[:gj]ગાંધીનગર, 13 સપ્ટેમ્બર 2020
ઓછા ઉત્પાદન ખર્ચે મબલખ પાક તૈયાર કરીને તેનો પશુને ચારા તરીકે આપવાથી દૂધમાં 8થી 10 ટકાનો વધારો કરી શકાયો છે. આ ચારો એક પ્રકારના બીટ છે. જેને બીટ ચારા તરીકે ઓળખાવવામાં આવે છે. કાંકરેજી અને થરપારકર ગાયોને બીટ ચારો આપવાથી જેના દૂધ ઉત્પાદનમાં 8થી 10 ટકાનો વધારો થયો છે. બીટચારો ઓછા સમયમાં અને વધુ ઉત્પાદન આપે છે. તેનો છોડ કદમાં ઘણો મોટો છે. એક છોડના બીટ ચારાનું વજન પાંચથી છ કિલો સુધી થઈ શકે છે. પાક ઓક્ટોબર 15 થી નવેમ્બર 15ની વચ્ચે વાવેતર થાય છે. જે ચાર મહિનામાં 200 ટન પ્રતિ હેક્ટર જેટલું ઉત્પાદન આપે છે. ઉત્પાદન ખર્ચ પ્રતિ કિલો 50 પૈસાથી ઓછા થાય છે.
પશુને સુકા ચારા સાથે 12 કિલો આપવામાં આવે છે
બનાસકાંઠા, કચ્છ, સુરેન્દ્રનગર, મોરબી, જામનગર જેવા શુષ્ક વિસ્તારોમાં, પશુ રાખતા લોકોની સૌથી મોટી મુશ્કેલી એ છે કે તેઓ તેમના પ્રાણીઓને શું ખવડાવે. દૂધના ઉત્પાદન વધારવા અને પશુઓના આરોગ્યને સારું બનાવી આપે એવો ઘાસચારો વાવી શકે છે. બીટ અને ગાજરનું મિશ્રણ હોય એવા આકારના બીટ ચારાના મૂળિયા દોઢ કિલો વજનના હોય છે. 60% મૂળ જમીનની બહાર રહે છે. તેને હાથથી બહાર ખેંચી શકાય છે. કંડમૂળ નાના ટુકડા કરી સૂકા ઘાસચારો સાથે ભેળવીને ગાય અને ભેંસને દરરોજ 12 થી 20 કિલો આપી શકાય છે. પ્રાણીના સુકા ચારા આવશ્યકતાના 60% કરતા વધુ ન ખવડાવવા. વધારે બીટ ચારો આપવાથી પ્રાણીમાં એસિડિટી થઈ શકે છે. લણણી કરેલા બીટ ત્રણ દિવસથી વધું સમયના હોય તો તે ખવડાવશો નહીં.
સંશોધન
રાજસ્થાનના જોધપુર સ્થિત સેન્ટ્રલ એરીડ ઝોન રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ એક નવો પ્રકારનો ઘાસચારો બીટ બનાવ્યા છે. આ સંસ્થા ઘણા રાજ્યોના ખેડુતોને ઘાસચારા ઉગાડવા મદદ કરે છે. બનાસકાંઠાના કેટલાંક ખેડૂતોએ આવો બીટ ચાનો ઉગાડ્યો તે પશુમાં સારા પરિણામ લાવ્યા છે. હવે નેશનલ ડેરી ડેવલપમેન્ટ બોર્ડ અને કૃષિ વિભાગે બીટ ચારો કેટલો ઉપયોગી છે તે માટે કામ શરૂં કર્યું છે.
ખારી જમીનમાં થઈ શકે
કચ્છ, સુરેન્દ્રનગર, મોરબી, અમદાવાદ, ભાવનગર, મહેસાણાની ખારી જમીનો પર તે થઈ શકે છે. મીઠાથી અસર થઈ હોય એવી જમીનમાં બેડ ક્યારા બનાવીને બીટ ચારો ઉગાડી શકાય છે. જોમોન, મનરો, જે કે કુબેર અને જેરોનિમો ચારો બીટની સારી જાતો છે. 7થી 15 દિવસે પાણી આપવું પડે છે.
વધુ વાંચો: ગાંડો બાવળને કાઢવાની રૂપાણીની યોજના, પણ ગાંડો બાવળ કોઈ દૂર નહીં કરી શકે
રાજસ્થાનમા સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓનું સારું કામ
એનજીઓ સાથે મળીને રાજસ્થાનના અનેક જિલ્લાઓમાંથી હજારો ખેડુતોએ પાક કર્યો છે. મધ્યપ્રદેશ, હરિયાણા, છત્તીસગ, ઉત્તર પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર જેવા અન્ય ઘણા રાજ્યોમાં સારા પરિણામ મળ્યા છે. બ્રિટન, ફ્રાન્સ, હોલેન્ડ, ન્યુ ઝિલેન્ડ જેવા ઘણા દેશોમાં પાક ખૂબ જ લોકપ્રિય છે જ્યાં મોટા પાયે પશુપાલન થઈ રહ્યું છે.
વધુ વાંચો: ભાજપના નેતાએ મુખૌટા દંડનો વિરોધ કર્યો, વડી અદાલત અમાનવીય બની
રોગ જીવાત
મીઠા અને આલ્કલાઇન પાણીથી ઉગાડી શકાય છે. મોટા રોગો અને જીવાતો નોંધાયા નથી. જમીનમાં જંતુઓનો નિયંત્રણ કરવા માટે, વાવણી પહેલાં 25 હેક્ટર પ્રતિ હેક્ટર ક્વિનાલ્ફોસ પાવડર (1.5%) નાખવામાં આવે છે.
Animal Milk can be increased by 8 to 10 percent by preparing the crop at low production cost and giving it as fodder to the animals. This bait is a kind of bit. Which is known as beet fodder? Kanji and Tharparkar feed beet fodder to cows, whose milk production has increased by 8 to 10 percent. The beetroot yields less time and more. Its plant is very large. The beet feed of a plant can weigh from five to six kilograms. The crop is sown between 15 October and 15 November. Which yields around 200 tonnes per hectare in four months. The production cost is less than 50 paise per kilogram. It has been used in the agricultural university of Gujarat.
The animal is given 12 kg of dry feed
In arid regions like Banaskantha, Kutch, Surendranagar, Morbi, Jamnagar, the biggest problem of cattle ranchers is what to feed their animals. Fodder can be grown to increase milk production and improve animal health. The root of beetroot, which is a mixture of beetroot and carrot, weighs 1.5 kg. 60% of roots – condoms remain outside the soil. It can be removed by hand. Cow and buffalo can be given 12 to 20 kg daily by cutting the roots into small pieces and mixing it with dry fodder. Do not feed more than 60% of the animal’s dry feed requirement. Feeding too many beets can cause acidity in the animal. Do not feed beets that have already been cut for three days.
The research
The Central Arid Zone Research Institute in Jodhpur, Rajasthan has developed a new type of fodder beet. This organization helps farmers in many states to grow fodder. Some farmers in Banaskantha have grown beet tea which has led to good results in cattle. Now the National Dairy Development Board and the Department of Agriculture have started work on how useful beet fodder is.
Saline soil
It can occur on the salty land of Kutch, Surendranagar, Morbi, Dwarika, Ahmedabad, Bhavnagar, Mehsana. Beet fodder can be grown by making beds in salt-affected soil. Joman, Munro, JK Kubera, and Jeronimo are good varieties of fodder varieties. Water should be given in 7 to 15 days.
More to Read: Rupani plans to get reed of Prosopis Juliflora, but its next to imposible
Good work of voluntary organizations in Rajasthan
Thousands of farmers from different districts of Rajasthan took the crop in association with NGOs. Many other states like Madhya Pradesh, Haryana, Chhattisgarh, Uttar Pradesh, Maharashtra have achieved good results. Crops are very popular in many countries such as Britain, France, Holland, New Zealand where large scale animal husbandry is taking place.
More to Read: What could be new direction in Gujarat now, a way to dispose of cattle waste
Disease moth
Can be grown with salt and alkaline water. Major diseases and pests have not been reported. Quinolfos powder (1.5%) is applied per hectare before sowing to control pests in the soil.[:hn]गांधीनगर, 13 सितंबर 2020
कम उत्पादन लागत पर फसल तैयार करके और इसे पशुओं को चारे के रूप में देकर दूध को 8 से 10 फीसदी तक बढ़ाया जा सकता है। यह चारा एक तरह का बिट होता है। जिसे बीट चारा के रूप में जाना जाता है। कंकरेजी और थारपारकर गायों को चुकंदर चारा खिलाते हैं, जिनके दूध का उत्पादन 8 से 10 फीसदी तक बढ़ गया है। चुकंदर की पैदावार कम समय और अधिक होती है। इसका पौधा आकार में बहुत बड़ा होता है। एक पौधे के बीट चारे का वजन पांच से छह किलोग्राम तक हो सकता है। फसल 15 अक्टूबर से 15 नवंबर के बीच बोई जाती है। जो चार महीनों में लगभग 200 टन प्रति हेक्टेयर उपज देती है। उत्पादन लागत 50 पैसे प्रति किलोग्राम से कम है। गुजरात की कृषि युनिवर्सिटी में ईसका प्रयोग शरूं किया है।
पशु को सूखा चारा 12 किलो दिया जाता है
बनासकांठा, कच्छ, सुरेंद्रनगर, मोरबी, जामनगर जैसे शुष्क क्षेत्रों में, पशुपालकों की सबसे बड़ी समस्या यह है कि वे अपने पशुओं को क्या खिलाये। दुग्ध उत्पादन बढ़ाने और पशुओं के स्वास्थ्य में सुधार के लिए चारा उगाया जा सकता है। चुकंदर की जड़, जो कि चुकंदर और गाजर का मिश्रण है, का वजन 1.5 किलोग्राम है। 60% जड़ें – कंड मिट्टी के बाहर रहती हैं। इसे हाथ से निकाला जा सकता है। गाय और भैंस को जड़ों को छोटे टुकड़ों में काटकर और सूखे चारे के साथ मिलाकर रोजाना 12 से 20 किलो दिया जा सकता है। पशु के सूखे चारे की आवश्यकता का 60% से अधिक चारा न दें। बहुत अधिक बीट खिलाने से पशु में अम्लता हो सकती है। तीन दिनों पहेले से काटा हुआ बीट न खिलाएं।
अनुसंधान
राजस्थान के जोधपुर में केंद्रीय शुष्क क्षेत्र अनुसंधान संस्थान ने एक नए प्रकार का चारा बीट विकसित किया है। यह संगठन कई राज्यों में किसानों को चारा उगाने में मदद करता है। बनासकांठा के कुछ किसानों ने ऐसी बीट चाय उगाई है, जिससे मवेशियों में अच्छे परिणाम आए हैं। अब चुकंदर चारा कितना उपयोगी है, इस पर राष्ट्रीय डेयरी विकास बोर्ड और कृषि विभाग ने काम शुरू कर दिया है।
अधिक पढे: गुजरात उच्च न्यायालय, भाजपा और रूपानी सरकार मास्क पहनने में अमानवीय अत्याचार कर रहे हैं
खारी मिट्टी में हो सकता है
यह कच्छ, सुरेंद्रनगर, मोरबी, द्वारीका, अहमदाबाद, भावनगर, मेहसाणा की नमकीन भूमि पर हो सकता है। नमक प्रभावित मिट्टी में बेड बनाकर बीट चारा उगाया जा सकता है। जोमन, मुनरो, जेके कुबेर और जेरोनिमो चारा किस्मों की अच्छी किस्में हैं। 7 से 15 दिनों में पानी देना चाहिए।
अधिक पढे: गुजरात में अब नई दिशा क्या हो सकती है, इससे आवारा और बेकार मवेशियों का निस्तारण किया जा सकता है
राजस्थान में स्वयंसेवी संगठनों का अच्छा काम
गैर सरकारी संगठनों के साथ मिलकर राजस्थान के विभिन्न जिलों के हजारों किसानों ने फसल ली। मध्य प्रदेश, हरियाणा, छत्तीसगढ़, उत्तर प्रदेश, महाराष्ट्र जैसे कई अन्य राज्यों में अच्छे परिणाम प्राप्त हुए हैं। ब्रिटेन, फ्रांस, हॉलैंड, न्यूजीलैंड जैसे कई देशों में फसलें बहुत लोकप्रिय हैं जहाँ बड़े पैमाने पर पशुपालन हो रहा है।
रोग कीट
नमक और क्षारीय पानी के साथ उगाया जा सकता है। प्रमुख बीमारियों और कीटों की सूचना नहीं दी गई है। मिट्टी में कीटों को नियंत्रित करने के लिए बुवाई से पहले क्विनोल्फोस पाउडर (1.5%) प्रति हेक्टेयर लगाया जाता है।[:]
