[:gj]ગાંધીનગર, 5 જૂલાઈ 2021
મુખ્યમંત્રી વિજય રૂપાણીના દિશાદર્શનમાં પેપર લેસ ગર્વનન્સ ઇ-ગર્વનન્સની દિશામાં મહત્વપૂર્ણ કદમ ગુજરાતે ભર્યું છે. રાજ્ય સરકારના ગેઝેટ હવે ડિઝીટલ – ઇ ગેઝેટ સ્વરૂપે વેબસાઇટ પર નાગરિકોને ઓન-લાઇન મળશે એવો હુકમ 3 જૂલાઈ 2021માં રાજ્યપાલે કર્યો છે. તેની મંજૂરી ફાઈલ પર આપવામાં આવી છે. આ ફાઈલની મુખ્ય પ્રધાન, પ્રધાનો અને સચિવોની નોંધો પ્રજા વચ્ચે જાહેર કરીને પારદર્શિતા ભાજપ સરકારે દાખવી નથી.
સરકારી પ્રેસમાં રૂ.75 કરોડ છાપકામનો થાય છે. કાલઘનો ભાવ વધતાં એક જ વર્ષમાં 40 ટકા વધી ગયો છે. તેથી સરકાર આ ખર્ચ ઘટાડવા માટે અંદાજપત્ર બાદ હવે ગેજેટ અને બીજા કાગળા પરના પ્રકાશનો બંધ કરી રહી છે.
કેન્દ્રની રૂપાણી સરકારે દરેક રાજ્યોને કાગળની છપાઈ ઘટાડી વેબસાઈટ પર સરકારી પ્રકાશનો આપવાની સૂચના આપી છે તેના પગલે ગુજરાત સરકારે આ નિર્ણય કર્યો છે. ગુજરાત સરકારે તેની બુદ્ધિથી નથી કર્યો. કેન્દ્ર સરકારે એવું પણ કહ્યું છે કે, વેબસાઈટ પર ગેઝેટનું કદ કેટલું રાખવું. ડીજીટલ સહી તેના પર કરવામાં આવશે.
સરકારના તમામ વિભાગો, જિલ્લા અને તાલુકા પંચાયતો, નગરપાલિકા અને મહાનગરપાલિકાઓના તમામ જાહેરનામાં હવે કાગળ પર છાપવામાં નહીં આવે. પણ ડીઝીટલી પીડીએફ નકલ સરકારની વેબસાઈટ પર મૂકવામાં આવશે.
ગુજરાત સરકારે તેના પ્રેસને તો જાણ કરતી નકલ મોકલવી પડશે.
હાર્ડ કોપી અને સોફ્ટ કોપી એક જ છે કે કેમ તે વિવાદ રહેવાનો છે. સરકાર ધારે ત્યારે હાર્ડ કોપી જૂદી અને સોફ્ટ કોપી જૂદી હોઈ શકે છે. તેથી કેન્દ્ર સરકારે તેની ખરાઈ કરવાની જવાબદારી સરકારી પ્રિંટીંગ પ્રેસને સોંપી છે. તેના ઉપર ઈંક પેનથી સહી કરવાનું પણ કહ્યું છે. જેથી સરમુખત્યાર સરકારો આવે તો તે મનમાન્યા ફેરફારો કરી ન શકે.
સરકારી વિભાગો ઈચ્છે તો આવી હાર્ડ કોપી કાગળ પર છપાવી શકે છે. પણ ઓછામાં ઓછી 500 નકલ હોવી જરૂરી છે. તેનો સીધો મતલબ કે કાગળ પર છપાઈ તો કરવી જ પડશે. ભલે પ્રજાને ન આપવામાં આવે.
સોફ્ટ નકલમાં કાયદાકીય પ્રશ્નો ઊભા થવાના છે. અદાલતમાં સરકારી સહિસીક્કા વાળી નકલ જ માન્ય ગણાય છે. તેથી તે અંગે પ્રજા, વકિલો અને કોર્ટોને પારાવાર મુશ્કેલી પડવાની છે.
હવે સરકાર પાસેથી કોઈ સત્તાવાર રીતે ગેઝેટ માંગશે તો સરકાર તે નહી આપે. આવો લેખિત ઓર્ડર થયો છે. આરટીઆઈ હેઠળ પણ છાપેલી નકલ સરકાર આપશે નહીં. તેથી આરટીઆઈ કાયદાનો ભંગ થઈ શકે છે.
જન્મતારીખ, અટક વગેરેના ગેઝેટ માટે રૂપિયા 200 ભરીને ગેઝેટ મળી રહેશે.
મુંબઈ રાજ્ય, અંગ્રેજ રાજ્ય, મોગલ રાજ્ય, ગુજરાતના 202 રાજવીઓના જૂના ગેઝેટ જો રાજ્ય સરકારના રેકર્ડમાં નથી. ખરેખર આ ગેઝેટ રેકર્ડમાં હોવા જરૂરી છે.
egazette.gujarat.gov.in નું મુખ્ય પ્રધાને ગાંધીનગરમાં લોન્ચિંગ કર્યુ હતું. આ વેબસાઈટ ઉપર હવે સાયન્ય એન્ડ ટેકનોલોજી વિભાગ દ્વારા જાહેર કરાશે. તેનો ખ્ચ મુદ્રણ અને લેખન સામગ્રી દ્વારા કરવામા આવશે.
રાજાશાહી અને બ્રિટીશ રૂલથી ગેઝેટ મુદ્રણ-છાપકામની પરંપરા હવે અંત આવી ગયો છે. તેથી વર્ષે 35 મેટ્રિક ટન કાગળની બચત થશે. પણ દેશમાં 2.5 કરોડ ટન કાગળનું ઉત્પાદન થાય છે. ગુજરાતમાં 20 લાખ ટન કાગળ જોઈએ છે.
મોરબીમાં સિરામિક પછીનો બીજા નંબર પર 42 પેપર મીલ ઉદ્યોગ છે. દેશના કુલ ઉત્પાદનનું 15 % લેખે રોજનો 7500 ટન કાગળનું ઉત્પાદન મોરબીમાં થાય છે. 2 લાખ ટન કાગળ અહીં બને છે. ક્રાફ્ટ પેપર તથા વ્હાઈટ પેપર બને છે. વેસ્ટ પેપરને રીસાઈકલ કરીને બનાવવામાં આવે છે. 35 % વિદેશમાં નિકાસ કરવામાં આવે છે. મોરબીના ઉત્પાદનનો 10% હિસ્સો મોરબીમાં જ સિરામીકમાં વપરાઇ જાય છે. એ સિવાય 55 % જેટલો પેપર ગુજરાત અને દેશના અન્ય રાજ્યોમાં જાય છે.
કાગળની રીમનો ભાવ રૂપિયા 250થી 300 છે. કાગળના ભાવમાં હમણાથી 50 ટકાનો વધારો થયો હોવાથી સરકારનું ખર્ચ વધી ગયું છે. જે ખર્ચ હવે પ્રજા દ્વારા તેની પ્રિંટ કાઢીને થશે. છાપકામનો કાગળ રૂપિયા 40થી 50 સુધી એક કિલોના થઈ ગયા છે. ગુજરાતના 12 હજાર વેપારીઓ ઉપર પણ આ ધંધાનું સંકટ છે. કાગળના ભાવવધારાના કારણે ગુજરાતમાં 90 સમાચારપત્રો બંધ થઈ ગયા છે.
અખબારી કાગળનો એક કિલોના રૂપિયા 17 મળે છે. ક્રાફ્ટ કાગળનો એક કિલોનો ભાવ રૂપિયા 22 છે.
હાલ વિભાગ પાસે 30 વર્ષ જૂના જે ગેઝેટ ઉપલબ્ધ છે, તે જૂના ગેઝેટ પણ એક માસમાં વેબસાઇટ પર અપલોડ કરવા વિભાગને મુખ્યમંત્રીએ સૂચના આપી છે. 30 વર્ષ પહેલાના ગેઝેટ અંગે રાજ્ય સરકાર શું કરવા માંગે છે તે અંગે કોઈ સ્પષ્ટતા નથી. આવા ગેઝેટનો નાશ કરી દીધો છે કે કેમ તે અંગે સરકારે સ્પષ્ટતા કરવી જોઈએ.
રાજ્ય સરકારના તમામ સાધારણ અને અસાધારણ ગેઝેટ ડિઝીટલ- ઇ ગેઝેટ સ્વરૂપે વેબસાઇટ પર ઓનલાઇન વિનામૂલ્યે ડાઉનલોડ કરી શકશે.
ઇ-ગેઝેટની ડાઉન લોડેડ કોપીની અધિકૃતતા માટે QR કોડની પ્રથા અમલમાં મૂકવામાં આવી છે.
મુખ્યમંત્રી વિજયભાઇ રૂપાણીએ તે પણ એક મહિનામાં આ વેબસાઇટ ઉપર અપલોડ કરી દેવાની સૂચના આ વેળાએ આપી હતી.
વહીવટમાં અસરકારકતા વધશે તેમજ ગેઝેટના મેન્યુઅલ રેકર્ડ નિભાવવામાંથી હવે મુક્તિ મળશે.
લોકો અને સરકારી કચેરીઓને અગાઉ પ્રસિદ્ધ થઇ ગયેલા જૂના ગેઝેટની નકલો મેળવવામાં પડતી સમસ્યાનું નિવારણ થશે. તમામ વિભાગોના ગેઝેટ એક જ, સેન્ટ્રલાઇઝડ રીતે વેબસાઇટ પરથી તમામ માહિતી સરળતાથી મળશે.
અંદાજપત્ર પેપર લેસ કરવું પડ્યું
રાજ્યમાં પ્રથમ વખત ‘પેપરલૅસ’ બજેટ નિતીન પટેલે રજૂ કર્યું હતું. આ માટે વિશેષ મોબાઇલ ઍપ્લિકેશન તૈયાર કરવામાં આવી છે. 74 પ્રકારના અંદાપત્રના પ્રકાશન પાછળ 55.17 લાખ કાગળનો ઉપયોગ થતો હતો.[:en]Gandhinagar
Under the direction of Chief Minister Vijay Rupani, Gujarat has taken important steps towards paperless governance and e-governance. The state government has issued an order on 3rd July 2021 that the state government gazette will now be available online to the citizens in the form of a digital-e-gazette on the website. Its approval has been given on file. The BJP government has not shown transparency by issuing the notes of the Chief Minister, Ministers, and Secretaries to the public.
75 crores are printed in the government press. The price of Kalagha has gone up by 40 percent in a year. So the government is now stopping publication on gadgets and other papers after the budget to reduce these costs.
The Gujarat government has taken this decision after the Rupani government of the Center directed all the states to reduce the printing of paper and make government publications available on the website. The Gujarat government did not do this with its wisdom. The central government has also said that the size of the gazette should be kept on the website. It will have a digital signature on it.
All the announcements of all departments of the government, district and taluka panchayats, municipalities, and corporations will no longer be printed on paper. The digitally copied PDF will also be put on the government’s website.
The Gujarat government will have to send a report informing its press.
Whether hard copy and soft copy are the same, this dispute will remain. The hard copy may be different and the soft copy may be different when the government considers it. Therefore, the central government has entrusted the responsibility of verifying it to the government printing press. Also asked to sign with ink pen. So that dictatorial governments cannot make arbitrary changes.
Government departments can print such hard copies on paper if they want. Also there should be at least 500 copies. This literally means you have to print on paper. Even if not given to the public.
The soft copy is going to raise legal questions. Only a copy bearing the official seal is considered valid in the court. That’s why people, lawyers and courts find it difficult.
Now if someone officially asks for a gazette from the government, the government will not give it. Such a written order has been given. The government will not give its printed copy even under RTI. So the RTI Act can be violated.
For Gazette of date of birth, surname etc., the gazette will be available on payment of Rs.200.
Old Gazettes of 202 princes of Mumbai State, British State, Mughal State, Gujarat if not in the records of the State Government. Really this should be in the gazette record.
Chief Minister of egazette.gujarat.gov.in was launched in Gandhinagar. This website will now be published by the Department of Science and Technology. This will be covered by printing and stationery.
The tradition of gazette printing is now overdue to the monarchy and British rule. So 35 metric tonnes of paper will be saved per year. But the country produces 25 million tonnes of paper. Gujarat needs 20 lakh tonnes of paper.
Morbi has the second-largest paper mill industry after ceramics. Morbi produces 7500 tonnes of paper per day, which is 15% of the country’s total production. 2 lakh tonnes of paper is made here. Made of kraft paper and white paper. Waste paper is recycled. 35% is exported abroad. 10% of Morbi’s production is used in ceramics in Morbi itself. Apart from this 55% paper goes to Gujarat and other states of the country.
Paper rims cost between Rs 250 to Rs 300. Government spending has increased due to a 50 per cent increase in paper prices. By removing its print, now the public will bear its cost. Printing paper has gone from Rs 40 to Rs 50 per kg. This business is also in trouble on more than 12 thousand traders of Gujarat. 90 newspapers have closed in Gujarat due to hike in paper prices.
The cost of newspaper paper is Rs 17 per kg. The cost of one kg of kraft paper is Rs.
The Chief Minister has directed the department to upload the available 30-year-old gazette on the website within a month. There is no clarity on what the state government wants to do with the gazette 30 years ago. The government should clarify whether such a gazette has been destroyed.
All General and Extraordinary Gazettes of the State Government will be available for free download online on the website in digital-e-Gazette format.
The practice of QR code has been implemented for authentication of downloaded copies of e-Gazettes.
Chief Minister Shri Vijaybhai Rupani has also given instructions to upload it on this website within a month.
Effectiveness in administration will increase as well as exemption from maintaining manual records of the Gazette.
The problem of getting copies of old gazettes published earlier by people and government offices will be solved. All the information can be easily accessed from the gazette website of all the departments in a single, centralized manner.
budget paper had to be pasted
For the first time in the state, Nitin Patel presented a ‘paperless’ budget. A special mobile application has been developed for this. 55.17 lakh papers were used for publication of 74 types of budgets.[:hn]गांधीनगर, 5 जूलाई 2021
मुख्यमंत्री विजय रूपाणी के निर्देशन में गुजरात ने पेपरलेस गवर्नेंस और ई-गवर्नेंस की दिशा में अहम कदम उठाया है. राज्य सरकार ने 3 जुलाई 2021 को आदेश जारी किया है कि राज्य सरकार का गजट अब नागरिकों को डिजिटल-ई-गजट के रूप में वेबसाइट पर ऑनलाइन उपलब्ध होगा। इसकी मंजूरी फाइल पर दी गई है। भाजपा सरकार ने मुख्यमंत्री, मंत्रियों और सचिवों के नोट जनता को जारी कर पारदर्शिता नहीं दिखाई है।
सरकारी प्रेस में 75 करोड़ रुपये छपते हैं। कालाघा की कीमत एक साल में 40 फीसदी तक बढ़ गई है। इसलिए सरकार अब इन लागतों को कम करने के लिए बजट के बाद गैजेट्स और अन्य कागजात पर प्रकाशन बंद कर रही है।
गुजरात सरकार ने यह फैसला केंद्र की रूपाणी सरकार द्वारा सभी राज्यों को कागज की छपाई कम करने और वेबसाइट पर सरकारी प्रकाशन उपलब्ध कराने के निर्देश के बाद लिया है। गुजरात सरकार ने अपनी बुद्धि से ऐसा नहीं किया। केंद्र सरकार ने यह भी कहा है कि गजट का साइज वेबसाइट पर रखा जाए। इस पर डिजिटल सिग्नेचर होगा।
सरकार, जिला और तालुका पंचायतों, नगर पालिकाओं और निगमों के सभी विभागों की सभी घोषणाएं अब कागज पर नहीं छपेंगी। डिजिटल रूप से कॉपी की गई पीडीएफ को सरकार की वेबसाइट पर भी डाला जाएगा।
गुजरात सरकार को अपने प्रेस को सूचित करते हुए एक रिपोर्ट भेजनी होगी।
क्या हार्ड कॉपी और सॉफ्ट कॉपी एक ही हैं, यह विवाद बना रहेगा। हार्ड कॉपी अलग हो सकती है और सॉफ्ट कॉपी अलग हो सकती है जब सरकार मानती है। इसलिए केंद्र सरकार ने इसे सत्यापित करने की जिम्मेदारी सरकारी प्रिंटिंग प्रेस को सौंप दी है। स्याही पेन से हस्ताक्षर करने के लिए भी कहा जाता है। ताकि तानाशाही सरकारें मनमाने बदलाव न कर सकें।
सरकारी विभाग चाहें तो ऐसी हार्ड कॉपी को कागज पर प्रिंट कर सकते हैं। साथ ही कम से कम 500 प्रतियां होनी चाहिए। इसका शाब्दिक अर्थ है कि आपको कागज पर प्रिंट करना होगा। भले ही जनता को नहीं दिया।
सॉफ्ट कॉपी कानूनी सवाल खड़े करने वाली है। अदालत में केवल सरकारी मुहर वाली एक प्रति ही मान्य मानी जाती है। इसलिए लोगों, वकीलों और अदालतों को इससे मुश्किल होती है।
अब अगर कोई आधिकारिक तौर पर सरकार से गजट मांगेगा तो सरकार नहीं देगी. ऐसा लिखित आदेश दिया गया है। सरकार RTI के तहत भी इसकी प्रिंटेड कॉपी नहीं देगी. तो आरटीआई कानून का उल्लंघन किया जा सकता है।
जन्म तिथि, उपनाम आदि के गजट के लिए 200 रुपये का भुगतान कर राजपत्र उपलब्ध होगा।
मुंबई राज्य, ब्रिटिश राज्य, मुगल राज्य, गुजरात के 202 राजकुमारों के पुराने राजपत्र यदि राज्य सरकार के अभिलेखों में नहीं हैं। वास्तव में इस गजट रिकॉर्ड में होना चाहिए।
egazette.gujarat.gov.in के मुख्यमंत्री गांधीनगर में लॉन्च किए गए। यह वेबसाइट अब विज्ञान और प्रौद्योगिकी विभाग द्वारा प्रकाशित की जाएगी। यह मुद्रण और लेखन सामग्री द्वारा कवर किया जाएगा।
राजशाही और ब्रिटिश शासन से गजट प्रिंटिंग की परंपरा अब खत्म हो चुकी है। तो प्रति वर्ष 35 मीट्रिक टन कागज की बचत होगी। लेकिन देश 2.5 करोड़ टन कागज का उत्पादन करता है। गुजरात को 20 लाख टन कागज की जरूरत है।
सिरेमिक के बाद मोरबी का दूसरा सबसे बड़ा पेपर मिल उद्योग है। मोरबी प्रतिदिन 7500 टन कागज का उत्पादन करता है, जो देश के कुल उत्पादन का 15% है। यहां 2 लाख टन कागज बनाया जाता है। क्राफ्ट पेपर और श्वेत पत्र से बना है। बेकार कागज को रिसाइकिल करके बनाया जाता है। 35% विदेशों में निर्यात किया जाता है। मोरबी के उत्पादन का 10% मोरबी में ही सिरेमिक में उपयोग किया जाता है। इसके अलावा 55% पेपर गुजरात और देश के अन्य राज्यों में जाता है।
पेपर रिम्स की कीमत 250 रुपये से 300 रुपये के बीच है। कागज की कीमतों में 50 फीसदी की बढ़ोतरी के कारण सरकारी खर्च बढ़ गया है। इसका प्रिंट हटाकर अब इसका खर्च जनता वहन करेगी। प्रिंटिंग पेपर 40 रुपये से 50 रुपये प्रति किलो हो गया है। गुजरात के 12 हजार से अधिक व्यापारियों पर भी यह धंधा संकट में है। कागज की कीमतों में बढ़ोतरी के कारण गुजरात में 90 समाचार पत्र बंद हो गए हैं।
अखबार के पेपर की कीमत 17 रुपये प्रति किलो है। एक किलो क्राफ्ट पेपर की कीमत रु.
मुख्यमंत्री ने विभाग को उपलब्ध 30 साल पुराने गजट को एक माह के भीतर वेबसाइट पर अपलोड करने के निर्देश दिए हैं. राज्य सरकार 30 साल पहले राजपत्र के साथ क्या करना चाहती है, इस पर कोई स्पष्टता नहीं है। सरकार को स्पष्ट करना चाहिए कि क्या इस तरह के राजपत्र को नष्ट कर दिया गया है।
राज्य सरकार के सभी सामान्य और असाधारण गजट डिजिटल-ई-गजट प्रारूप में वेबसाइट पर ऑनलाइन मुफ्त डाउनलोड के लिए उपलब्ध होंगे।
ई-राजपत्रों की डाउनलोड की गई प्रतियों के प्रमाणीकरण के लिए क्यूआर कोड की प्रथा लागू की गई है।
मुख्यमंत्री श्री विजयभाई रूपाणी ने भी एक माह के भीतर इसे इस वेबसाइट पर अपलोड करने के निर्देश दिए हैं.
प्रशासन में प्रभावशीलता बढ़ेगी साथ ही राजपत्र के मैनुअल रिकॉर्ड को बनाए रखने से छूट भी मिलेगी।
लोगों और सरकारी कार्यालयों द्वारा पूर्व में प्रकाशित पुराने राजपत्रों की प्रतियां प्राप्त करने की समस्या का समाधान किया जाएगा। सभी विभागों के राजपत्र वेबसाइट से एक ही, केंद्रीकृत तरीके से सभी जानकारी आसानी से प्राप्त की जा सकती है।
बजट पेपर चिपकाना पड़ा
राज्य में पहली बार नितिन पटेल ने ‘कागज रहित’ बजट पेश किया। इसके लिए एक विशेष मोबाइल एप्लिकेशन विकसित किया गया है। 74 प्रकार के बजटों के प्रकाशन के लिए 55.17 लाख पत्रों का प्रयोग किया गया।[:]
