કમરના કે શરીરના દુઃખાવામાં નબળી થઈ ગયેલી નસોનો ઉપચાર

पीठ या बदन दर्द में कमजोर नसों का इलाज Treatment of weak nerves in back or body pain

જ્ઞાનતંતુઓની નબળાઈને તબીબી પરિભાષામાં ન્યુરોપથી કહેવામાં આવે છે, જે વિવિધ પ્રકારની ચેતા વિકૃતિઓને વ્યાખ્યાયિત કરે છે. આ ડિસઓર્ડર તમારા શરીરના એક અથવા વધુ ભાગોને અસર કરે છે અને જ્ઞાનતંતુઓને નબળી બનાવે છે. જો કે, કેટલીક વ્યક્તિઓ માટે આ સમસ્યા અસ્થાયી હોઈ શકે છે, જ્યારે અન્ય લોકો માટે તે આજીવન વેદનાનો સમાવેશ કરી શકે છે.

શરીરના કોઈપણ ભાગની નસો નબળી પડી ગઈ હોય તો ઘરે સારવાર કરી શકાય છે. નસ દબોવો નહીં. બને તેટલો આરામ કરો.
સોજો આવતો હોય તો બરફ અને ગરમ વસ્તુઓથી વારાફરતી સેક કરો. માલિશ કરો જેથી સોજો ઓછો થાય. માત્ર હળવા મસાજ કરો.

ચક્કર કે આંખે અંધારુ આવવું એ પણ એક સંકેત છે કે નસો નબળી છે કારણ કે રક્ત પરિભ્રમણ કરવામાં સક્ષમ નથી. અપચો કે અનિદ્રા જ્ઞાનતંતુઓની નબળાઈ પણ દર્શાવે છે.

જ્ઞાનતંતુઓની નબળાઇની સારવાર
જ્યારે આમાંના કોઈપણ લક્ષણો શરીરમાં થાય છે, ત્યારે જ્ઞાનતંતુઓ તીવ્ર પીડા અનુભવવા લાગે છે, જે મુશ્કેલીનું કારણ બની જાય છે.

1. પેપરમિન્ટ તેલ
જ્ઞાનતંતુઓને ખૂબ દુઃખ થાય છે, તો પેપરમિન્ટ તેલથી પીડાથી અસરગ્રસ્ત વિસ્તારની માલિશ કરો. તેનાથી ચેતાના દુખાવામાં રાહત મળશે.

2. સરસવનું તેલ
સરસવના તેલથી ચેતાના દુખાવામાં રાહત મળે છે. સરસવનું તેલ ગરમ કરો અને તેનાથી માલિશ કરો. ફાયદો થશે.

3. લવંડર ફૂલ
નહાવાના પાણીમાં લવંડરના ફૂલ અને તેની સોય નાંકીને સ્નાન કરો.

4. બોરની ગોટલી ઠળિયો – बेर की गुठलियों
જ્ઞાનતંતુઓની નબળાઈ દૂર કરવા માટે બોરના ઠળિયાને ગોળ સાથે ખાવાથી ચેતા મજબૂત થશે અને શરીર મજબૂત બનશે.

5. ગાયનું દૂધ
જ્ઞાનતંતુઓની નબળાઈને દૂર કરવા માટે ગાયના દૂધની સાથે માખણ અને સક્કર જ્ઞાનતંતુઓની નબળાઈમાં ઘણી હદ સુધી રાહત આપે છે.

6. કિસમિસ
કિસમિસ ખાવાથી જ્ઞાનતંતુની નબળાઇ માટે સારો ઉપચાર છે. ઉપયોગ ફક્ત શિયાળાની ઋતુમાં જ કરવો જોઈએ.

7. આયુર્વેદનો આધાર
અશ્વગંધા 100 ગ્રામ, સતાવર 100 ગ્રામ, બહિપત્ર 100 ગ્રામ, ઇસબગુલ 100 ગ્રામ, તાલ મીશ્રી 400 ગ્રામનું મિશ્રણ બનાવી સવાર-સાંજ દૂધ સાથે લેવું. લગભગ એક મહિનાના ઉપયોગ પછી શરીરની રક્ત ક્ષમતા વધે છે. નસમાં શક્તિ લાવે છે.

8. વ્યાયામ
જ્ઞાનતંતુઓમાં ખૂબ દુખાવો થાય છે, તો નિયમિત કસરત કરવી જોઈએ, જે જ્ઞાનતંતુઓ માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે અને તેમાં રહેલો ગઠ્ઠો પણ ધીમે ધીમે ઠીક થઈ જાય છે.

9. ભ્રાસ્તિક પ્રાણાયામ
જ્ઞાનતંતુના દર્દીઓ માટે ભ્રાસ્તિક પ્રાણાયામ કરવું પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.

10. અનુલોમ વિલોમ
અનુલોમ વિલોમ પ્રાણાયામ કરવાથી જ્ઞાનતંતુઓની સમસ્યા સંપૂર્ણપણે દૂર થઈ શકે છે અને જો લાંબા સમય સુધી કરવામાં આવે તો આ રોગ જડમૂળથી નાબૂદ થઈ જાય છે.

11. મસાજ ઉપાય
આખા શરીરની માલિશ કરવાથી તમામ સ્નાયુઓની આરામ વધારવામાં તેમજ અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં રાહત આપવામાં મદદ મળે છે.

ઘરેલું ઉપચાર
ચેતાની નબળાઈ માટે રોક મીઠું ઘરગથ્થુ ઉપચાર છે. સિંધાલુ કે રોક મીઠું સોજો ઘટાડે છે. સ્નાયુઓ અને ચેતા વચ્ચે સંતુલન સુધારે છે. તેમાં મેગ્નેશિયમ અને સલ્ફેટ છે જે તેના ગુણધર્મોના મુખ્ય સ્ત્રોત છે. ચેતા અને માંસપેશીઓની નબળાઈને રોક મીઠાના પાણીથી સ્નાન કરવાથી દૂર કરી શકાય છે. આ માટે જરૂરી ઘટકોમાં એક કપ રોક મીઠું અને એક ડોલ પાણીનો સમાવેશ થાય છે.
દુખાવાના ભાગને 20 મીનીટ સુધી રોક મીઠાના પાણીમાં રાખી મૂકવાથી રાહત થાય છે. આ પાણીથી સ્નાન કરી શકાય છે. બે દિવસમાં એકવાર કરવું. જ્યાં સુધી નસ સંપૂર્ણપણે રૂઝ ન આવે.

અશ્વગંધા
જ્ઞાનતંતુઓની નબળાઈ માટે અશ્વગંધા છે ઘરગથ્થુ ઉપચાર. અશ્વગંધા આપણા શરીરને હૂંફ, શક્તિ અને શક્તિ પ્રદાન કરે છે, જે જ્ઞાનતંતુઓની કામગીરીમાં સુધારો કરે છે. આયુર્વેદમાં તેના પાંદડા કરતાં પણ વધુ તેના મૂળનો ઉપયોગ થાય છે. તેના મૂળમાં નર્વસ સિસ્ટમને સુધારતા ગુણો જોવા મળે છે. આવશ્યક ઘટકોમાં એક ચમચી અશ્વગંધા પાવડર અને એક ગ્લાસ દૂધ અથવા એક ગ્લાસ પાણીનો સમાવેશ થાય છે. દરરોજ રાત્રે સૂતા પહેલા અને સવારે ઉઠ્યા પછી પીવો. લક્ષણો ઓછા થાય ત્યાં સુધી તેને એક મહિના સુધી લો.

કેમોલી
કેમોલી પાણીમાં નાંખી તેની ચાથી નર્વની નબળાઈથી છુટકારો મળે છે. દરરોજ ત્રણથી ચાર વખત કેમોલી ચા પીવી.
નસોની નબળાઈ માટે ગ્રીન ટી એક ઈલાજ. તેમાં L-theanine નામનું તત્વ હોય છે, જે મગજના સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. ગ્રીન ટી બેગ, એક કપ ગરમ પાણી ઠંડુ હુંફાળું કર્યા પછી મધ ઉમેરી શકાય છે. ત્રણ વખત ગ્રીન ટી પી શકો છો.

બલા કે ખપાટ

ખપાટનો છોડ એક ઔષધિ છે. ખપાટ નો રસ પીવાથી ઘણો ફાયદો થાય છે. તે માણસની ઉંમર, શરીરની શક્તિ, તેજ અને જાતીય શક્તિમાં વધારો કરે છે.
ખપાટના મૂળ નું તેલ દુખાવામાં ફાયદાકારક છે.

ખરેટીને આયુર્વેદમાં ‘બલા’ કહેવામાં આવે છે. જે ઉત્તમ બળપ્રદ, ઓજવર્ધક અને વાયુનાશક ઔષધિ છે. બલા મધુર, ભારે, સ્નિગ્ધ, ઠંડી, વાત-પિત્તશામક, ગ્રાહી, મૂત્રલ, હૃદ્ય, ગર્ભપોષક, બળવર્ધક, પુષ્ટિકર્તા, ઓજવર્ધક અને પીડાશામક છે તથા સોજા, લકવા, વાયુનાં દર્દો, રક્તપિત્ત, નેત્રરોગ, સંગ્રહણી, પ્રદર, શુક્રમેહ, કૃશતા, તાવ, ગરમીના ઝાડા, લોહીવા, શ્વેતપ્રદર, સંધિવા (gout), દૂઝતા હરસ જેવા અનેક રોગો મટાડે છે.

તેનાં મૂળ, પાન, બીજ અને પંચાંગ ઔષધ રૂપે વપરાય છે. આયુર્વેદનાં બલારિષ્ટ, બલાતેલ તથા બલાદ્યઘૃત તેમાંથી જ બને છે.

સંધિવા, લક્વો, કમરનો દુઃખાવો, કંપવા વગેરે બધા જ પ્રકારનાં વાયુનાં વિકારો પણ મટે છે. આયુર્વેદમાં વાયુનાં વિકારોમાં બલાતેલનાં માલીસનું સૂચન કરવામાં આવ્યું છે.

બલાતેલ બજારમાં તૈયાર મળી રહે છે. માલીસની સાથે બલાતેલ એક એક ચમચી સવાર-સાંજ પીવામાં આવે તો ઝડપથી ફાયદો થાય છે.
બલાનાં મૂળનો ઉકાળો કરીને રોજ સવારે પીવાથી કમર દુઃખવાની તકલીફો ઘટે છે.
બલાદિ ક્વાથ, બલાધ ધૃત, બલાધરિષ્ટ, ચંદનબલાલાક્ષાદિ તેલ વગેરે આયુર્વેદિય ઔષધોમાં બલા અન્ય ઔષધીઓ સાથે મુખ્ય રૂપમાં પ્રયોજાય છે. વાયુના રોગોમાં આ ઔષધો ઘણા ઉપયોગી છે.

બાલાનું સેવન કરવાથી સંધિવામાં રાહત રહે છે. 5-10 મિલિગ્રામ મૂળનો ઉકાળો દિવસમાં ત્રણ વખત પીવાથી આર્થરાઈટિસમાં ફાયદો થાય છે.
શારીરિક નબળાઈ દૂર કરવામાં પણ બલાનો છોડ ફાયદાકારક છે. બાલાના મૂળની છાલના પાવડરમાં સાકરના સરખા ભાગ મિક્સ કરો. આ ચુર્ણ લગભગ 3-5 ગ્રામ દૂધ સાથે સવાર-સાંજ સેવન કરો. પંચાંગના પાંદડા, છાલ, મૂળ વગેરેનો ઉકાળો બનાવો. તેને 3 મિલિગ્રામની માત્રામાં આપો. 50 ગ્રામ બાલા પંચાંગને 3-4 લિટર પાણીમાં ઉકાળીને સ્નાન કરવાથી રિકેટ્સમાં ફાયદો થાય છે. ઉકાળો તરીકે ઉપયોગ કરવાથી માથાનો દુખાવો, ગળાનો દુખાવો, કમરનો દુખાવો, માસિક સ્રાવ, કાનના રોગ, નાકના રોગ, આંખના રોગ અને જીભને લગતા રોગોમાં ફાયદો થાય છે.