ગુજરાત સરકારના એક દસ્તાવેજમાં શાળાઓને એકબીજામાં ભેળવવાના નામે 5,223 શાળાઓને બંધ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. 20 જુલાઈ, 2019ના રોજનો આ દસ્તાવેજ ગુજરાતના રાઇટ ટુ એજ્યુકેશન (આરટીઇ) ફોરમ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવ્યો હતો.
આરટીઈ ફોરમના ગુજરાત કન્વીનર મુજાહિદ નફીઝે જણાવ્યું હતું કે, આ મર્જરને કારણે સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત જિલ્લાઓ એવા છે જે પછાત સમુદાયો – ખાસ કરીને આદિવાસીઓ, દલિતો અને લઘુમતીઓ દ્વારા વસવાટ કરે છે.
આમ, ઉત્તર ગુજરાતના બનાસકાંઠા જિલ્લામાં સૌથી વધુ શાળાઓને” મર્જ “કરવામાં આવી છે, જેની પાછળ મુખ્યત્વે આદિવાસી જિલ્લો દાહોદ ( 381) છે. પંચમહાલ (338), ખેડા (312), મહિસાગર (307), અરવલ્લી (281), છોટાઉદેપુર (253), આનંદ (239), સાબરકાંઠા (205), અને તેથી પર.
14થી 17 વર્ષની ગુજરાતની 71 ટકા છોકરીઓ ગૌણ અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક સ્તરે નોંધાયેલા છે, જે 22 મોટા રાજ્યોમાંથી 20 કરતાં વધુ ખરાબ છે, જેના માટે સત્તાવાર ડેટા ઉપલબ્ધ કરાયા છે.
બાળકો સામેના ગુનાઓમાં વધારો થયો છે. આમ, 2012માં, 1327 કેસ નોંધાયા હતા, જે વધીને 2016 માં 3,637 થયા હતા. તેમના વિરુદ્ધ, કેસોમાં દોષિત ઠેરવવાનો દર 2016 માં માત્ર 12% હતો, જે રાષ્ટ્રીય સરેરાશ 31% ની સરખામણીએ ઘણો ઓછો છે. ગુજરાતમાં, 5 વર્ષથી ઓછી વયના 38.5% બાળકો કુપોષિત છે.
શિક્ષણનો અધિકાર કાયદો ગુજરાતમાં યોગ્ય રીતે લાગુ કરવામાં નિષ્ફળ થઈ રહ્યો છે, નફીસે જણાવ્યું હતું કે, આરટીઇ ફોરમ માંગ કરે છે કે રાજ્ય સરકારે ભારત સરકાર પર ભારપૂર્વક કુલ જીડીપીના 6% કેન્દ્રીય હિસ્સો શિક્ષણમાં વધારવાનો આગ્રહ રાખવો જોઈએ.
કચ્છ, મોરબી, સાબરકાંઠા, અરવલ્લી, મહેસાણા, ગાંધીનગર, ખેડા, પંચમહાલ, આણંદ, અમદાવાદ, વલસાડ અને દાહોદ જિલ્લાના શિક્ષણ અધિકારીઓએ પરામર્શમાં ભાગ લીધો હતો. દલિતો, આદિવાસીઓ, લઘુમતીઓ, મહિલાઓ અને અપંગોના દૃષ્ટિકોણથી સામાજિક સમાવેશની પ્રક્રિયાની આસપાસની ચર્ચા કેન્દ્રિત છે. આ પ્રસંગે રાષ્ટ્રીય આરટીઇ ફોરમ દ્વારા તૈયાર કરાયેલ શિક્ષણ વિશેની એક ફેક્ટશીટ રજૂ કરવામાં આવી હતી.
દરમિયાન, આરટીઈ ફોરમે જણાવ્યું હતું કે નફીસ, રાજ્યના બાળકોના હક માટે અને તેમના સામાજિક સમાવેશ માટે 30 જાન્યુઆરીથી શરૂ થનારા અભિયાનની શરૂઆત કરશે.