[:gj]કરિયાતું ( પાન કરતું ) – એક દેશી કરિયાતું ( મીઠું કરિષાનું ) અને બીજુ નેપાળી કરિયાતું છે. મીઠા કરિયાતાને લેટિનમાં સ્વટિયા આગસ્ટિફોલિયા કહે છે . નેપાળી કરિયાનું વધારે ગુણદાયક છે . તેની સાથે મીઠા કરિ યાસની ઝૂડીઓ મેળવી આપે છે . મીઠા કરિયાતાની ડાંડી કાપવાથી તેમાં ગાભે દેખાતા નથી , તેમ જ તે કડવું પણ હોતું નથી . કરિયાતાના છોડ નાના , હાથ દોઢ હાથ ઊંચા હોય છે . એનાં પાંદડો નાનો સરખો લંબાઈ પડતો હોય છે .
કરિયાતું આ દેશમાં બગીચા વગેરે સ્થળે થાય છે . ડાંખળીવાળું નેપાળી કરિયાતું એ નેપાળ તરફથી આવે છે. એ બહુ જ કડવું છે . એને પણ કરિયાનું કહે છે . કરિયાનું – વાનુલ , કડવું , વ્રણરોપણ , સારક , શીતળ , પથ્યકર , લધુ અને રુક્ષ છે . એ તૃષા , કફ , પિત્ત , તાવ , કોઢ , ખરજ , સેજો , કૃમિ , સન્નિપાતવર , દાહ , શૂળ , પ્રમેહ , વ્રણ , પાસ , કાસ , પ્રદર , શેષ , અર્શ અને અરૂચિનો નાશ કરે છે .
નેપાળી કરિયાતું – કાંઈક ઉષ્ણ , યોગવાહક , લધુ અને કડવું છે . તે કે . પિત્ત , શાથ , રકતરોગ , તૃષા અને જ્વરનો નાશ કરે છે . બાકીના ગુણ પાન કરિયાના જેવા છે .
[:]