ગુજરાતમાં માનવ રોગ માટે ભલે લેબ નથી પણ પશુઓ માટે લેબ બનશે

અમદાવાદ ખાતે મધ્યસ્થ પશુ રોગ નિદાન લેબોરેટરી (B.S.L.3) અને પશુ રોગ નિયંત્રણ અને માહિતી તથા ફિડ ટેસ્ટીંગ લેબોરેની સ્થાપના મકરબામાં કરવામાં આવશે. તે માટે રૂ.50 લાખની ફળવણી કૃષિ વિભાગે કરી છે. જોકે ગુજરાતમાં માનવ રોગ અંગે સંશોધન કરવા માટે એક પણ પ્રયોગશાળા નથી, પણ ગુજરાત વેપાર સાથે જોડાયેલું હોવાતી પશુ માટે ખાસ લેબ બનશે.

એનિમલ ફીડ એનાલિટીકલ અને ક્વોલિટી એશ્યુરન્સ માટે આ લેબ ગુજરાતમાં મધ્યસ્થ લેબ તરીકે કામ કરશે. એવું વિધાનસભામાં જાહેર કરવામાં આવ્યું છે.

ફીડ ઘટકોમાં પોષક પ્રોફાઇલ, દૂષણો, વ્યભિચાર અને માયકોટોક્સિનનું વિશ્લેષણ કરી પરિણામોના અસરકારક ઉપયોગ માટે સલાહ આપવામાં આવશે. પશુધન અને મરઘાં ખેડૂતોની પોષણ સંબંધિત સમસ્યાઓ અંગે સલાહ આપી શકાશે.

મરઘાં અને પશુધન માટેના ફીડ્સની ચકાસણી કરવાની સુવિધા નથી. મોટી માત્રામાં ખરીદવામાં આવેલા ફીડ ઘટકોનો ઉપયોગ તેમના પોષક તત્ત્વો, ભેળસેળ કરનારા, દૂષણો અથવા માયકોટોક્સિન માટે વિશ્લેષણ કરી શકાશે.

પોષક ઉણપ અથવા રોગો અંગે જાણકારી મેળવી શકાશે. મોટાભાગના રાજ્યોમાં હાલમાં પ્રયોગશાળા 55 પ્રકારના વિશ્લેષણ કરી રહી છે.

મુખ્ય અને ટ્રેસ ખનિજ સામગ્રીનો અંદાજ જાણી શકાશે. માયકોટોક્સિન્સની માત્રા કેટલી છે તે તપાસ કરાશે. પશુના ખોરાકમાં દૂષકોનો જથ્થો કેવો છે તેની તપાસ કરી શકાશે. ચરબીયુક્ત દ્રાવ્ય અને બી-કોમ્પ્લેક્સ વિટામિન્સની માત્રા કેટીલ છે તે અંગે ખોરાકમાં તપાસ થઈ શકશે.

ફેટી એસિડ પ્રોફાઇલનો અંદાજ ખોરાકમાં મેળવી શકાશે. પશુધન અને મરઘાં માટેના પાણીની ગુણવત્તા ચકાસણી કરીને પાણી પિવા લાયક છે કે કેમ તેની જાણ પશુ પાલકોને કરી શકાશે. કોમ્પ્યુટરાઇઝડ ફીડ ફોર્મ્યુલેશન તૈયાર કરાશે.

વિટામિન પ્રિમીક્સમાં બી-જટિલ અને ચરબીવાળા દ્રાવ્ય વિટામિનની માત્રા ખોરાકમાં કેટલી છે તેની જાણકારી મેળવીને પશુપાલનોને આપવાથી પશુનું દૂધ ઉત્પાદન મેળવી શકાશે.

સોયાબીન ભોજનમાં દ્રાવ્ય પ્રોટીન વિશ્લેષણ, નાઇટ્રોજન નિસ્યંદન સિસ્ટમ, ઇથર એક્સ્ટ્રેક્શન સિસ્ટમ્સ, અદ્યતન ફાઇબર નિષ્કર્ષણ સિસ્ટમ, ડબલ બીમ યુવી વિઝિબલ સ્પેક્ટ્રોફોટોમીટર્સ, સ્પેકટ્રોફ્લોરોમીટર, ક્રોમેટોગ્રાફી, લિક્વિડ ક્રોમેટોગ્રાફી, એમિનો એસિડ વિશ્લેષક, ગેસ ક્રોમેટોગ્રાફી, ગેસ ક્રોમેટોગ્રાફી – માસ સ્પેક્ટ્રોમીટર, લિક્વિડ ક્રોમેટોગ્રાફી – માસ સ્પેક્ટ્રોમીટર, સ્ટીરિયો ઝૂમ માઇક્રોસ્કોપર જેવા સાધનો વસાવવા માટે વિગતો એકઠી કરવામાં આવી રહી છે. ફીડ વિશ્લેષણ અને ગુણવત્તાની ખાતરી, પશુધન અને મરઘાંના વિવિધ વર્ગો માટે ફોર્મ્યુલેશન, ફીડ ઉત્પાદન, ખોરાક વગેરેના તકનીકી પાસાં પર યોગ્ય સલાહ.

વિશ્લેષણના આધારે 24-36 કલાકની અંદર એસએમએસ અને ઇમેઇલ દ્વારા પરિણામ આપી શકાય એવું પણ થઈ શકે છે.