ઈરાનના નવા કટ્ટરપંથી રાષ્ટ્પતિ ઈબ્રાહિમ રાયસી અંગે જાણો ઉદારવાદી હેમ્માતીની હાર

રાયસીએ 1 કરોડ 78 લાખ મત પ્રાપ્ત કર્યા, ચૂંટણી દોડમાં ઉદારવાદી ઉમેદવાર હેમ્માતી ખુબ પાછળ રહી ગયા
દુબઈ

ઈરાનમાં રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણીમાં દેશના સર્વોચ્ચ નેતા આયતુલ્લા અલી ખામેનેઈના કટ્ટર સમર્થક અને કટ્ટરપંથી ન્યાયપાલિકા પ્રમુખ ઇબ્રાહિમ રાયસીએ શનિવારે મોટા અંતરથી જીત મેળવી છે. એવી પ્રતીત થાય છે કે રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણીમાં દેશના ઈતિહાસમાં આ વખતે સૌથી ઓછુ મતદાન થયું છે. પ્રારંભિક પરિણામ અનુસાર રાયસીએ 1 કરોડ 78 લાખ મત પ્રાપ્ત કર્યા છે. ચૂંટણી દોડમાં એકમાત્ર ઉદારવાદી ઉમેદવાર અબ્દુલનાસિર હેમ્માતી ખુબ પાછળ રહી ગયા છે.
મહત્વનું છે કે ખામેનેઈએ રાયસીના સૌથી મજબૂત વિરોધીને અયોગ્ય ગણાવી દીધા હતા, ત્યારબાદ ન્યાયપાલિકા પ્રમુખે આ મોટી જીત મેળવી છે. રાયસીની ઉમેદવારીને કારણે ઈરાનમાં મતદાતા મતદાન પ્રત્યે ઉદાસીન જોવા મળ્યા અને પૂર્વ કટ્ટરપંથી રાષ્ટ્રપતિ મહમૂદ અહમદીનેજાદ સહિત ઘણા લોકોએ ચૂંટણીનો બહિષ્કાર કરવાનું આહ્વાન કર્યું હતું. ઈરાનના ગૃહ મંત્રાલયમાં ચૂંટણી મુખ્યાલયના પ્રમુખ જમાલ ઓર્ફે જણાવ્યુ કે, પ્રારંભિક પરિણામોમાં પૂર્વ રેવોલ્યૂશનરી ગાર્ડ કમાન્ડર મોહનિસ રેઝાઈને 33 લાખ મત પ્રાપ્ત કર્યા અને હેમ્માતીને 24 લાખ મત મળ્યા છે.
એક અન્ય ઉમેદવાર આમિરહુસૈન ગાજીઝાદા હાશમીને 10 લાખ મત મળ્યા. ઉદારવાદી ઉમેદવાર તથા સેન્ટ્રલ બેન્કના પૂર્વ પ્રમુખ હેમ્માતી અને પૂર્વ રેવોલ્યૂશનરી ગાર્ડ કમાન્ડર મોહનિસ રેઝાઈએ રાયસીને શુભેચ્છા આપી છે. હેમ્માતીએ શનિવારે ઇન્સ્ટાગ્રામના માધ્યમથી રાયસીને શુભેચ્છા આપી અને લખ્યુ- મને આશા છે કે તમારૂ પ્રશાસન ઈરાનને ઇસ્લામી ગણરાજ્યને ગર્વ કરવાનું કારણ પ્રદાન કરશે, મહાન રાષ્ટ્ર ઈરાનના કલ્યાણની સાથે જીવન વ્યવસ્થા અને અર્થવ્યવસ્થામાં સુધાર કરશે. રેઝાઈએ મતદાનમાં ભાગ લેવા માટે ખામેનેઈ અને ઈરાની લોકોની ટ્વીટ કરી પ્રશંસા કરી છે.
રેઝાઈએ લખ્યુ- મારા આદરણીય ભાઈ આયતુલ્લા ડો. સૈયદ ઇબ્રાહીમ રાઈસીની પસંદગી દેશની સમસ્યાઓનો હલ કરવા માટે એક મજબૂત અને લોકપ્રિય સરકારની સ્થાપનાનું વચન આપે છે. ચૂંટણીમાં કોઈ ઉમેદવારની શરૂઆતમાં હાર સ્વીકાર કરી લેવી ઈરાનની ચૂંટણીમાં કોઈ નવી વાત નથી. તે વાતનો સંકેત આપે છે કે સાવધાનીથી નિયંત્રિત કરવામાં આવેલા મતદાનમાં રાયસીએ જીત હાસિલ કરી છે. કેટલાક લોકોએ આ ચૂંટણીનો બહિષ્કાર કર્યો છે. આ વખતે મતદાન ટકાવારી 2017ની પાછલી રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીના મુકાબલાથી ખુબ નીચે લાગી રહ્યું છે.
રાયસીની જીતની સત્તાવાર જાહેરાત બાદ તે પહેલા ઈરાની રાષ્ટ્રપતિ હશે જેના પર પદભાર સંભાવળા પહેલા જ અમેરિકા પ્રતિબંધ લગાવી ચુક્યુ છે. તેમના પર આ પ્રતિબંધ 1988માં રાજદ્વારી કેદીઓની સામૂહિક હત્યા માટે તથા આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તર પર આલોચનાનો સામનો કરનાર ઈરાની ન્યાયપાલિકાના મુખિયા તરીકે લગાવવામાં આવ્યો હતો. રાયસીની જીતથી ઈરાન સરકાર પર કટ્ટરપંથીઓની પકડ વધુ મજબૂત થશે અને આ તેવા સમયે થશે જ્યારે પાટા પરથી ઉતરી ચુકેલી પરમાણુ કરારને બચાવવાના પ્રયાસ હેઠળ ઈરાનની સાથે વિશ્વ શક્તિઓની વિનયામાં વાર્તા જારી છે.

Congratulations to His Excellency Ebrahim Raisi on his election as President of the Islamic Republic of Iran. I look forward to working with him to further strengthen the warm ties between India and Iran.

— Narendra Modi (@narendramodi) June 20, 2021

 

રવિવારે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ઇબ્રાહિમ રૈસીને વિજય માટે અભિનંદન પાઠવ્યા છે. શનિવારે જાહેર થયેલી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના પરિણામોમાં ઇબ્રાહિમ રાયસીને મોટી જીત મળી છે. હવે તેઓ હાલના રાષ્ટ્રપતિ હસન રુહાનીની જગ્યા લેશે.

ઇબ્રાહિમ રાયસીને અભિનંદન આપતાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ લખ્યું કે, ‘ઇરાનના રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયા પર ઇબ્રાહિમ રાયસીને અભિનંદન. ભારત અને ઈરાન વચ્ચેના સંબંધોને વધુ મજબૂત કરવા હું તેમની સાથે નજીકથી કામ કરીશ.
ઇઝરાયેલે કહ્યું છે કે ઈરાનના નવા રાષ્ટ્રપતિ ઇબ્રાહિમ રાયસીની ચૂંટણી અંગે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયને ભારે ચિંતા કરવી જોઈએ.

ઇઝરાઇલના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા લિયર હયાતે કહ્યું છે કે રીસી આજની તારીખે ઈરાનના સૌથી કટ્ટરપંથી રાષ્ટ્રપતિ છે.

તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે નવો નેતા ઈરાનની પરમાણુ પ્રવૃત્તિઓને પ્રોત્સાહન આપશે.

ઇબ્રાહિમ રૈસીને શનિવારે ઈરાનની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીનો વિજેતા જાહેર કરાયો હતો.

ઘણા માને છે કે ઈરાની ચૂંટણીની રેસ તેમને ધાર આપવા માટે બનાવવામાં આવી હતી.

રૈસી ઓગસ્ટમાં ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ પદ સંભાળશે. તે ઈરાનના ટોચના ન્યાયાધીશ છે અને ખૂબ જ રૂservિચુસ્ત મંતવ્યો ધરાવે છે. રાજકીય કેદીઓને ફાંસીની સજા અને તેમના પર યુ.એસ. ના પ્રતિબંધો અંગેના નિર્ણયોમાં તે સામેલ છે.

ઇરાનના સ્ટેટ મીડિયામાં ફેલાયેલા એક નિવેદનમાં રૈસીએ કહ્યું કે, હું એક પ્રામાણિક, મહેનતુ, ક્રાંતિકારી અને ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી સરકાર બનાવીશ.

તે જ સમયે, ટ્વિટર પર એક આલોચનાત્મક ટિપ્પણીમાં, લિઅર હયાતે કહ્યું કે તે એક કટ્ટરવાદી છે જે ઇરાનના લશ્કરી પરમાણુ કાર્યક્રમમાં ઝડપથી વધારો કરવા પ્રતિબદ્ધ છે.

ઈરાન અને ઇઝરાઇલ વચ્ચેનો પ્રોક્સી યુદ્ધ ઘણા સમયથી ચાલી રહ્યો છે. આમાં બંને દેશોએ એકબીજા સામે પ્રતિક્રિયા આપી છે, પરંતુ અત્યાર સુધી બંને દેશોએ પૂર્ણ-સમયનું યુદ્ધ ટાળ્યું છે. જો કે, તાજેતરના મહિનાઓમાં બંને દેશો વચ્ચે તણાવ વધ્યો છે.

બંને દેશો વચ્ચે પરિસ્થિતિ ખૂબ જટિલ છે, પરંતુ તણાવનું એક મુખ્ય કારણ ઈરાનનો પરમાણુ કાર્યક્રમ છે.

ગયા વર્ષે તેના ટોચના પરમાણુ વૈજ્ .ાનિકની હત્યા અને આ વર્ષે એપ્રિલમાં પરમાણુ પ્લાન્ટમાં થયેલી દુર્ઘટના માટે ઇરાને ઇઝરાઇલને દોષી ઠેરવ્યું છે.

તે જ સમયે, ઇઝરાઇલનું માનવું છે કે ઇરાનનો પરમાણુ કાર્યક્રમ સંપૂર્ણ શાંતિપૂર્ણ હેતુ માટે નથી. ઇઝરાઇલનું માનવું છે કે ઈરાનનો પરમાણુ કાર્યક્રમ પરમાણુ શસ્ત્રો બનાવવાનો છે.

ઈરાન અને પશ્ચિમી દેશો વચ્ચે 2015 માં પરમાણુ કરાર પર હસ્તાક્ષર થયા હતા, ત્યારબાદ ઇરાન પરના કડક પ્રતિબંધો હટાવાયા હતા. જોકે, યુએસના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે 2018 માં આ સોદાથી અમેરિકાને ખેંચી લીધું હતું અને ફરી ઈરાન પર આર્થિક પ્રતિબંધો લાદી દીધા હતા. નવા રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેનની સરકાર હવે ફરીથી આ કરારમાં જોડાવાનો માર્ગ શોધી રહી છે.

 

પ્રતિબંધોને કડક બનાવ્યા પછી ઇરાને પણ પોતાનો પરમાણુ કાર્યક્રમ વધુ તીવ્ર બનાવ્યો છે. ઈરાન હાલમાં તેના ઉચ્ચ સ્તરે યુરેનિયમને સમૃદ્ધ બનાવી રહ્યું છે. જોકે, ઈરાન હજી પણ પરમાણુ બોમ્બ બનાવવાની ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરી શક્યું નથી.

ઈરાનની ચૂંટણી અંગે પ્રતિક્રિયા આપતાં અમેરિકાએ કહ્યું છે કે દુ sorryખ છે કે ઈરાનની પ્રજાને હજી પણ લોકશાહી અને ન્યાયી રીતે તેમના નેતાની પસંદગી કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી નથી.

આ વખતે ઈરાનની ચૂંટણીમાં મતદાનની ટકાવારી અત્યંત ઓછી રહી છે. કુલ રજિસ્ટર્ડ મતદારોમાંથી %૦% કરતા ઓછા મતદારોએ તેમના મતના અધિકારનો ઉપયોગ કર્યો.

અગાઉ 2017 ની ચૂંટણીમાં 70 ટકાથી વધુ મતદાન નોંધાયું હતું.

ઘણા લોકોએ ચૂંટણીનો બહિષ્કાર કર્યો કારણ કે તેઓ માને છે કે ચૂંટણી પ્રક્રિયા ધનિકોને લાભ આપવા માટે બનાવવામાં આવી હતી. રાયસી ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા આયતુલ્લાહ ખમેનીની ખૂબ નજીક છે.

રાયસી ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ બન્યા તે દિવસે વિયેનામાં ઈરાનના પરમાણુ કરારને બચાવવા માટે વાટાઘાટો ચાલી રહી હતી.

યુરોપિયન યુનિયનનું કહેવું છે કે રવિવારે ઇરાન અને વિશ્વના 6 શક્તિશાળી દેશોના પ્રતિનિધિઓ વચ્ચે ઇરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમ અંગે ફરીથી વાતચીત થશે.

આ મુદ્દે ઇરાન અને અમેરિકા વચ્ચેનો છઠ્ઠો સંવાદ છે. સમાચાર એજન્સી રોઈટર્સના અહેવાલ મુજબ, વાટાઘાટમાં સામેલ નેતાઓ કહે છે કે કેટલાક મુદ્દાઓ પર ડેડલોક રહે છે.

ઇઝરાઇલ
છબી સ્રોત ગેટ્ટી છબીઓ
છબી કtionપ્શન,
ઇઝરાઇલના વિદેશ પ્રધાન યાયર લેપિડ

તેહરાનની બુચર
હાયતે પોતાની ટ્વિટર ટિપ્પણીમાં રાયસીને તેહરાનનો કસાઈ ગણાવ્યો હતો. તેમણે 1988 માં હજારો રાજકીય કેદીઓની હત્યાના સંદર્ભમાં આ નિવેદન આપ્યું હતું.

એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલનું કહેવું છે કે રાયસી ચાર ન્યાયાધીશોમાંના એક હતા જેમણે 5,000 થી વધુ રાજકીય કેદીઓને ફાંસીની સજા સંભળાવી હતી. આ સાથે જ હયાતે પોતાની ટવીટમાં દાવો કર્યો છે કે આ સમયગાળા દરમિયાન ત્રીસ હજાર લોકો માર્યા ગયા છે. ઈરાનના માનવાધિકાર કાર્યકર્તાઓ પણ આ નંબર સમાન કહે છે.

https://twitter.com/Jerusalem_Post/status/1406172459104100354 
સમગ્ર વિશ્વમાંથી પ્રતિસાદ કેવી રીતે મળી રહ્યો છે?
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુટિને ઇબ્રાહિમ રૈસીને અભિનંદન પાઠવ્યા છે. બંને દેશોના પરંપરાગત રીતે સારા સંબંધો છે. પુટિને મુબારકાબાદમાં આ સંબંધોનો ઉલ્લેખ કર્યો છે.

સીરિયા, ઇરાક, તુર્કી અને સંયુક્ત આરબ અમીરાતના નેતાઓએ પણ અભિનંદન સંદેશા મોકલ્યા.

ગાઝાનું શાસન કરનાર પેલેસ્ટિનિયન કટ્ટરપંથી જૂથ હમાસના પ્રવક્તાએ પણ ઈરાનની સમૃદ્ધિ માટે પ્રાર્થના કરી અને રેસીને અભિનંદન પાઠવ્યા.

જોકે, માનવાધિકાર જૂથોનું કહેવું છે કે રાયસી દ્વારા કરવામાં આવેલા અત્યાચારની તપાસ થવી જોઇએ.

હ્યુમન રાઇટ્સ વ Watchચના માઇકલ પેજે જણાવ્યું હતું કે, ઈરાનના હાલના ઇતિહાસમાં સૌથી વિકરાળ ગુના રાયસીની દેખરેખ હેઠળ ઇરાનની રૂservિચુસ્ત ન્યાયતંત્રના વડા તરીકે કરવામાં આવ્યા છે. તેમની તપાસ થવી જોઈએ અને જવાબદારી નિશ્ચિત હોવી જોઇએ અને ઉચ્ચ હોદ્દા પર નિયુક્તિ ન કરવી જોઈએ.

https://twitter.com/ImranKhanPTI/status/1406216680259395592  

કાળી પાઘડી પહેરનાર ઉમરા કોણ છે?

ઈરાનની ન્યાયતંત્રના વડા ગણાતા મૌલવી રૈસીએ ઈરાની મતદારોને આકર્ષિત કરવાનો પ્રયાસ કરી એમ કહીને કે તેઓ ઈરાનમાં ફેલાયેલા કથિત ભ્રષ્ટાચારને દૂર કરવા અને ઈરાનની આર્થિક સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવાનો શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે.

જો કે, ઘણા લોકો, ખાસ કરીને માનવાધિકાર કાર્યકર્તાઓએ 80 ના દાયકામાં રાજકીય કેદીઓને ફાંસી આપવામાં તેમની ભૂમિકા વિશે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી.

હુઝાત-ઉલ-ઇસ્લામ સૈયદ ઇબ્રાહિમ રૈસી, જેનો જન્મ 14 ડિસેમ્બર 1960 ના રોજ મશહદ, ઉત્તર-પૂર્વી ઇરાનમાં થયો હતો, તે કટ્ટરપંથી વિચારધારાના ચાહક હોવાનું કહેવાય છે.

રૈસી ઈરાનની સૌથી સમૃદ્ધ સામાજિક સંસ્થા અને મશાદ શહેરમાં આઠમા શિયા ઇમામના પવિત્ર તીર્થસ્થાન અસ્તાન-એ-કુદ્સના આશ્રયદાતા પણ રહી ચૂક્યા છે.

બીબીસી મોનિટરિંગ મુજબ, ઉમરાવો હંમેશા કાળી પાઘડી પહેરે છે જે પ્રતીક કરે છે કે તેઓ મુસ્લિમોના છેલ્લા પ્રબોધક સૈયદ અને મુહમ્મદના વંશજ છે.

ચૂંટણી પૂર્વે રાયસીને ‘મધ્યમ’ ગણાતા રાષ્ટ્રપતિ હસન રુહાનીના અનુગામીની રેસમાં અગ્રણી તરીકે જોવામાં આવતા હતા, અને એવું પણ માનવામાં આવતું હતું કે તેઓ આગામી સમયમાં સુપ્રીમ લીડર આયતુલ્લાહ અલી ખમાનીના અનુગામી પણ હોઈ શકે છે.

વ Washingtonશિંગ્ટન પોસ્ટમાં પ્રકાશિત થયેલા અહેવાલ મુજબ બીબીસી મોનિટરિંગે કહ્યું છે કે રાયસીને આયતુલ્લાહ અલી ખમાનીના સંભવિત અનુગામી તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે.

એવું માનવામાં આવે છે કે ખમેની હવે 82 વર્ષના છે અને તેના અનુગામીને શોધવું હવે ટોચની અગ્રતા છે.

રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી સુપ્રીમ લીડરના પદ માટે માર્ગ મોકળો કરશે?
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી પૂર્વે વાલી પરિષદે ઉમેદવારો માટે કડક નિયમો લાગુ કર્યા હતા. પરિણામે, રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે માત્ર સાત ઉમેદવાર જ ચૂંટણી લડવામાં સફળ થયા હતા, જેમાંથી પાંચ કટ્ટરપંથી અને બે ઉદાર માનવામાં આવે છે.

ભૂતપૂર્વ સંસદ અધ્યક્ષ અલી લારીજાની સહિતના કેટલાક ઉમેદવારો રાષ્ટ્રપતિ પદની રેસમાં પ્રવેશ્યા તે પહેલાં જ તેમને અયોગ્ય ઠેરવવામાં આવ્યા હતા.

સી.એન.એન. માં પ્રકાશિત સમાચારો અનુસાર, આ કામ કર્યા પછી, તે કોઈપણ વિરોધ વિના રીસી માટે આ ચૂંટણી જીતવા જેવું થઈ ગયું હતું.

અલ અરેબિયાના જણાવ્યા અનુસાર, અલી લારીજાનીની અયોગ્યતા પછી, ઘણાની અપેક્ષા છે કે આયતુલ્લાહ અલી ખમાનીએ આ બાબતમાં દખલ કરશે અને વાલી પરિષદના નિર્ણયને ઉલટાવી શકે.

જો કે, ખમેનીએ માત્ર આ નિર્ણયને પોતાનું સંપૂર્ણ સમર્થન આપ્યું જ નહીં પરંતુ ચૂંટણીનો બહિષ્કાર કરવાની માંગ કરનારાઓની આકરી ટીકા પણ કરી.

આ પણ વાંચો- ઈરાન રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી: નવા નેતા પાસેથી અપેક્ષાઓ અને પડકારો શું છે
2020 ના આ ફેબ્રુઆરીના ફોટામાં અલી લારીજાની

બોબી ઘોષે બ્લૂમબર્ગમાં લખ્યું છે કે ખામ્નેઇએ ગાર્ડિયન કાઉન્સિલ પર તેમની પકડનો ઉપયોગ કરી દીધો હતો અને પહેલાથી જ પોતાના પ્રિય ઉમેદવારને પડકાર આપનારાઓને રેસમાંથી બહાર કા pulled્યા હતા.

તેઓ લખે છે કે આ દેશની અર્થવ્યવસ્થા અને વિદેશી નીતિને સંભાળવા કરતા દેશને સંભાળવાની બાબતમાં વધુ છે, અને ઉમાની ઇચ્છે છે કે તેમનો અનુગામી પણ આવા જ વિચારોનો હોય.

આયતુલ્લાહ અલી ખમાની પોતે સુપ્રીમ લીડર બનતા પહેલા બે વાર રાષ્ટ્રપતિ રહી ચૂક્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, એવું માનવામાં આવે છે કે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં વિજય મેળવ્યા પછી, ધનિક લોકોનો માર્ગ આ પદ સુધી પહોંચવાનું સરળ બનશે.

વ Washingtonશિંગ્ટન પોસ્ટમાં પ્રકાશિત અહેવાલમાં જણાવ્યા પ્રમાણે રૈસી ખમેનીના સૌથી વિશ્વાસપાત્ર લોકોમાંના એક છે અને બંને દેશ અને સરકાર ચલાવવા માટે ઇસ્લામિક ન્યાય પ્રણાલીના પક્ષમાં છે.

રાયસીનું માનવું છે કે દેશને વિદેશી રોકાણોની જરૂર નથી અને યુ.એસ. સાથે વાતચીત આગળ ન વધવી જોઈએ.

જો કે, ખમીનીએ આર્થિક પ્રતિબંધો હટાવવા માટે અમેરિકા સાથેની વાતચીતને સમર્થન આપ્યા પછી રાયસીએ આને સમર્થન આપ્યું હતું.

આ પણ વાંચો- ઈરાન રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી: કોણ હરીફાઈમાં હતા?

રાયસીએ સુપ્રીમ લીડર બનવાની અફવાઓને નકારી ન હતી
રાયસીએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત 1979 ની ઈરાન ક્રાંતિ પછી જ કરી હતી.

1978-79 માં, પહેલવી વંશના મોહમ્મદ રેઝા શાહ પહેલવીના શાસનની વિરુદ્ધ ઈરાનમાં ઇસ્લામિક ક્રાંતિની શરૂઆત થઈ, જેમાં તે સમયના ધાર્મિક લોકો, શ્રીમંત વર્ગ, વેપારી વર્ગ અને ચિંતકો જોડાયા. આ ચળવળ પછી, ઇસ્લામિક રિપબ્લિક ઓફ ઇરાનની પહેલવી શાસન સમાપ્ત કરીને સ્થાપિત કરવામાં આવી હતી.

આ આંદોલનનું નેતૃત્વ આયતુલ્લાહ ખોમેનીએ કર્યું હતું, ત્યારબાદ તેઓ દેશના પહેલા રેહબાર-એ-અલા એટલે કે ઈરાનના સુપ્રીમ લીડર બન્યા. ઈરાનમાં, રેહબર-એ-અલા એટલે કે સુપ્રીમ લીડરને દેશની સૌથી મોટી ધાર્મિક અને રાજકીય સત્તા માનવામાં આવે છે. તે સેનાના કમાન્ડર-ઇન-ચીફ પણ છે.

આયતુલ્લાહ ખોમેનીએ 1989 માં તેમના મૃત્યુ સુધી આ પદ સંભાળ્યું હતું. તેઓને બે પુત્રો, મુસ્તફા ખમેની અને અહેમદ ખમેની હતા. વર્તમાન સુપ્રીમ લીડર આયતુલ્લાહ અલી ખમાની એ અહેમદ ખામનીનો પુત્ર છે જે 1989 માં સુપ્રીમ લીડર બન્યો હતો.

બીબીસી પર્સિયન સર્વિસના રાણા રહીમપૂરે એક લેખમાં લખ્યું છે કે રાયસીએ ક્યારેય સુપ્રીમ લીડર બનવાની અફવાઓનો ઈનકાર કર્યો ન હતો અને તેમના ઘણા પગલાઓ પણ દર્શાવે છે કે તેમને આ પદ માટે તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યા છે.

હસન રુહાની કરતા ઓછા લોકપ્રિય
રાયસી ન્યાયતંત્રમાં વિવિધ હોદ્દા પર ફરજ બજાવી ચૂક્યા છે અને સુપ્રીમ લીડરની પસંદગી કરતા નિષ્ણાત પરિષદના સભ્ય અને ત્યારબાદ અધ્યક્ષ રહી ચૂક્યા છે.

1988 માં તેહરાન ઇસ્લામિક ક્રાંતિ કોર્ટના નાયબ ફરિયાદી તરીકે ચાર સભ્યોના વિશેષ કમિશનના સભ્ય તરીકે કામ કરતી વખતે (કમિશન અહેવાલ મુજબ યુ.એસ. દ્વારા ડેથ કમિશન કહેવાતું હતું), ડાબેરી નેતાઓ, રાજકીય કેદીઓને સામૂહિક રીતે ફાંસીની સજા આપવા માટે તે ચાર સભ્યોના વિશેષ કમિશનની સભ્ય તરીકેની હતી. , અને અસંતુષ્ટ હતા.

આ ઘટના પછી, દેશની અંદર તેની લોકપ્રિયતા ઓછી થઈ ગઈ.

આ પછી, હસન રુહાની સામે 2017 ની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં તેમને માત્ર 38.5 ટકા મતો મળ્યા હતા. પરંતુ ચૂંટણીમાં હારનો સામનો કરવો પડ્યો હોવા છતાં, રાયસીને માર્ચ 2019 માં આયતુલ્લાહ અલી ખમાનીએ ન્યાયતંત્રનો વડા બનાવ્યો હતો.

આ પહેલા તે મશાદના આઠમા શિયા ઇમામ અલી રઝાની મસ્જિદનું નિરીક્ષણ કરતી સંસ્થા અસ્તાને કુડસ રઝાવીના આશ્રયદાતા હતા.

નવેમ્બર 2019 માં, યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટે રીસી સહિત આઠ અન્ય પર પ્રતિબંધો લાદ્યા હતા. યુ.એસ.નું માનવું હતું કે આ બધા આયતુલ્લાહ અલી ખામનીની ખૂબ નજીક છે અને માનવાધિકારના ઉલ્લંઘનમાં સામેલ છે.

17 એપ્રિલ 2019 ના રોજ, યુ.એસ.એ ઈરાની રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ કોર્પ્સ (આઈઆરજીસી) ને આતંકી સંગઠન તરીકે નિયુક્ત કર્યા. આ પછી, આઈઆરજીસીના કેટલાક અધિકારીઓ સહિત રાયસીનું ઇન્સ્ટાગ્રામ એકાઉન્ટ પણ સ્થગિત કરવામાં આવ્યું હતું.

રૈસી આઈઆરજીસીના સભ્ય નહોતા. આવી સ્થિતિમાં, તેના એક દિવસ પછી તેનું ખાતું ફરીથી સ્ટોર કરવામાં આવ્યું.