PUCL દ્વારા ફેરીયાઓ અને મજૂરોને મહિને રૂ.5 હજારની સહાય કરવા માંગણી

અમદાવાદ, 27 મે 2021
પીપલ્સ યુનિયન ફોર સિવિલ લિબર્ટીઝ શેરી ફેરિયાઓ અને અન્ય દૈનિક વેતન મજૂરો માટે મહિને રૂ. 5000ની રાહત નીતિ માટે માંગણી કરી છે. પ્રતિબંધોએ ચાલુ આર્થિક નિરાશાની પરિસ્થિતિ અને સ્વાસ્થ્ય સંકટની અસરોએ કટોકટીને વધુ તીવ્ર બનાવી દીધી છે. જ્યાં સુધી શેરી વિક્રેતાઓની હાલત સુધરતી નથી ત્યાં સુધી ઓછામાં ઓછા 5000 રૂપિયા મેન્ટેનન્સ ભથ્થાની જાહેરાત કરવી જોઈએ.

ગરીબો માટે શાકભાજી, રાંધણ તેલ, બળતણ, કઠોળ, દૂધ વગેરે શામેલ કરીને પીડીએસ હેઠળ ખાદ્ય રેશન સહાયનો અવકાશ વધારવો. યુપી, મહારાષ્ટ્ર અને નવી દિલ્હી જેવા રાજ્યો ગરીબ અને શેરી વિક્રેતાઓ માટે ઉદાર ટેકો જાહેર કરી ચૂક્યા છે. પીએમએસવનિધિ અને અન્ય બેંકિંગ અને નાણાકીય સંસ્થાઓને લોન પર સ્થગિત કરવાની માંગણી કરી છે.

નિશાળા કર્ફ્યુ દ્વારા નાગરિકોની અવરજવર અને અમુક આર્થિક, સામાજિક અને ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ પરના પ્રતિબંધો દ્વારા અંશત: પ્રતિબંધ મોડેલની પસંદગી ગુજરાતે કરી છે.

સેવા,

શ્રી વિજય રૂપાણી

મુખ્યમંત્રી, અને

મંત્રી શહેરી વિકાસ

ગુજરાત રાજ્ય,

3 જી માળ, ગોલ્ડન પેકેજ – 1, નવું સચિવાલય,

સેક્ટર – 10, ગાંધીનગર – 382010.

વિષયો: શેરી વિક્રેતાઓ જેવા અનૌપચારિક ક્ષેત્રમાં રોજિંદા ગ્રામજનોમાં કોવિડ રોગચાળા નિયંત્રણ નિયંત્રણ અને આર્થિક સંકટ.

આદરણીય સાહેબ,

દેશ કોવિડ -19 રોગચાળાના સંકટથી ઘેરાયેલો છે, જેને કારણે સમગ્ર વિશ્વમાં કચવાટ સર્જાયો છે. કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકાર દ્વારા ઘડેલી નિયંત્રણ વ્યૂહરચનાઓએ અમુક અંશે નાગરિકોમાં સુરક્ષાની ભાવનાની ખાતરી આપી છે.

ભારતમાં કોવિડ -19 ના ફેલાવાને રોકવા માટે કેન્દ્ર દ્વારા માર્ચ 2020 માં અચાનક લોકડાઉનની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી, જેમાં તેની લાયકાત અને ગુના હતા. જોકે, એક વાત નિર્વિવાદ હતી કે નાગરિકો પર લાદવામાં આવેલી પ્રતિબંધો ઘણા લોકો માટે ગંભીર આર્થિક સંકટ પેદા કરે છે. ખાસ કરીને દૈનિક વેતન કામદારો – સ્ત્રીઓ અને પુરુષો. કેન્દ્ર દ્વારા સ્ટ્રીટ વિક્રેતાઓ / હોકર્સ સહિત ઘણા લોકો માટે આજીવિકા પ્રવૃત્તિઓ ફરી શરૂ કરવા માટે રાહત અને લોન (પીએમ સ્વાનિધિ) ના સ્વરૂપમાં પીડીએસ સિસ્ટમ દ્વારા આર્થિક પેકેજ દ્વારા વધુ અનાજની ફાળવણીના સંદર્ભમાં કેન્દ્ર દ્વારા ઘોષણા કરવામાં આવી હતી.

પ્રથમ કોવિડ -19 તરંગ દરમિયાન માહિતીના પ્રસારની ખાતરી કરવા માટે, નાગરિકોને વિવિધ રાહત પ્રયત્નોથી જોડતા, સંબંધિત પરપ્રાંતિય મજૂરોને સલાહ આપવાની અને મુસાફરીની મંજૂરી હોય ત્યારે તેમને પરિવહનમાં સહાય કરવા માટે નાગરિક સ્વાતંત્ર્ય સંસ્થા તરીકે પી.યુ.સી.એલ. સંકલનની ભૂમિકા ભજવી હતી.

લોકડાઉન પ્રતિબંધ અને અનલોક પ્રક્રિયાને હટાવવાની સાથે, લોકો પોતાનું જીવન અને આજીવિકાના નિર્માણમાં પોતાને રોકાયેલા છે. અટવાયેલી અર્થવ્યવસ્થાને ગતિ આપવા કેન્દ્ર સરકારે આર્થિક પેકેજની જાહેરાત કરી.

દેશમાં અચાનક બીજી કોવિડ -19 તરંગ આવી ગઈ છે અને આ વખતે કેન્દ્ર સરકાર માર્ગદર્શિકા જારી કરતી સાથે સ્થાનિક પ્રયાસો દ્વારા કોવિડ -19 નિયંત્રણને પહોંચી વળવા રાજ્ય સરકારો પર આધાર રાખે છે. ગયા વર્ષે કટોકટી સાથે કામ કરવાના અનુભવને પગલે ગુજરાત રાજ્યએ બીજા તરંગમાં કોવિડ -૧ of ના મોટા પ્રમાણમાં ફેલાવાને રોકવા માટે ગંભીર લોકડાઉન અને પસંદગીના આધારે ગંભીર પ્રતિબંધોમાંથી બહાર નીકળવાનું પસંદ કર્યું હતું.

શરૂઆતમાં નાઇટ કર્ફ્યુ 2021 ફેબ્રુઆરીથી અમદાવાદ, સુરત, વડોદરા અને રાજકોટના કમિશનર વિસ્તારોમાં સ્થાનિક સૂચનાઓ દ્વારા લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. 6-4-2021ની રાજ્ય સૂચના દ્વારા 30-4-22021 સુધીમાં નાઇટ કર્ફ્યુ અને પ્રતિબંધો પછી 20 શહેરોમાં લંબાવાયા. આમ રોગચાળો અટકાવવા વારંવાર પ્રતિબંધો લંબાવાયા હતા. શહેરોમાં નાઇટ કર્ફ્યુ લાદ્યો હતો. ફરી સૂચના 18-5-2021 સુધી લંબાવાઈ હતી અને તૌકાતા ચક્રવાત પ્રતિબંધોને કારણે ફરીથી 21-5-2021 સુધી લંબાવવામાં આવી હતી. નાઇટ કર્ફ્યુ હવે વધારીને 28-5-2021 કરવામાં આવ્યો છે અને સમયના નિયંત્રણોમાં રાહત આપવામાં આવી છે.

જો કે અસરગ્રસ્ત શેરી વિક્રેતાઓ અને સંવેદનશીલ દૈનિક ગ્રામજનોને રાહત આપવાની કોઈ રાહત નીતિ જાહેર કરવામાં ન હોવાથી દૈનિક ગ્રામજનો પર તેની આર્થિક અસરને ધ્યાનમાં લેવામાં આવી નથી. લોકોને આશા છે કે આ પ્રતિબંધ ટૂંક સમયમાં સમાપ્ત થઈ જશે, જોકે પ્રતિબંધોના વિસ્તરણથી માનસિક રીતે ખલેલ થઈ ગઈ છે અને આર્થિક રીતે ગરીબ અને હાંસિયામાં ધકેલાતા લોકો ત્રાસી ગયા છે. હતાશાની સ્થિતિમાં તેઓ પસાર થઈ રહ્યા હતા.

પ્રતિબંધોના સમયગાળા દરમિયાન, રોજિંદા ધોરણે રોજિંદા કમાતા શેરી વિક્રેતાઓ પર શાકભાજી અને ફળોના વિક્રેતાઓ સિવાય વ્યવસાય કરવા પર સ્પષ્ટ પ્રતિબંધ મૂકાયો હતો. શેરી વિક્રેતાઓ વિવિધ પ્રકારની નોકરીમાં રોકાયેલા છે જેમ કે શાકભાજી, ફળો, કપડા, માસ્ક, નાના સમારકામ, કાતર શાર્પિંગ, કટલરી, સ્ટેશનરી, સ્ટ્રીટ ફૂડ વગેરે. સ્થાનિક સીએસઓ દ્વારા ગુજરાતના વિવિધ શહેરોમાં રેન્ડમ સર્વેક્ષણ બતાવે છે કે ઘણા લોકો આર્થિક રીતે પરેશાન છે જે સ્ટ્રીટ વેન્ડિંગમાં અનેકગણા વૃદ્ધિ સાથે સ્ટ્રીટ વેન્ડિંગમાં જઇ રહ્યા છે. આમ, એક તરફ વેચાણકર્તાઓને મંજૂરી ન હતી અને બીજી તરફ ત્યાં હોકર્સની સંખ્યામાં વધારો થયો હતો જેણે આજીવિકાના એકમાત્ર સ્રોત ધરાવતા હાલના વિક્રેતાઓ માટે સ્પર્ધામાં વધારો કર્યો હતો અથવા કમાણીની તકોમાં ઘટાડો કર્યો હતો.

દૈનિક કૌટુંબિક ખર્ચ અને માસિક ખર્ચ જેમ કે ઓરડાનું ભાડુ, યુટિલિટી બિલ, ખાદ્ય જરૂરીયાતો, બાળકો માટે ફોન ડેટા ચાર્જ, ઓનલાઇન શિક્ષણ, અન્ય આકસ્મિક ખર્ચ આજીવિકા વિના પૂરા કરી શકાતા નથી. નાની બચત સમાપ્ત થવા સાથે અને કૌટુંબિક મિત્રો અને ખાનગી વ્યક્તિઓ, શેરી વિક્રેતાઓ પાસેથી વધુ ઉધારપરિવારો નિરાશાની સ્થિતિમાં છે. તેમની સમસ્યા માટે તાત્કાલિક ધ્યાન આપવાની જરૂર છે.

કોવિડ -19 કટોકટીના અંત સાથે, અમે રાજ્ય સરકારને વિનંતી કરીએ છીએ કે શેરી વિક્રેતાઓ સહિત દૈનિક વેતન મજૂરો માટે એક વ્યાપક નીતિ લાવવામાં આવે. ગુજરાતના વિવિધ શહેરો / શહેરોએ ટાઉન વેંડિંગ સમિતિઓ અથવા હોકર્સ એસોસિએશનોને માન્યતા આપી છે, તેઓ રોકાયેલા હોઈ શકે છે અને તેમની સેવાઓનો ઉપયોગ ગુજરાત માટે અનુકરણીય નીતિ ઘડવામાં કરી શકાય છે.

રાજ્યના શેરી વેન્ડર સમુદાયનું જીવન સરળ બનાવવા માટે અહીં કેટલીક ટીપ્સ આપી છે:

1. નોંધાયેલા વિક્રેતાઓને મે અને જૂન મહિનાના નિર્વાહ ભથ્થા તરીકે 5 વ્યક્તિઓના પરિવાર દીઠ ઓછામાં ઓછા રૂ.

2. રોગચાળાની પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને જૂન પછી જાળવણી ભથ્થાની સમીક્ષા કરવામાં આવશે.

3. શાકભાજી, રાંધણ તેલ, બળતણ, કઠોળ, દૂધ વગેરેનો સમાવેશ કરીને પી.ડી.એસ. હેઠળ ખાદ્ય રેશન સહાયની તક વધારવી.

4. સ્ટ્રીટ વેન્ડર એસોસિએશન દ્વારા ઓળખાતા તમામ રજિસ્ટર્ડ વિક્રેતાઓ અને વિક્રેતાઓના પરિવારના સભ્યોને ‘એમએ’ આરોગ્ય કાર્ડ આપવું.

5. શૈક્ષણિક વર્ષ 2020-21 અને 2021-22 માટે વિક્રેતાઓના બાળકોની શાળા ફી માફ કરી.

6 ભાડા પર મોટેરેરીયમ, ખાલી કરાવવાનું રક્ષણ અને જરૂરિયાતમંદોને ઓરડાના ભાડાના સંદર્ભમાં કોઈ અન્ય સહાય.

7. સ્ટ્રીટ ફૂડ વિક્રેતાઓને લાગુ કોવિડ -19 સાવચેતીવાળી હોટલો / રેસ્ટોરન્ટ્સ જેવા ધંધા કરવાની છૂટ હોવી જોઈએ અને પોતાને માટે કમાણી કરવી જોઈએ.

8. પૂરતા કોવિડ -19 સાવચેતી સાથે અઠવાડિયામાં 3 દિવસ ખુલ્લા પ્લોટ પર અસ્થાયી બજારોને મંજૂરી આપવી.

9. પીએમ એસ.વી.નિધિ યોજના અને માફી / વ્યાજ ઘટાડવા સહિતની તમામ લોન ચુકવણીઓ પર સ્થગિત.

10. જરૂરિયાતમંદો માટે સમાન લોન યોજના શરૂ કરવી અથવા પીએમ સ્વાનિધિ યોજનાનો વિસ્તરણ.

ઉપરોક્ત સૂચનોનો અમલ કરવા માટે ટાઉન વેંડિંગ કમિટી, હોકર્સ એસોસિએશન વગેરેને સમિતિનો ભાગ બનાવી શકાય છે. પીએમ એસ.વી.નિધિ યોજના નીચે મુજબ લાભકર્તાઓના માપદંડોની સૂચિ આપે છે,

પાત્ર વિક્રેતાઓને નીચેના માપદંડ અનુસાર ઓળખવામાં આવશે:

(i) શેરી વિક્રેતાઓ જેની પાસે વેરીંગ સર્ટિફિકેટ / ઓળખ કાર્ડ અર્બન દ્વારા જારી કરાયું છે

સ્થાનિક સંસ્થાઓ (યુએલબી); (ii) વિક્રેતાઓ જેમને સર્વેક્ષણમાં ઓળખવામાં આવ્યા છે પરંતુ વેન્ડિંગ / ઓળખ કાર્ડનું પ્રમાણપત્ર જારી કરાયું નથી;

આવા વિક્રેતાઓ માટે આઇટી આધારિત પ્લેટફોર્મ દ્વારા પ્રોવિઝનલ વેન્ડિંગ સર્ટિફિકેટ બનાવવામાં આવશે. યુએલબીને તાત્કાલિક અને સકારાત્મક રીતે એક મહિનાની મુદતમાં આવા વિક્રેતાઓને વેન્ડિંગ અને ઓળખ કાર્ડનું કાયમી પ્રમાણપત્ર આપવાનું પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે છે.

(iii) સ્ટ્રીટ વિક્રેતાઓ કે જેમણે યુએલબીઆઈડી આઈડેન્ટિટી સર્વેમાંથી બહાર નીકળ્યો છે અથવા જેમણે સર્વે પૂર્ણ થયા પછી વેચવાનું શરૂ કર્યું છે અને યુએલબી / ટાઉન વેન્ડિંગ કમિટી (ટીવીસી) દ્વારા આ અસર માટે પત્રનો ભલામણ (એલઓઆર) જારી કરવામાં આવ્યો છે; અને

(iv) આ અસર માટે એક પત્ર (ભલામણ પત્ર) આજુબાજુના વિકાસ / અર્ધ-શહેરી / ગ્રામીણ વિસ્તારોના વિક્રેતાઓ અને શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓની ભૌગોલિક સીમામાં વેચતા યુએલબી / ટીવીસી દ્વારા જારી કરવામાં આવ્યો છે.

U. યુ.એલ.બી. / ટી.વી.સી. ભલામણ પત્ર આપવા માટે નીચે આપેલા કોઈપણ દસ્તાવેજોની ઓળખ કરવા પર, જ્યારે વર્ગ i (iii) અને (iv) સાથે જોડાયેલા વિક્રેતાઓને સર્વેક્ષણમાંથી અથવા આસપાસના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાંથી ઓળખાતા લાભની ઓળખ કરી શકો છો:

(i) લ Statesકડાઉનના સમયગાળા દરમિયાન એકાંત રકમ સહાય આપવા માટે કેટલાક રાજ્યો / કેન્દ્રશાસિત કેન્દ્રો દ્વારા તૈયાર કરાયેલા વિક્રેતાઓની સૂચિ; અથવા

(ii) અરજદારની શાખ યોગ્યતાની ચકાસણી કર્યા પછી, aણદાતાની ભલામણના આધારે એલઓઆર ઇશ્યૂ કરવા માટે સિસ્ટમ પેદા કરેલી વિનંતી યુએલબી / ટીવીસીને મોકલવામાં આવી હતી; અથવા (iii) વેચનાર સંગઠનો સાથેના સભ્યપદની વિગતો, જેમાં નેશનલ એસોસિએશન ઓફ સ્ટ્રીટ વેન્ડર્સ ofફ ઇન્ડિયા (એનએએસવીઆઈ) / નેશનલ હોકર્સ ફેડરેશન (એનએચએફ) / સ્વ-રોજગાર મહિલા સંગઠન (સેડબલ્યુએ) વગેરે; અથવા (iv) વિક્રેતા દ્વારા તેના વેચાણના દાવાની પુષ્ટિ કરવા માટે દસ્તાવેજો; અથવા (વી) સ્વ-સહાય જૂથો (એસએચજી), સમુદાય આધારિત સંસ્થાઓ (સીબીઓ) વગેરે શામેલ યુએલબી / ટીવીસી દ્વારા કરાયેલ સ્થાનિક તપાસનો અહેવાલ. યુએલબી અરજી સબમિટ થયાના 15 દિવસની અંદર એલઓઆરની ચકાસણી અને ઇશ્યુ પૂર્ણ કરશે.

આગળ, ULBs આવા વિક્રેતાઓને ઓળખવા માટે કોઈપણ અન્ય વૈકલ્પિક પદ્ધતિ અપનાવી શકે છે કે જેથી ખાતરી કરવા માટે કે બધા પાત્ર વિક્રેતાઓ હકારાત્મક રીતે આવરી લેવામાં આવે છે ……”

મોટી સંખ્યામાં મહિલાઓ પણ સ્ટ્રીટ વેન્ડિંગમાં સામેલ છે અને કોઈપણ લાભ મહિલાઓને સશક્તિકરણ પણ આપશે.

અમે તમને આ મુદ્દાની તાત્કાલિક સૂચના લેવા અને શેરી વિક્રેતાઓ / હોકર્સ અને દૈનિક વેતન કમાનારાઓ માટે યોગ્ય અને વ્યાપક રાહત નીતિની જાહેરાત કરવા વિનંતી કરીએ છીએ.

અપેક્ષામાં,

કૃષ્ણકાંત ચૌહાણ
રોહિત પ્રજાપતિ