ગુજરાતમાં સારસની વસ્તી 500 થી વધીને 1,254 થઈ

Stork population in Gujarat increases from 500 to 1,254 गुजरात में सारस की आबादी  500 से बढ़कर 1,254 हो गई

અમદાવાદ, 6 ફેબ્રુઆરી, 2024
નવ વર્ષના અંતે સ્ટોર્કની વસ્તીમાં 750 નો વધારો થયો. રાજ્યમાં 1800 થી 2000 ક્રેનની વસ્તીમાંથી 60 ટકાથી વધુ નડિયાદના આણંદ વિસ્તારમાં જોવા મળે છે. 150 ટકાનો વધારો થયો છે.

રાજ્યમાં યુપીએલ દ્વારા સ્ટોર્ક બર્ડના સંરક્ષણ અને સંરક્ષણ માટે પ્રોજેક્ટ હેઠળ કામગીરી કરવામાં આવી રહી છે. જ્યારે રાજ્યમાં સ્ટોર્કની સરેરાશ વસ્તી 1800 થી 2000 છે, ત્યારે આણંદ-ખેડા જિલ્લાની સરહદ પર 9 વર્ષ પછી સ્ટોર્કની સંખ્યા બમણી થઈ ગઈ છે.

સારુસ ક્રેન વૈશ્વિક સ્તરે સૌથી વધુ ઉડતું પક્ષી છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય યુનિયન ફોર કન્ઝર્વેશન ઓફ નેચરની રેડ લિસ્ટ હેઠળ તેને સંવેદનશીલ પક્ષી તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યું છે. સામાન્ય રીતે માનવ વસવાટની આસપાસ ભીની ભીની જમીનમાં રહેતા, સ્ટોર્કને ખોરાક અને સંવર્ધન માટે કૃષિ વિસ્તારો પર આધાર રાખવો પડે છે.

સ્ટોર્કની વસ્તીમાં ઘટાડો થવાના કારણો પૈકી, પર્યાવરણવાદીઓ માને છે કે ભીની જમીનોના નુકશાન સાથે રહેઠાણની ખોટ એ મુખ્ય કારણ છે. આણંદ-ખેડા જિલ્લાની સરહદે આવેલા માતરણા પરગણામાં 2015થી આ પ્રોજેક્ટ ચાલી રહ્યો છે.

નવ વર્ષ પછી, અહીં સ્ટોર્કની સંખ્યા બમણીથી વધુ થઈ ગઈ છે. વર્ષ 2015માં યુપીએલ સરસ ક્રેન કન્ઝર્વેશન પ્રોજેક્ટમાં 500 ક્રેન્સ જોવા મળી હતી. ત્યારબાદ સંગઠને ખેડૂતો અને ગ્રામજનો સાથે મળીને સ્ટોર્કના સંરક્ષણ અને સંરક્ષણને ધ્યાનમાં રાખીને આ પ્રોજેક્ટનો સર્વગ્રાહી વિકાસ કર્યો, 9 વર્ષના અંતે સ્ટોર્કની સંખ્યા બમણીથી વધીને 750 થઈ ગઈ. જેથી હવે કુલ 1254 ક્રેઈન કુદરતી વાતાવરણમાં ફરતી જોવા મળે છે. સ્ટોર્કના સંરક્ષણ અને સંરક્ષણ માટે કામ કરતી એક સંસ્થાના કાર્યકર્તાએ જણાવ્યું કે ઉત્તર પ્રદેશમાં સૌથી વધુ સ્ટોર્ક જોવા મળે છે અને તેને રાજ્ય પક્ષીનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો છે. તે ત્યાંની ક્રેનને આપવામાં આવી હતી. આ ઉપરાંત રાજસ્થાન અને ગુજરાતમાં સ્ટોર્કની વસ્તી જોવા મળે છે. ગુજરાતમાં 1800 થી 2000 સ્ટોર્કની સરેરાશ વસ્તીમાંથી 60 ટકાથી વધુ પેરીજી વેટલેન્ડ્સમાં જોવા મળે છે.

ખેડૂતો સાથે રહેવા માટે ટેવાયેલા અને પાણી સાથે સંકળાયેલા, સ્ટોર્ક જુલાઈથી ઓક્ટોબર સુધી માળો બાંધે છે. દર વર્ષે 21મી જૂને સ્ટોર્ક બર્ડની વસ્તી ગણાય છે. જેમાં સવારે 7 થી સાંજના 6 વાગ્યા સુધી સંસ્થાની ટીમ દ્વારા 155 ગામોના નાના-મોટા તળાવો અને વેટલેન્ડ પર સ્ટોર્કની વસ્તી ગણતરી કરવામાં આવી હતી. વસ્તી ગણતરી બે વખત હાથ ધરવામાં આવે છે.

2015 થી પેરિએજ ખાતેના વેટલેન્ડમાં આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ સ્ટોર્કની વસ્તીનો ડેટા વાર્ષિક રેકોર્ડ કરવામાં આવે છે.

વર્ષ નંબર
2015 – 500
2016 – 544
2017 – 657
2018 – 726
2019 – 772
2020 – 829
2021 – 915
2022 – 992
2023 – 1254