ઈ-વાહનોની નીતિ બનાવવામાં રૂપાણી બોદી અને નબળી સરકાર

E-vehicles on roads, but much-awaited subsidy policy still missing Energy Minister claims E-vehicles policy soon, but precious little has moved on ground

  • રસ્તાઓ પર ઇ-વાહનો આવી રહ્યાં છે, પરંતુ સબસિડી નીતિ હજી રૂપાણી કે સૌરભ દલાલ જાહેર કરી શક્યા નથી.

ગાંધીનગર, 15 ફેબ્રુઆરી 2020

સબસિડી પોલિસીના નિર્માણમાં ચારથી પાંચ વિભાગ શામેલ છે અને હજી સુધી કંઇ પણ નક્કર કામ થઈ રહ્યું નથી. સપ્ટેમ્બરમાં રાજ્ય સરકારે ટુ વ્હીલર્સ માટે રૂ.37,500 અને થ્રી વ્હીલર્સ માટે 90,000 રૂપિયા સબસિડી આપવાનો ઇરાદો જાહેર કર્યો હતો, પરંતુ ત્યારબાદ કોઈ કાર્યવાહી થઈ નથી. રૂપાણી સરકાર જાહેરાત કરે છે પણ તેનો અમલ કરવામાં સાવ નબળી છે. બોદી સરકાર હોવાથી પ્રજા હવે તેમની જાહેરાતો પર ભરોસો મૂકતી નથી.

રાજ્ય સરકારે 2022 ના અંત સુધીમાં એક લાખ ઇ-વાહનો રાખવાનું લક્ષ્યાંક બનાવ્યું છે અને જો સરકાર વહેલી તકે સબસિડી નીતિઓ જાહેર કરે અને રાજ્યભરના ચાર્જિંગ સ્ટેશનોને મંજૂરી આપવાનું શરૂ કરે તો જ તે પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. જાહેર ચાર્જિંગ સ્ટેશનોને કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવે છે અને તેની સબસિડી ગુજરાત ઊર્જા વિકાસ એજન્સી દ્વારા આપવામાં આવે છે.

ગુજરાત સરકારનો 2022 સુધીમાં ઈલેક્ટ્રીક વાહનોનો લક્ષ્યાંક છે જેમાં બે પૈંડાના વાહનો 80,000, ત્રણ પૈંડાના વાહતો 14,000, ચાર પૈંડાના વાહનો 4500  તથા જાહેર પરીવહનની બસ 1500 છે.

ઊર્જા મંત્રીએ ટૂંક સમયમાં ઇ-વાહનોની નીતિનો દાવો કર્યો છે, પરંતુ કિંમતી ઓછી જમીન પર આગળ વધી છે

રાજ્ય સરકાર ઔદ્યોગિક રોકાણોને પ્રોત્સાહિત કરવા અને આકર્ષિત કરવા માટે સક્રિય પગલાં શરૂ કરવાની ગૌરવ અનુભવી શકે છે, પરંતુ નીતિઓ અને ઘોષણાઓ ઘડવામાં પાછળ રહી છે. ઇલેક્ટ્રિક વાહનો માટે, રાજ્ય સરકારે સબસિડી નીતિને હજી આખરી રૂપ આપ્યું નથી.

ઊર્જા અને પરિવહન વિભાગના સ્ત્રોતોએ ફર્સ્ટ ઈન્ડિયાને જણાવ્યું હતું કે, “એક સમય હતો ગુજરાતમાં, જ્યારે નીતિઓ તૈયાર કરવામાં આવતી હતી અને જાહેરાત કરવામાં આવતી હતી અને તેના અનુસંધાનમાં ઔદ્યોગિક રોકાણોનો ઉપયોગ થતો હતો.”

પરંતુ હવે આ વલણ ઊલટું જણાય છે. “ઉદ્યોગોને પ્લાન્ટ લગાવવાની મંજૂરી છે અને કોઈ નીતિ નથી. લિથિયમ આયન બેટરી ઉત્પાદન માટે સરકારે મંજૂરી આપી છે, બે કંપનીઓએ પ્લાન્ટ સ્થાપ્યા છે અને આ કેલેન્ડર વર્ષના અંતમાં અથવા અંત સુધીમાં તે કાર્યરત થવાની સંભાવના છે. બસ અને અંગત વાહનો જેવા ઇલેક્ટ્રિકલ વાણિજ્ય વાહનોની સાથે, ઇલેક્ટ્રિક કાર રસ્તા પર છે પરંતુ રાજ્ય સરકાર દ્વારા કોઈ નક્કર સબસિડી નીતિ બનાવવામાં આવી નથી. ”

ગુરુવારે ઊર્જા પ્રધાન સૌરભ પટેલે ગુજરાત ઉર્જા વિકાસ નિગમ લિમિટેડ (જીયુવીએનએલ) દ્વારા ખરીદેલા ઇલેક્ટ્રિકલ વાહનોને ધ્વજવંદન કરતી વખતે મીડિયા કર્મીઓને જણાવ્યું હતું કે ટૂંક સમયમાં ઇ-વાહન નીતિ જાહેર કરવામાં આવશે.

તકનીકી નિષ્ણાતોના જણાવ્યા મુજબ ઇલેક્ટ્રિકલ વાહનની કિંમતનો ટકા હિસ્સો લિથિયમ આયન બેટરી પર છે અને તેથી જો સરકાર ટુ વ્હીલર્સને મેળ ખાતી સબસિડી નહીં આપે, તો ઇલેક્ટ્રિકલ વાહનો ગ્રાહકો માટે યોગ્ય રહેશે નહીં.

વર્તમાન નાણાકીય વર્ષમાં, ઇ-વાહનોનું પન-ઇન્ડિયા વેચાણ 2,85,000 વાહનોને સ્પર્શ્યું છે અને તેમને સબસિડીમાં 3.6 અબજ રૂપિયા ચૂકવવામાં આવ્યા છે.