास
2010 में घोषित आणंद देसी कॉटन -1 (एडीसी 1) से प्रति हेक्टेयर औसतन 1306 किलोग्राम उपज मिलती है। तब गुजरात आणंद देसी कॉटन -2 (जीएडीसी 2) किस्म को वर्ष 2015 में जारी किया गया था। जो प्रति हेक्टेयर 1640 किलोग्राम कपास देता है। इसमें 45.4%, 24.2 मिमी तार की लंबाई, 2.5% स्पैन की लंबाई, 4.88 माइक्रोनियर मान का लाभ प्राप्त होता है।
गुजरात आणंद देसी कपास – 3
जीएडीसी 3, जो अधिक उत्पादन करता है, को 2019 में केंद्र सरकार द्वारा अनुमोदित किया गया था। GADC3 प्रति हेक्टेयर 2150 किलोग्राम और प्रति हेक्टेयर 964 किलोग्राम का उत्पादन करता है। राज्य की उत्पादकता 577 किलोग्राम है और राष्ट्रीय औसत 501 किलोग्राम प्रति हेक्टेयर से अधिक है। है। वस्त्रों में कच्चे माल की मांग है।
वागड़ रेशम कपास एक नई क्रांति लाएगा
गुजरात आणंद देसी कॉटन 4 (वागड़ रेशम) किस्म, पहली लंबी मुख्य जीजी शाकाहारी किस्म है, जिसे 2020 में लॉन्च किया गया है, जो कपड़ा, उच्च उत्पादकता और जैविक कपास की मांग को पूरा करती है। जो 30.6 टैप के साथ 29.4 UHML फाइबर देता है। यह अनूठी गुणवत्ता कपड़ा उद्योग में गंभीर बीमारी का कारण बन सकती है।[:]
