ગુજરાતી
English
ઓનલાઇન મળતી જાણકારી કરતા પુસ્તકો દ્વારા મળતી જાણકારી વધારે ઉપયોગી અને મહત્વપૂર્ણ હોય છે, માટે બાળકોને માહિતી કે જ્ઞાન માટે ડિવાઇસને બદલે પુસ્તક આપો : કેન્દ્રીય મંત્રી સ્મૃતિ ઈરાની
ગાંધીનગર
ગાંધીનગર ખાતે આવેલી કર્ણાવતી યુનિવર્સિટીમાં યુથ પાર્લામેન્ટ ઑફ ઇન્ડિયા 2019નું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું, કાર્યક્રમની શરૂઆતમાં કેન્દ્રીય કાપડ અને મહિલા બાળવિકાસ મંત્રી સ્મૃતિ ઈરાનીએ જણાવાયું હતું કે,
મીડિયા અને એન્ટરટેઇન્મેન્ટ ઇન્ડસ્ટ્રી 2019માં 1,63,000 કરોડના આંકડાએ પહોંચી છે. 2024 સુધી આઆંકડો ત્રણ લાખ કરોડને પણ આંબી જશે, જો ડિજિટલ મીડિયાની વાત કરવામાં આવે તો 2016 સુધી 20 કરોડ જી.બી. ડેટાનો વપરાશ દર મહિને થતો હતો, આજ આંકડાને 2018માં માત્ર મુંબઇ શહેરના આંકડા સાથે સરખાવીએ તો એક મહિનામાં મુંબઈ 317 કરોડ જી.બી.ડેટાનો વપરાશ મુંબઈમાં જ થયો છે, જો મનોરંજન અને પારંપરિક મીડિયાની વાત કરવામાં આવે તો 70 ટકા લોકો એનો ઉપયોગ કરે છે જ્યારે ડિજિટલ પ્લેટફોર્મપર 25 ટકા લોકો સમય વ્યતિત કરે છે પણ ટ્રેડિશનલ મીડિયાની પોતાની એક માર્ગદર્શિકા છે.
જ્યારે ડિજિટલ મીડિયા જે આવનાર ચાર પાંચ વર્ષમાં વધારે વિકસિત થવાનું છે, તેના માટે કોઈ ચોક્કસ માર્ગદર્શિકા નથી પણ એક પૂર્વનિર્ધારિત માર્ગદર્શિકા મુજબ કામ કરે છે.
એ વાત સાચી છે કે આજે યુવાનો ડિજિટલ મીડિયા તરફ વધારે આકર્ષાયા છે, કેમ કે એમને કાંઈક નવું અને ક્રિએટિવ જોવું છે પણ આપણા દેશની વાસ્તવિકતા એ છે કે આપણા દેશના ઘરોમાં મોટા ભાગે એક જ ટીવી સેટ હોય છે, એનો અર્થ છે કે તમારા આખા પરિવાર પાસે સાથે બેસીને જોવાનું એક જ સાધન છે.
ઈરાનીએ જણાવ્યું કે, આપણને બધાને ખબર છે કે ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી ગેરકાયદે છે, આ એક એવો વિષય છે જે બધાને તકલીફ આપે છે, એટલે અમે છેલ્લા સંસદ સત્રમાં એક કાયદો લઇને આવ્યા, જેમાં ઓનલાઇન ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફીને આજીવન કારાવાસની સજા આપી શકાય એવો ગુનો ગણવામાં આવ્યો, ઉપરાંત અમે 377 એવી વેબસાઈટ હતી જેમના વિષયવસ્તુ ક્રિએટિવિટીના નામે બાળકોનું શોષણ કરતા હતા તેમને બંધ કરવાની સૂચના આપી.
આજે જ્યારે એક ઓનલાઇન મીડિયા માટે કોઈ ચોક્કસ નિયમો, માર્ગદર્શિકા જાહેર કરવાની વાત આવે છે એટલે યુવાનો એવું વિચારવા લાગે છે કે આ તો પુરાતન વિચારધારાના લોકો છે, એમને ખબર પડતી નથી પણ મોટા ભાગનાને ખબર નહિ હોય કે, યુ.કેમાં બોર્ડ કાસ્ટીંગ નિયમ અંતર્ગત ઓનલાઇન કન્ટેન્ટ માટે માર્ગદર્શિકા છે, જાપાન અને યુરોપિયન યુનિયન પણ ઓનલાઇન કન્ટેન્ટ માટે ચોક્કસ નિયમો ઘડવા માંગે છે, એટલે પ્રશ્ન એ થાય કે કેમ આવા નીતિ નિયમોની જરૂર છે તો જ્યારે તમે વિશ્વ તરફ નજર દોડાવશો તો ખ્યાલ આવશે કે આખા વિશ્વના 15 થી 24 વર્ષના 71 ટકા યુવાનો પોતાના માટે ઓનલાઇન કન્ટેન્ટનો ઉપયોગ કરે છે. યુવાનો દિવસેને દિવસે આ પ્લેટફોર્મનો વધારે ઉપયોગ કરવા માગે છે કેમ કે એમને કાંઈક નવા વિષયો, નવી વાતો વિચારો જાણવા છે પણ જેમ કહેવાય છે ને કે, હક્ક-ફરજ સાથે આવે છે હવે કોણ ફરજ પાડશે એ ચર્ચાનો વિષય છે.
યુનિસેફના રિપોર્ટ મુજબ 32 ટકા છોકરીઓ અને 33 ટકા છોકરાએ સેક્સુઅલી વાઈલેન્ટ કન્ટેન્ટ સામે ફરિયાદ કરી છે, એટલે એવું નથી કે માત્ર મહિલાઓ, પુરુષો પણ બાળકોને નુકશાન પહોંચાડે એવા ઓનલાઇન વિષય વસ્તુઓ સામે ફરિયાદ કરી રહ્યા છે. યુવાનોએ ખાસ ધ્યાન રાખવાની જરૂર છે કે એ એમની ઓનલાઇન આઝાદીનો આનંદ માણે પણ બાળકો કે મહિલાઓને માનસિક તાણ આપે એવું વાતાવરણ સર્જીને નહીં.
ઈરાનીએ કહ્યું હતું કે, ઓનલાઇન મળતી જાણકારી કરતા પુસ્તકો દ્વારા મળતી જાણકારી વધારે ઉપયોગી અને મહત્વ પૂર્ણ હોય છે, એટલે બાળકોને માહિતી કે જ્ઞાન માટે ડિવાઇસ આપવા કરતા પુસ્તક આપવું સારું છે.
આ પ્રસંગે બોલિવુડના જાણીતા અભિનેતા અર્જુન રામપાલ, મનોજ જોશી, જાણીતા લેખક રાજ શાંડિલ્ય અને મિહિરિ ભૂતાએ ઓનલાઇન કંટેટના ફાયદા અને નુકશાન વિષે વિસ્તારથી યુવાનો સાથે ચર્ચા કરી એમના પ્રશ્નોના જવાબ આપ્યા હતા.
