ગુજરાતની 5 ટકા આંગણવાડીમાં પીવાનું પાણી કે શોચાલય નથી

5% of Anganwadi Centers in Gujarat Lack Drinking Water and Toilets गुजरात की 5 प्रतिशत आंगनवाड़ियों में नहीं है पीने का पानी और शौचालय

અમદાવાદ, 7 એપ્રિલ 2025
પ્રાથમિક શિક્ષણ અગાઉ બાળકોનું ઘડતર થાય તેના માટે આંગણવાડી હોય છે. પરંતુ, શિક્ષાની પ્રથમ સીડીમાં જ પ્રાથમિક સુવિધાનો અભાવ છે. ગુજરાતમાં કુલ 53050 આંગણવાડી કેન્દ્રમાંથી 719માં પીવાના પાણીની વ્યવસ્થા નથી. તેમજ 1711 આંગણવાડીમાં શૌચાલયની સુવિધા નથી.
નાનાબાળકોને પોષણયુક્ત આહાર મળી રહે તે માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા પુરસ્કૃત સંકલિત બાળવિકાસ યોજના આંગણવાડીના મહિલા કાર્યકરો દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે. બાળકો માટેની યોજના ડામાડોળ થઈ છે.
કારણ
કેન્દ્રની ભાજપની મોદી સરકારે 90 ટકાની રકમ ઘટાડીને 60 ટકા કરી દીધી હતી.

આંગણવાડી બહેનો પોતાના પગારમાંથી ખર્ચ કરીને બાળકોને નાસ્તો આપતી રહી છે.
બિલો આઠ મહિનાથી ચુકવાયા ન હતા.
કામદારોને દૈનિક વેતન રૂા. 476 છે. પરંતુ આંગણવાડીની બહેનોને લઘુતમ વેતન પણ મળતુ નથી.

સુપરવાઈઝરની અનેક જગ્યાઓ ખાલી છે. અદાલતના આદેશ પછી પણ ગ્રેજયુઈટીની રકમ મળી નથી. સરકારી મોબાઈલ ફોન જૂના થઈ ગયા છે.

ગુજરાતમાં આવેલા આંગણવાડી કેન્દ્રમાંથી 4844માં પાણી માટે પાઇપનું જોડાણ, 4021માં કાર્યરત હોય તેવા રસોડા, 438માં કાયમી વીજ જોડાણ જ નથી.

ગુજરાતમાં આવેલી આંગણવાડીમાં પાયાની સુવિધાનો જ અભાવ છે. મા બાપ બાળકોને આંગણવાડીમાં ભણવા મૂકવાનું ટાળે છે. ખાનગરી નર્સરી-બાળમંદિરમાં મૂકવાનું વધુ પસંદ કરે છે.

ગુજરાતના 2254 આંગણવાડી કેન્દ્ર સૌર ઊર્જાથી ચાલે છે. બિહાર, હરિયાણા, કર્ણાટક, મહારાષ્ટ્ર, મઘ્ય પ્રદેશ, ઓડિશા, ઉત્તર પ્રદેશની સ્થિતિ પણ ગુજરાત કરતાં ઘણી જ સારી છે. મહારાષ્ટ્રના 1.10 લાખ આંગણવાડી કેન્દ્રમાંથી 26840માં સૌર ઊર્જાની જોગવાઈ છે.

ગુજરાતના આંગણવાડી કેન્દ્રોની સ્થિતિ
કુલ આંગણવાડી કેન્દ્ર 53,050
પાઇપ સાથે પાણીની સુવિધા 48,166
પીવાના પાણીની સુવિધા 52,331
કાર્યરત શૌચાલય 51,339
કાર્યરત રસોડા 49,029
કાયમી વીજ જોડાણ 52,612
સૌર ઉર્જાનું જોડાણ 2254

ગ્રાંટ કૌભાંડ
બનાસકાંઠા ની 2344 આંગણવાડી કેન્દ્રને 2 કરોડ રકમની ગ્રાન્ટ ફાળવવામાં આવી હતી. શાળા રીપેરીગ કરવા વાપરવાની હતી. પણ તેમ થયું નથી અને ભ્રષ્ટાચાર થયો હોવાવી ફરિયાદો થઈ છે.

આંગણવાડીઓ
જિલ્લાના નામ કુલ આંગણવાડી કેન્દ્રો પોતાની બિલ્ડીંગ અન્ય બિલ્ડીંગ ભાડાની ઈમારતો 2020-21  ગ્રાન્ટ કુલ આંગણવાડી કેન્દ્રો  આંગણવાડી કેન્દ્રો પોતાની બિલ્ડીંગ અન્ય બિલ્ડીંગ ભાડાની ઈમારતો 2020-21  ગ્રાન્ટ
(રૂ. લાખમાં) (રૂ. લાખમાં)
અમદાવાદ ગ્રામ્ય 1500 1244 67 189 11.5 જામનગર શહેરી 309 154 96 59 10.43
ગાંધીનગર 1062 919 59 84 11.27 રાજકોટ શહેરી 364 287 8 69 5.11
મહેસાણા 1920 1805 15 100 6.8 ભાવનગર શહેરી 316 193 18 105 10.23
પાટણ 1427 1256 39 132 19.03 જૂનાગઢ શહેરી 179 52 2 125 0
સાબરકાંઠા 1922 1605 81 236 12.46 વડોદરા ગ્રામ્ય 1448 1261 75 112 3.95
અરવલ્લી 1450 1163 183 104 13.59 છોટા ઉદેપુર 1182 1109 50 23 4.89
બનાસકાંઠા 3365 3176 25 164 7.68 આનંદ 1993 1496 172 325 112.72
સુરેન્દ્રનગર 1348 827 70 451 47.81 ખેડા 1979 1733 114 132 36.19
અમદાવાદ શહેરી 2127 616 113 1398 114.15 પંચમહાલ 2000 1802 10 188 13.56
રાજકોટ ગ્રામ્ય 1360 1112 69 179 0.33 દાહોદ 3056 2902 1 153 17.7
મોરબી 761 575 53 133 35.49 મહીસાગર 1316 1205 61 50 19.64
જૂનાગઢ ગ્રામ્ય 1249 926 78 245 33.78 વડોદરા શહેરી 400 170 53 177 47.3
ગીર સોમનાથ 1166 660 115 391 109.47 સુરત ગ્રામ્ય 1733 1651 61 21 3.14
પોરબંદર 489 432 10 47 4.11 ડાંગ્સ 441 425 0 16 2.1
ભાવનગર ગ્રામ્ય 1591 1311 65 215 76.07 વલસાડ 1899 1460 439 0 0
અમરેલી 1616 1185 103 328 20.47 નવસારી 1330 1236 66 28 1.37
જામનગર ગ્રામ્ય 888 703 81 104 4 ભરૂચ 1374 1257 47 70 25.96
દેવભૂમિ દ્વારકા 691 562 55 74 2.93 નર્મદા 952 932 1 19 0.4
બોટાદ 569 455 10 104 10.4 તાપી 1049 917 130 2 0.66
કચ્છ 2116 1609 111 396 22.41 સુરત શહેરી 1092 750 202 140 11.6
53029 43133 3008 6888 890.7