કોણ છે ગીતા ગોપીનાથન ? મોદીની આર્થિક નિષ્ફળતા અંગે જે કહ્યું તે સાચું પડ્યું

મોદીની ખરાબ આર્થિક નીતિઓનો ભારતની પ્રજા ભોગ બની ચૂકી છે. નોટબંધી પછી ભારતમાં શું થવાનું છે તે અંગે વિશ્વના જાણિતા અર્થશાસ્ત્રી ગીતા ગોપીનાથે જે કંઈ કહ્યું હતું તે સાચુ પડ્યું છે. દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કઈ રીતે બરબાદ કરી મૂક્યો છે તે અંગે તેમણે જે કંઈ કહ્યું તે સાચું ઠર્યું છે. વિશ્વ બેંકે 23 જાન્યુઆરી 2020ના દિવસે ભારતને વિકાસ શીલ દેશમાંથી દૂર કરીને પાકિસ્તાનની હરોળમાં મૂકી દીધો છે. આટલી ખરાબ હાલત થવાની છે તે ગીતાએ અગાઉ કહ્યું હતું.

શું કહે છે ગીતા ગોપીનાથન

આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (આઇએમએફ) એ ભારતને વૈશ્વિક આર્થિક વૃદ્ધિ દરના અંદાજમાં થયેલા ઘટાડાને જવાબદાર ગણાવ્યું છે. ભારત અને અન્ય કેટલીક ઉભરતી અર્થવ્યવસ્થાની મંદીને જોતાં આઇએમએફ ઓક્ટોબરમાં વૈશ્વિક આર્થિક વૃદ્ધિના અંદાજમાં લગભગ 0.1 ટકાનો ઘટાડો કર્યો હતો. આઈએમએફના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી ગીતા ગોપીનાથે જણાવ્યું હતું કે આ ઘટાડોનો 80 ટકા હિસ્સો ભારતની આર્થિક મંદીના કારણે છે. તેણે દાવોસમાં ‘ઇન્ડિયા ટુડે’ ચેનલ સાથેની વાતચીતમાં આ વાત કરી હતી. તે ત્યાં વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમની બેઠકમાં ભાગ લઈ રહી છે.

તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું, “અમારા અનુમાન મુજબ વૈશ્વિક આર્થિક વિકાસ દર 2019 માં 2.9 ટકા રહેશે, જ્યારે 2020 માં આ આંકડો 3.3 ટકા હોઈ શકે છે. આવતા વર્ષ (2020) નો આંકડો Octoberક્ટોબરના અંદાજ કરતાં 0.1% ઓછો છે. ”પૂછવામાં આવ્યું કે શું ભારતમાં આર્થિક મંદીના કારણે વૈશ્વિક અનુમાનો પર અસર પડી છે? આ અંગે ગીતાનો જવાબ હતો, “સરળ ગણિત સૂચવે છે કે તે 80 ટકાથી વધુ હશે.”

ભાંગી પડેલી ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને પાટા પર લાવવા વિશે વાત કરતાં તેમણે કહ્યું હતું કે – આપણે દેશને સુધરતી જોઈ રહ્યા છીએ. આગામી નાણાકીય વર્ષમાં નોંધપાત્ર સુધારો થઈ શકે છે. આખી સિસ્ટમમાં સારી માત્રામાં કેશ છે. કોર્પોરેટ ટેક્સ પર છૂટ પણ છે – આ બધી બાબતો પુન:પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરી શકે છે. ગોપીનાથે કહ્યું, “સૌથી મોટી સમસ્યા / નબળાઇ એ રોકડ અથવા ક્રેડિટનો અભાવ છે, જેનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ. આવી સ્થિતિમાં, તેને દૂર કરવા માટે કેટલીક નીતિઓ હોવી જોઈએ. જો કે, આ દરમિયાન એનપીએ સંબંધિત અન્ય સમસ્યાઓ .ભી થતી નથી. તે પહેલું પગલું હોવું જોઈએ. ”

આઈએમએફના ચીફ ઇકોનોમિસ્ટ 2019 માં બન્યા
ઓક્ટોબર 2018 માં, ગીતાને આઇએમએફના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી તરીકે નિમવામાં આવ્યા હતા. જો કે, તેમણે 1 જાન્યુઆરી, 2019 ના રોજ ચાર્જ સંભાળ્યો હતો. આ પદ પર નિમણૂક કરનારી તે પ્રથમ મહિલા છે. તેમણે આઇએએમએફમાં મૌરિસ એબ્સફેલ્ડની જગ્યા લીધી, જે 31 ડિસેમ્બરે નિવૃત્ત થયા.

ગોપીનાથને આઇએમએફના ચીફ ઇકોનોમિસ્ટ અને તેના સંશોધન વિભાગના ડિરેક્ટર નિમવામાં આવ્યા છે. તે હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાં આંતરરાષ્ટ્રીય અધ્યયન અને અર્થશાસ્ત્રના પ્રોફેસર છે. તે રાષ્ટ્રીય આર્થિક સંશોધન બ્યુરોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાં અને મ Macક્રોઇકોનોમિક્સ પ્રોગ્રામના સહ-નિર્દેશક પણ છે. તે કેરળ સરકારની આર્થર સલાહકાર તરીકે રહી ચૂકી છે.

ગયા વર્ષે મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી બન્યા

ગયા વર્ષે ઓક્ટોબરમાં ગીતા ગોપીનાથને આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (આઈએમએફ) ના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા. તેમણે 1 જાન્યુઆરી, 2019 થી આ પદ સંભાળ્યું હતું. આ જવાબદારી સંભાળનાર તે પ્રથમ મહિલા છે.

તેમને આ નાણાકીય સંસ્થાના મુખ્ય આર્થિક સલાહકારની જવાબદારી એવા સમયે આપવામાં આવી છે જ્યારે આર્થિક વૈશ્વિકરણની ટ્રેન વિરુદ્ધ દિશા તરફ વળી રહી છે અને તે બહુપક્ષીય સંસ્થાઓ માટે પણ પડકારો ઉભી કરે છે.

47 વર્ષીય ગીતા ગોપીનાથ હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાં અર્થશાસ્ત્ર ભણાવી રહી છે. તેમણે આઈએએમએફમાં મૌરિસ એબ્સફેલ્ડને બદલ્યો, જે 31 ડિસેમ્બરે નિવૃત્ત થયા. તેણીને નાણાકીય ભંડોળના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી અને તેના સંશોધન વિભાગના નિયામક તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.

1 ઓક્ટોબર 2018 ના રોજ તેની નિમણૂકની ઘોષણા કરતા આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળના તત્કાલિન મેનેજિંગ ડિરેક્ટર ક્રિસ્ટીન લેગાર્ડે ગીતા ગોપીનાથને વિશ્વના એક અનોખા અને અનુભવી અર્થશાસ્ત્રી તરીકે વર્ણવ્યા. તેમણે કહ્યું કે ગીતા વિશ્વની મહિલાઓ માટે એક રોલ મ modelડેલ છે. તે આઈએમએફના 11 મા મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી છે. ગીતા ગોપીનાથ કેરળ સરકારના પ્રખ્યાત શિક્ષણશાસ્ત્રી અને આર્થિક સલાહકાર રહી ચૂક્યા છે.

તેમણે તાજેતરમાં હાર્વર્ડ ગેઝેટ સાથેની વાતચીતમાં તેમની નિમણૂકને મહાન સન્માન ગણાવી. આ વાર્તાલાપમાં, તેમણે કહ્યું હતું કે તે મુદ્દાઓમાંથી તે સંશોધન કરવા માંગે છે તે તે છે કે આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર અને નાણાંમાં યુ.એસ. દ્વારા વર્ચસ્વ કરન્સીની ભૂમિકા શું છે.

દિલ્હીથી હાર્વર્ડનો અભ્યાસ

ભારતીય મૂળની ગીતા ગોપીનાથનો જન્મ 8 ડિસેમ્બર, 1971 ના રોજ કોલકાતામાં થયો હતો, પરંતુ તેમનું પ્રારંભિક શિક્ષણ મૈસુર (કર્ણાટક) ની નિર્મલા કોન્વેન્ટ સ્કૂલમાંથી થયું હતું. તેના માતાપિતા મૂળ કેરળના કન્નુરમાં રહેતા હતા.

ગોપીનાથે દિલ્હી સ્કૂલ ઓફ ઇકોનોમિક્સ અને યુનિવર્સિટી ઓફ વોશિંગ્ટનમાંથી એમએની ડિગ્રી મેળવી છે. તે હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાં આંતરરાષ્ટ્રીય અભ્યાસ અને અર્થશાસ્ત્રની પ્રોફેસર રહી ચૂકી છે. આ પહેલા તે શિકાગો યુનિવર્સિટીમાં સહાયક પ્રોફેસર હતી. તેમણે નવી દિલ્હીની લેડી શ્રી રામ કોલેજમાંથી સ્નાતકની ડિગ્રી મેળવી.

ભારતના નાણાં મંત્રાલયની જી -20 સલાહકાર સમિતિમાં પણ તેમને પ્રતિષ્ઠિત સભ્ય તરીકે શામેલ કરવામાં આવ્યા છે. તેમણે આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપક અર્થશાસ્ત્ર અને વ્યવસાય અંગેના સંશોધનમાંથી વર્ષ 2001 માં પ્રિંસ્ટન યુનિવર્સિટીમાંથી અર્થશાસ્ત્રમાં પીએચડી મેળવ્યો.

ગીતાના પતિનું નામ ઇકબાલ ધાલીવાલ છે, જે અર્થશાસ્ત્રમાં સ્નાતક છે અને 1995 બેચના આઈ.એ.એસ. ટોપર છે. ઇકબાલ આઈએએસની નોકરી છોડીને પ્રિન્સટ toન અભ્યાસ કરવા ગયો હતો. ગીતાના પતિ અને એક દીકરાનો પરિવાર હાલમાં કેમ્બ્રિજ (યુકે) માં રહે છે.

નોટબંધીની કડવી ટીકા કરી હતી

આઇએમએફના સર્વોચ્ચ અર્થશાસ્ત્રીના પદ પર ચૂંટાયા પછી ગોપીનાથનું એક નિવેદન સમાચારોમાં હતું. એક સમયે તેમણે ભારતમાં નોટબંધીની આકરી ટીકા કરી હતી. તેની તે વસ્તુઓ હવે વાયરલ થઈ રહી છે. એક ઇન્ટરવ્યૂમાં ગોપીનાથે કહ્યું હતું કે કોઈ મોટો અર્થશાસ્ત્રી નોટબંધીને ન્યાય આપી શકે નહીં. ગોપીનાથે એમ પણ કહ્યું હતું કે બધી રોકડ ન તો કાળા નાણાં છે અને ન ભ્રષ્ટાચાર.

ગોપીનાથે એમ પણ કહ્યું હતું કે વિકસિત દેશ માટે નોટબંધી એ ખૂબ કડક નિર્ણય છે. તે ખતરનાક તેમજ હાનિકારક છે જે કેટલાક ક્ષેત્રોમાં કાયમી નુકસાન પહોંચાડે છે.

આઇએમએફના તાજેતરના અંદાજ મુજબ, વૈશ્વિક વિકાસ દર 2019 માં 2.9 ટકા, 2020 માં 3.3 ટકા અને 2021 માં 3.4 ટકા રહેશે. નાણાકીય નિધિએ 2019 માટે ભારતની આર્થિક વૃદ્ધિની આગાહી ઘટાડીને 4.8 ટકા કરી દીધી છે. 2020 અને 2021 માં તે અનુક્રમે 5.8 ટકા અને 6.5 ટકા હોવાનો અંદાજ છે. ભારતના જન્મેલા આઇએમએફના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી ગીતા ગોપીનાથે જણાવ્યું હતું કે નોન-બેંકિંગ નાણાકીય ક્ષેત્રમાં નરમાઈ અને ગ્રામીણ આવકમાં નબળા વિકાસને કારણે ભારતના આર્થિક વિકાસ દરના અંદાજને ઓછા કરવામાં આવ્યા છે. આ નિવેદન બાદ ગીતા ગોપીનાથ ચર્ચામાં આવ્યા છે.

ભારતથી જન્મેલી ગીતા ગોપીનાથ આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (આઇએમએફ) ની પ્રથમ મહિલા મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી છે. 2019 માં તેણે આ પદ સંભાળ્યું હતું. આઈએમએફના એક નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તે આર્થિક સલાહકાર અને સંસ્થાના સંશોધન વિભાગના ડિરેક્ટર બની છે. તેમણે મurરિસ stસ્ટફેલ્ડની જગ્યા લીધી, જેમણે 2018 ના અંતમાં નિવૃત્તિ લેવાની જાહેરાત કરી.

આઈએમએફ વૈશ્વિક સ્તરે નાણા અને અર્થતંત્રના ક્ષેત્રમાં કાર્યરત એક મોટી આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા છે. ગીતા આ પદ પર રહેલી બીજી ભારતીય છે. તેમના પહેલાં આરબીઆઈના ભૂતપૂર્વ ગવર્નર રઘુરામ રાજન આ પદ પર હતા. ગીતા અમેરિકન નાગરિક અને ઓસીઆઈ કાર્ડ ધારક છે.

ગીતા ગોપીનાથનો જન્મ 1971 માં પશ્ચિમ બંગાળની રાજધાની કોલકાતામાં થયો હતો. તેમણે દિલ્હીની લેડી શ્રી રામ કોલેજમાંથી સ્નાતકની ડિગ્રી મેળવી. દિલ્હી સ્કૂલ ઓફ ઇકોનોમિક્સ અને વોશિંગ્ટન યુનિવર્સિટીમાંથી બે વાર માસ્ટર ડિગ્રી મેળવી છે. 2001 માં તેણે પ્રિન્સટન યુનિવર્સિટીમાંથી પીએચડી પૂર્ણ કરી. મેસેચ્યુસેટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજીના ઇકોનોમિક્સ વિભાગમાં ગરીબી એક્શન લેબમાં એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર એવા ઇકબાલસિંહ ધાલીવાલ સાથે તેના લગ્ન થયાં છે.

ગીતા ગોપીનાથે રાષ્ટ્રીય આર્થિક સમીક્ષાના સહ સંપાદક અને રાષ્ટ્રીય આર્થિક સંશોધન બ્યુરોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાં અને મ માક્રોઇકોનોમિક્સ પ્રોગ્રામના સહ-નિર્દેશક તરીકે પણ કાર્ય કર્યું છે. ગોપીનાથે વિનિમય દર, વેપાર અને રોકાણો, આંતરરાષ્ટ્રીય આર્થિક સંકટ, સંકટ, નાણાકીય નીતિ, દેવું અને બજાર સંકટ વિશે લગભગ 40 સંશોધન પત્રો લખ્યા છે.