નરેન્દ્ર મોદી સરકારનું આ સતત 13મું બજેટ છે, જેમાં બે વચગાળાના બજેટનો સમાવેશ થાય છે
શું સસ્તું અને શું મોંઘું
વિદેશી કંપનીઓ પર કોર્પોરેટ ટેક્સ ઘટાડીને 40% ને બદલે 35% કરાયો.
કેન્સરની સારવાર માટે વધુ ત્રણ દવાઓ પર કસ્ટમ ડિસ્કાઉન્ટ
મોબાઈલ ફોન, સંબંધિત પાર્ટસ, ચાર્જર પર કસ્ટમ ડ્યૂટીમાં ઘટાડો
એક્સરે ટ્યુબ પર ડિસ્કાઉન્ટ
મોબાઈલ ફોન અને ચાર્જર પર ડ્યુટી 15% ઘટાડી
25 મહત્વપૂર્ણ ખનિજો પરની ડ્યુટી નાબૂદ કરવામાં આવી છે
ફિશ ફીડ પર ડ્યૂટી ઘટાડી
દેશમાં બનેલું લેધર, કાપડ અને શૂઝ સસ્તા થશે
સોના અને ચાંદી પર 6% ઓછી ડ્યુટી
પ્લેટિનમ પર 6.4% ડ્યુટી ઘટાડી
પ્લાસ્ટિકની ચીજવસ્તુઓ પર આયાત ડ્યુટી વધારી છે
પેટ્રોકેમિકલ – એમોનિયમ નાઈટ્રેટ પર કસ્ટમ ડ્યુટી વધી
પીવીસી – આયાત ઘટાડવા માટે 10 થી 25 ટકા વધારો
હવાઈ મુસાફરી મોંઘી
સિગારેટ પણ મોંઘી થ
પ્લાસ્ટીક પર વેરો વધાર્યો છે.
ખેડૂતોને રાહતો નથી. પ્રાકૃત્તિક ખેતી માટે 1 કરોડ ખેડૂતોને જોડશે. પણ તે ખેડૂતોના ભોગે. ખેતી પ્રધાન નહીં વિદેશી ઉદ્યોગ માટે દ્વાર ખુલ્લા છે.
નાના ઉદ્યોગોને કોઈ ફાયદો નથી. વિદેશી કંપનીઓ માટે લાભ કરી આપ્યો છે.
ગુજરાત માટે કોઈ નવી યોજના નથી. રાહતો નથી. બીજા રાજ્યોને આપી છે.
પગાર
નવી ટેક્સ વ્યવસ્થા પસંદ કરનારા પગારદાર કર્મચારીઓ માટે સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શન 50 હજારથી વધારીને 75 હજાર રૂપિયા કરવામાં આવ્યું છે.
એન્જલ ટેક્સ નાબૂદ કરવામાં આવ્યો છે
3 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર કોઈ ટેક્સ નહીં લાગે.
3 થી 7 લાખ પર 5 ટકા
7 થી 10 લાખ પર 10 ટકા
10 થી 12 લાખ પર 15 ટકા
12 થી 15 લાખ પર 20 ટકા
15 લાખ પર 30 ટકા
સોનું
સોના પરની આયાત જકાત 15% થી ઘટાડીને 4% કરવાનો પ્રસ્તાવ. આનાથી અંદાજે રૂ. 982.16 કરોડના બ્લોક્ડ ફંડ્સ ખાલી થશે અને કાર્યકારી મૂડીને પ્રોત્સાહન મળશે.
તેમણે કહ્યું હતું કે એ જ રીતે અમે ચાંદી પરની આયાત ડ્યૂટી 10% થી ઘટાડીને 4% અને પ્લેટિનમ પર 12.5% થી ઘટાડીને 4% કરી રહ્યા છીએ.
સોનાના રોકાણકારો માટે લાંબા ગાળાની સમય મર્યાદા 36 મહિનાને બદલે 24 મહિનાની રહેશે. તે જ સમયે, લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન ટેક્સ 20 ટકાથી ઘટાડીને 12.5 ટકા કરવામાં આવ્યો છે.
ખેડૂતો માટે શું
કૃષિ અને સંલગ્ન ક્ષેત્રો માટે રૂ. 1.52 લાખ કરોડની જોગવાઈ.
ડિજિટલ પબ્લિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરથી ખેડૂતો અને તેમની જમીનોને ફાયદો થશે.
જમીનની નોંધણી પર 6 કરોડ ખેડૂતોની માહિતી લાવવામાં આવશે
5 રાજ્યોમાં નવા કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ જારી કરવામાં આવશે
સરકારનું ધ્યાન કુદરતી ખેતી વધારવા પર છે. જે ગ્રામ પંચાયતો આ યોજના અમલમાં મૂકવા માંગે છે તેમને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.
સરકાર 32 પાક માટે 109 જાતો લોન્ચ કરશે.
કઠોળ અને તેલીબિયાંની ઉત્પાદકતા અને સંગ્રહમાં વધારો કરશે.
એગ્રી સેસ 5 ટકાથી ઘટાડીને 1 ટકા કરવામાં આવ્યો છે.
શિક્ષણ
શિક્ષણ માટે 1.48 લાખ કરોડ રૂપિયાનું બજેટ છે. જે અગાઉના બજેટ કરતાં 32 ટકા વધુ છે.
નોકરીઓ અને કૌશલ્ય પ્રશિક્ષણ સંબંધિત પાંચ યોજનાઓની જાહેરાત કરી હતી. સરકાર 15,000 રૂપિયાની સહાય પૂરી પાડશે.
ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે 10 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન માટે નાણાકીય સહાયની જાહેરાત કરી છે.
ઇન્ટર્નશિપ 100 શહેરોમાં એક કરોડ યુવાનો માટે ઇન્ડસ્ટ્રીયલ કોરિડોર યોજના હેઠળ 12 પાર્ક મંજૂર કરવામાં આવશે અને દેશના 100 મોટા શહેરોમાં પીવાના પાણી અને સ્વચ્છતા માટેની યોજનાઓ લાવવામાં આવશે.
શિક્ષણ અને રોજગાર માટે 1.48 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવાનો પ્રસ્તાવ છે.
બેકારી 0000000000000000
યુવાનોને ઇન્ટર્નશિપની સાથે 5,000 રૂપિયાનું માસિક ભથ્થું પણ મળશે.
કોંગ્રેસે તાજેતરમાં પૂર્ણ થયેલી લોકસભા ચૂંટણીઓ માટે જાહેર કરેલા તેના મેનિફેસ્ટોમાં એપ્રેન્ટિસશીપના અધિકારનું વચન આપ્યું હતું, જે અંતર્ગત તેણે ડિપ્લોમા અને ડિગ્રી ધરાવતા બેરોજગાર યુવાનોને તાલીમ સાથે એક વર્ષ માટે દર મહિને 8500 રૂપિયા આપવાનું વચન આપ્યું હતું. કોંગ્રેસે આ કાર્યક્રમને ‘પહેલી નોકરી પાકી’ નામ પણ આપ્યું હતું.
ભૂતપૂર્વ નાણામંત્રી ચિદમ્બરમે ‘X’ પર પોસ્ટ કર્યું, ‘મને એ જાણીને આનંદ થયો કે માનનીય નાણામંત્રીએ ચૂંટણી પરિણામો પછી કોંગ્રેસનો લોકસભા 2024નો મેનિફેસ્ટો વાંચ્યો છે.
નાણામંત્રીએ કોંગ્રેસના ઢંઢેરામાં અન્ય કેટલાક વિચારોની નકલ કરી હોત.
019 થી 2024 ની વચ્ચે, જ્યારે કાર્યકારી વ્યક્તિઓની સંખ્યામાં અંદાજે 2.8 કરોડનો વધારો થયો છે અને બેરોજગાર વ્યક્તિઓની સંખ્યામાં પણ 1.2 કરોડનો વધારો થયો છે. આનો અર્થ એ થયો કે જ્યારે રોજગારી ધરાવતા લોકોનો હિસ્સો 7 ટકા વધ્યો છે, ત્યારે બેરોજગારોનો હિસ્સો સમાન સમયગાળા દરમિયાન આશ્ચર્યજનક રીતે 36 ટકા વધ્યો છે.
એનો મતલબ કે સરકારે રૂ. 5 હજારનું ભથ્થુ 1 કરોડ 20 લાખ યુવાનોને અત્યારે આપવું પડશે.
મહિને રૂ. 6 હજાર કરોડ અને વર્ષે રૂ. 72 હજાર કરોડ ભથ્થુ આપવું પડશે.
ગરીબી
ગરીબ કલ્યાણ યોજનાને 5 વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવી છે, જેનો લાભ દેશના 80 કરોડ લોકો લઈ રહ્યા છે.
મહિલા
મહિલાઓ દ્વારા રહેણાંક મિલકતોની ખરીદી પર ફી ઘટાડી શકે છે.
વ્યાજ સબસિડી
મહિલા કેન્દ્રિત વિકાસ માટે ₹3 લાખ કરોડથી વધુ.
ગ્રામીણ વિકાસ માટે ₹2.66 લાખ કરોડ આપવામાં આવ્યા છે.
આંધ્રપ્રદેશ અને બિહારને શું મળ્યું?
બજેટમાં આંધ્રપ્રદેશને 15,000 કરોડ રૂપિયાની નાણાકીય સહાય આપવામાં આવશે. બિહારમાં રસ્તાઓ માટે 26,000 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ છે. તમને જણાવી દઈએ કે આંધ્ર અને બિહારમાં ભાજપની ગઠબંધન સરકાર છે. નાણામંત્રીએ કહ્યું, “પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના હેઠળ, 3 કરોડ વધારાના મકાનો બનાવવામાં આવશે. નવા એરપોર્ટ, મેડિકલ કોલેજો બનાવવાની યોજના છે. પૂર્વીય ક્ષેત્રમાં ઔદ્યોગિક કોરિડોર બનાવવામાં આવશે, જેની હકારાત્મક અસર પડશે. અર્થતંત્ર.” તેમણે કહ્યું કે, બિહારના પીરપેંતી ખાતે 2400 મેગાવોટના નવા પાવર પ્લાન્ટની સ્થાપના સહિત પાવર પ્રોજેક્ટ્સ રૂ. 21,400 કરોડના ખર્ચે હાથ ધરવામાં આવશે. બિહારમાં નવા એરપોર્ટ, મેડિકલ કોલેજ અને સ્પોર્ટ્સ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બનાવવામાં આવશે. બહુપક્ષીય વિકાસ બેંકો પાસેથી બાહ્ય સહાય માટેની બિહાર સરકારની વિનંતીઓ પર ઝડપથી કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
વિશેષ નાણાકીય સહાય રૂ. 15,000 કરોડ
પટના-પૂર્ણિયા એક્સપ્રેસ વે, બક્સર ભાગલપુર એક્સપ્રેસ વે, બોધગયા-રાજગીર વૈશાલી દરભંગા એક્સપ્રેસ વેનું નિર્માણ કરવામાં આવશે.
બક્સરમાં ગંગા નદી પર બે લેનનો પુલ પણ બનાવવામાં આવશે. આ માટે 26000 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવશે.
બિહારના ગયામાં વિષ્ણુપદ મંદિર અને મહાબોધિ મંદિર કોરિડોર બનાવવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
21400 કરોડના ખર્ચે પીરપેઈન્ટીમાં 2400 મેગાવોટની ક્ષમતા ધરાવતો પાવર પ્લાન્ટ બનાવવામાં આવશે. બિહારમાં નવું એરપોર્ટ અને મેડિકલ કોલેજ પણ બનાવવામાં આવશે. બિહારને પણ મૂડી રોકાણ માટે મદદ આપવામાં આવશે. 15,000 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. પોલાવરમ સિંચાઈ પ્રોજેક્ટને પણ પૂર્ણ કરવા જઈ રહી છે. આંધ્ર પ્રદેશ પુનર્ગઠન અધિનિયમ હેઠળ, વિશાખાપટ્ટનમ-ચેન્નઈ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ કોરિડોરમાં કોપ્પર્થી વિસ્તાર અને હૈદરાબાદ-બેંગલુરુ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ કોરિડોરમાં ઓરવાકલ વિસ્તારના વિકાસ માટે ફંડ આપવામાં આવશે.
રાયલસીમા, પ્રકાશમ, નોર્થ કોસ્ટલ આંધ્ર માટે ફંડ આપવામાં આવશે.
બિહારમાં રસ્તાઓનું નેટવર્ક નાખવામાં આવશે, બજેટમાં 26 હજાર કરોડની જોગવાઈ
વિશાખાપટ્ટનમ-ચેન્નઈ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ કોરિડોરમાં કોપર્થી વિસ્તાર અને હૈદરાબાદ-બેંગલુરુ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ કોરિડોરમાં ઓરવાકલ વિસ્તારના વિકાસ માટે ફંડ આપવામાં આવશે
અમૃતસર-કોલકાતા ઇન્ડસ્ટ્રીયલ કોરિડોર હેઠળ ગયામાં એક ઔદ્યોગિક કેન્દ્ર બનાવવામાં આવશે.
પૂરનો સામનો કરવા માટે 25 હજાર વસાહતોમાં હવામાન અનુકૂળ રસ્તાઓ બનાવવા 11,500 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડશે. દર વર્ષે પૂરનો ભોગ બનેલા આસામને પૂર વ્યવસ્થાપન અને સંબંધિત પ્રોજેક્ટ માટે સહાય મળશે. હિમાચલ પ્રદેશ, જેણે પૂરને કારણે વ્યાપક નુકસાન સહન કર્યું છે, તેને પણ બહુપક્ષીય સહાય દ્વારા પુનર્નિર્માણ માટે સમર્થન મળશે. આ ઉપરાંત ભૂસ્ખલન અને વાદળ ફાટવાને કારણે ઘણું નુકસાન પામેલા ઉત્તરાખંડને પણ સહાય પૂરી પાડવામાં આવશે.
બિહારમાં રાજગીર અને નાલંદા માટે વ્યાપક વિકાસ પહેલ કરવામાં આવે.
પ્રવાસ
પર્યટન ક્ષેત્રમાં વિદેશી રોકાણને આકર્ષવા માટે, સંબંધિત નિયમો અને કાયદાઓ હેઠળ ઓટોમેટિક રૂટ હેઠળ પ્રવાસન અને હોસ્પિટાલિટી ઉદ્યોગમાં 100 ટકા સીધા વિદેશી રોકાણ (FDI)ને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
નાણાપ્રધાને 30 લાખથી વધુ વસ્તી ધરાવતા મોટા શહેરો માટે ‘ટ્રાન્ઝીટ’ આધારિત વિકાસ યોજનાઓની દરખાસ્ત કરી હતી
ભારતનો ફુગાવો સ્થિર છે, જે 4%ના લક્ષ્ય તરફ છે.
વ્યાપારી સ્તરે ખાનગી ક્ષેત્ર સંચાલિત સંશોધન અને નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રૂ. 1 લાખ કરોડનો ભંડોળ પૂલ પણ બનાવવામાં આવશે.
આગામી 5 વર્ષોમાં મૂડીખર્ચ માટે રૂ. 11,11,111 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. આ ભારતના જીડીપીના 3.4% છે. રાજ્ય સરકારો દ્વારા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે લાંબા ગાળાની વ્યાજમુક્ત લોન માટે રૂ. 1.5 લાખ કરોડ.
કુદરતી સૌંદર્ય, મંદિરો, શિલ્પો, મનોહર લેન્ડસ્કેપ્સ, વન્યજીવ અભયારણ્યો અને પ્રાચીન દરિયાકિનારા ધરાવતા ઓડિશામાં પ્રવાસનને પ્રોત્સાહન.
આદિવાસી ઉન્નત ગ્રામ અભિયાન શરૂ કરવામાં આવશે. આનાથી 63,000 ગામોને આવરી લેવામાં આવશે, જેનાથી 5 કરોડ આદિવાસી લોકોને ફાયદો થશે.
મહિલાઓ અને છોકરીઓને લાભ આપતી યોજનાઓ માટે 3 લાખ કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.